De Opmars van Hayat Tahrir al-Sham naar Damascus

Velen waren deze week verrast te horen dat het conflict in Syrië weer flink is opgevlamd. Niemand leek te hebben verwacht dat het regeringsleger van Bashar al-Assad zo verzwakt was, of dat een groepje rebellen zo gemakkelijk Aleppo kon veroveren. Nu Hezbollah zo verzwakt is geraakt, ruiken extremistische rebellengroepen hun kans en proberen president Assad en zijn leger uit het land te verdrijven. Omdat het een vrij ondoorzichtige situatie is, wil ik in dit artikel niet te diep ingaan op wie nu precies wie is in dit conflict, maar vooral kijken naar wat de Bijbel erover zegt.

Zoals altijd zijn burgers slachtoffer van dit conflict.

"Over Damascus: Hamath en Arpad staan beschaamd. Omdat zij een slecht bericht hebben gehoord, smelten zij weg. Bij de zee is bezorgdheid, men kan niet tot rust komen."
​(Jeremia 49:23, HSV)

Hamath
Gisteren werd in het nieuws verteld dat behalve Aleppo nu ook Hama is ingenomen door de rebellen van Hayat Tahrir al-Sham (HTS). Hieronder is te zien hoe de groene vlek van HTS rap richting het zuiden trekt. Dit is een screenshot van deze live-kaart waar u de ontwikkelingen de komende dagen voor uzelf kunt bijhouden. Na Hama zal Homs vermoedelijk het volgende station zijn, en dan Damascus. Bijzonder genoeg lezen we in de Bijbel ook over enkele van deze plaatsen, en dat is mogelijk zeer relevant voor de tijd waarin we nu leven. Hama wordt in de Bijbel Hamath genoemd, en zo heet deze plek in het Aramees nog steeds. Ook Arpad is een oude Syrische stad, en is weleens vergeleken met Aleppo, maar dat is niet helemaal correct. Het ligt er eigenlijk 15 mijl (ca. 24 km) boven, en heet tegenwoordig Tel Erfad. Toch ligt het wel degelijk in het gebied dat nu onder controle is van HTS; het vormt de bovengrens.

"Damascus heeft de moed verloren, het keert zich om om te vluchten, siddering heeft het aangegrepen, benauwdheid en weeën hebben het aangegrepen als een barende vrouw." (Jeremia 49:24, HSV)

Context
De spanning is goed voelbaar, zelfs in Nederland. Sommige asielzoekers zijn verlamd van angst voor wat komen gaat voor hun familie. Anderen staken vuurwerk af, om het voor hen heuglijke feit te vieren. Velen willen van Assad af, maar wat krijgen ze ervoor terug? Zoals ik al eerder zei, is het een vrij ondoorzichtig conflict. Er zijn veel groepen die in Syrië opereren, en er spelen vele belangen op de achtergrond. Turkije lijkt deze groep bijvoorbeeld op de achtergrond te steunen, wat de snelle opmars natuurlijk deels verklaart. Ook wordt vermoed dat dit eigenlijk een wat afgezwakte voortzetting is van ISIS, maar nogmaals: we weten het op dit moment simpelweg niet zeker. Wat we wel weten, is dat het een soennitische groep is, en dat zij dus een hekel hebben aan Iran, Hezbollah en alles wat maar sji'itisch is. Het is dus vooral een proxy-oorlog, maar dat maakt het niet minder ernstig. Doordat ISIS zich ook heel agressief naar het westen presenteerde, kreeg het te maken met de represailles ervan. Deze groep stelt zich daarom vermoedelijk (in elk geval voor de bühne) gematigder op, waardoor het wellicht mogelijke sancties denkt te kunnen ontwijken en door het westen als een bevrijdingsleger gezien denkt te worden. De vraag is of dat lukt. De media zijn, ook in Nederland, wel kritischer dan in 2015, toen zomaar even allerlei wapens naar diverse groeperingen werden gestuurd. De grote vraag is dan ook wat Trump zo meteen gaat doen als hij aan de macht is. Dit heeft er mijns inziens alle schijn van stiekem toch weer een kalifaat te worden, als Damascus is gevallen. Hayat Tahrir al-Sham betekent namelijk letterlijk: Organisatie voor de bevrijding van de Levant. De Levant is de naam voor het gebied dat grotendeels Syrië, Libanon, Jordanië en ook Israël beslaat. Dat zal Israël vermoedelijk niet in haar achtertuin willen hebben, en Trump daarom ook niet. 

"Hoe is de stad van de roem verlaten, de stad van mijn vreugde!" (Jeremia 49:25, HSV)

Damascus
In de Bijbel wordt op maar liefst twee plekken vermeld dat Damascus volledig vernietigd zal worden. Dit is in de geschiedenis nog nooit gebeurd. Er zijn delen vernietigd, maar de stad is als geheel nog nooit met de grond gelijk gemaakt. Zelfs in de oorlog met ISIS bleef een aanzienlijk deel van de stad nog steeds intact en functioneel. In de tekst hierboven zien we dat de stad uiteindelijk van roem verlaten zal zijn, en in Jesaja 17 wordt dit nog eens bevestigd. Laten we ook nog eens naar dat tekstgedeelte kijken, om te zien hoe dit past in de periode waarin we nu leven. 

" 1. De last over Damascus: Zie, Damascus houdt op een stad te zijn, het zal een puinhoop worden, een ruïne. 2. De steden van Aroër zullen verlaten worden, ze zullen voor de kudden zijn. Die zullen daar neerliggen, en niemand zal ze schrik aanjagen. 3. Dan zal de vesting uit Efraïm weggedaan worden, en het koninkrijk uit Damascus, en ook het overblijfsel van de Syriërs zal verdwijnen. Het zal hun vergaan als de luister van de Israëlieten, spreekt de HEERE van de legermachten. 4. Op die dag zal het gebeuren dat de luister van Jakob zal wegteren, en het vet van zijn vlees zal wegslinken. 5. Het zal hem vergaan zoals wanneer een maaier het staande koren bij elkaar pakt, en met zijn arm de aren oogst. Ja, het zal hem vergaan zoals wanneer iemand aren verzamelt in het dal Refaïm. 6. Maar een nalezing zal daarvan overblijven, zoals bij het afschudden van een olijfboom: twee, drie vruchten aan het eind van de bovenste tak, vier, vijf aan de vruchtdragende takken, spreekt de HEERE, de God van Israël." (Jesaja 17:1-6, HSV)

Luister
Bijzonder genoeg wordt er in deze tekst gesproken over de "luister van de Israëlieten" die weg zal teren. Dat kunnen we ons nu moeilijk indenken. Het Israëlische leger heeft zich de afgelopen maanden zeer krachtig gepresenteerd en heeft daadkrachtig opgetreden tegen zowel Hamas, Hezbollah als Iran zélf. Maar dat is nu juist het probleem. Ze vertrouwt teveel op zichzelf. Op haar sterke leger. Ze vertrouwt niet primar op God. Laat staan op Jezus, haar Messias. Om die reden zal Israël het in de grote verdrukking zwaar krijgen. Maar liefst tweederde van de Joden zal worden uitgemoord (Zacharia 13:8-9) en velen zullen moeten vluchten (Matth. 24:15-21). Daarna zal het gehele overblijfsel echter erkennen dat Jezus de Messias is (Zach. 12:10-14, Rom. 11:25-26) en zal Hij hun Koning zijn. Is het niet bijzonder dat we die situatie met betrekking tot Damascus nu mogelijk al bijna zien gebeuren? Het is in de eerste plaats natuurlijk heel verdrietig, want er vallen vele burgerdoden, om nog maar te zwijgen over het andere leed dat deze mensen te wachten staat. Maar tegelijk zijn dit ook de weeën die als tekenen van de tijd aangeven dat de opname van de gemeente (die aan die grote verdrukking vooraf gaat) nabij is. Maranatha, kom Heer Jezus!