Jordanië in de Bijbel

We hebben in eerdere artikelen al naar diverse landen in de regio van Israël gekeken. Jordanië miste echter nog in dat rijtje. Ook gebeurt er van alles rondom Israël momenteel. Of Jordanië een relevant land is in de eindtijd? Absoluut! In dit artikel wil ik u laten zien wat er precies met dit land zal gaan gebeuren tijdens de grote verdrukking en erna.

"Zo keerden de nakomelingen van Ruben, de nakomelingen van Gad en de halve stam Manasse terug, en gingen bij de Israëlieten vandaan, van Silo, dat in het land Kanaän ligt, om naar het land Gilead te gaan, naar het land dat hun bezit was, dat zij als bezit verworven hadden op het bevel van de HEERE door de dienst van Mozes." (Jozua 22:9, HSV)

Transjordanië
Hoewel de naam Jordanië niet letterlijk in de Bijbel voorkomt, is de rivier de Jordaan, waar het land naar vernoemd is, wel prominent aanwezig. Jozua trok er doorheen met het volk Israël en Johannes doopte in deze rivier. Het gebied aan de andere kant van de Jordaan werd in de tijd van Jozua ook wel Gilead genoemd, en de stammen Gad en Ruben vestigden zich daar, plus de helft van de stam Manasse (Joz. 17:5, 22:9). Het gaat in dat geval met name om het noordelijke deel van wat we tegenwoordig Jordanië noemen. In eerste instantie werd in elk geval de helft ervan bezet door koning Sihon (Joz. 12:2), tot de Israëlieten het innamen. Later werd het veroverd door de Arameeërs. In het centrale deel van het huidige Jordanië woonden de Ammonieten en Moabieten (afstammelingen van Lot, Abrahams neef), en in het zuiden woonden de Edomieten (afstammelingen van Esau). In het zuidoostelijke deel woonden de Nabateeërs, wat weer nazaten waren van Nebajoth, een zoon van Ismaël.

Rechts ziet u de diverse koninkrijken die vroeger het gebied van het huidige Jordanië bestreken.

"Ik zal u, Jakob, zeker verzamelen, geheel en al. Ik zal het overblijfsel van Israël zeker  bijeenbrengen. Ik zal het samenbrengen als schapen van Bozra, als een kudde midden in zijn weide. Het zal er gonzen van de mensen. De Doorbreker trekt vóór hen op. Zij zullen doorbreken, door de poort trekken en daardoor naar buiten gaan. Hun Koning gaat vóór hen uit, de HEERE gaat aan de spits."
​(Micha 2:12-13, HSV)

Bozra
Op de kaart hierboven ziet u net ten zuidoosten van de Dode Zee de plaats Bozra liggen. Deze plaats bestaat nog steeds, en wordt in Jordanië momenteel Busaira genoemd. Er wonen nu een kleine tienduizend mensen, maar het was ooit de hoofdstad van Edom. De plaats Bozra lijkt nu weinig te betekenen, maar zal in de eindtijd een speciale rol innemen. Het betekent letterlijk "schaapskooi", en zal in de eindtijd dan ook als zodanig mogen fungeren, om de "kudde" van Israël te beschermen, onder leiding van hun Goede Herder, Jezus Christus. Het lijkt in de tekst hierboven misschien een metafoor, maar ook andere teksten lijken hierop te wijzen. Jezus roept de Judeeërs er immers toe op om naar de bergen te vluchten als de grote verdrukking komt (Matth. 24:15-21). Hoewel Jeruzalem op zichzelf al redelijk hoog ligt (ruim 750m hoog), vertelt Jezus dat er een gruwelijke afgod op de meest heilige plaats (de dan herbouwde tempel) zal staan. Het lijkt daar dus niet veilig te zijn. Sterker nog, Jezus roept hen op om meteen te vluchten, en niet terug te gaan om nog snel iets te pakken. Er is een direct gevaar in Jeruzalem, en vermoedelijk ook in de rest van Judea. De meest nabije bergen lijken dus geen optie te zijn. Bozra ligt op ruim 1100 meter hoogte, en is in die zin zeker een veiligere optie. Kan de antichrist daar dan niet komen? Nee, daar lijkt het niet op, als we Daniël moeten geloven.

"Hij zal het Sieraadland binnentrekken, en vele landen zullen struikelen. Maar deze zijn het die aan zijn hand zullen ontkomen: Edom, Moab en de voornaamsten van de zonen van Ammon."
​(Daniël 11:41, HSV)

Sieraadland
Diezelfde Daniël waarover Jezus in Mattheüs 24 spreekt, spreekt in hoofdstuk 11 niet alleen over diezelfde gruwelijke afgod (dat is historisch en volgens de grondtekst gezien een betere vertaling - hoe kan een verwoesting immers ook staan?) maar ook over hoe een toekomstige koning (de antichrist), die zich zal verheffen boven elke god, het Sieraadland (Israël) zal binnentrekken. Hij zal zijn tenten (kamp) opslaan tussen de Dode en Middellandse zee, vertelt vers 45. Heel Israël is dus bezet en onveilig voor de Joden op dat moment. Bijzonder is dat hier de namen Edom, Moab en Ammon genoemd worden als "landen" die aan zijn hand zullen ontkomen. We ontdekten zojuist al dat deze landen het grootste deel van het huidige Jordanië beslaan. Het lijkt er dus op dat Jordanië ten tijde van de grote verdrukking een veilige haven zal zijn, in het bijzonder Bozra. Hij zal het uiteindelijk proberen, maar het afleggen tegen de Doorbreker, Jezus Christus. Jesaja 63 bevestigt dit.

" 1. Wie is Deze Die uit Edom komt, in helrode kleding uit Bozra, Die luisterrijk is in Zijn gewaad, Die voorttrekt in Zijn grote kracht? Ik ben het, Die spreek in gerechtigheid, Die machtig ben om te verlossen. 2. Waarom is dat rood aan Uw gewaad, en is Uw kleding als die van iemand die de wijnpers treedt? 3. Ik heb de pers alleen getreden; er was niemand uit de volken met Mij. Ik heb hen vertreden in Mijn toorn, hen vertrapt in Mijn grimmigheid. Hun bloed is op Mijn kleding gespat, heel Mijn gewaad heb Ik besmet. 4. Want de dag van de wraak was in Mijn hart, het jaar van Mijn verlosten was gekomen. 5. Ik keek rond, maar er was niemand die hielp; Ik ontzette Mij, want er was niemand die ondersteunde. Daarom heeft Mijn arm Mij heil verschaft, en Mijn grimmigheid, die heeft Mij ondersteund. 6. Ik heb de volken vertrapt in Mijn toorn, Ik heb hen dronken gemaakt in Mijn grimmigheid, Ik heb hun bloed ter aarde doen neerdalen." (Jesaja 63:1-6, HSV)

Armageddon
Wanneer we schrift met schrift vergelijken, zien we meerdere plekken van strijd. We zien enerzijds de antichrist die zijn legers opstelt in Armageddon (Op. 16:16), maar tegelijkertijd een strijd rond Jeruzalem (Zach. 14). Hierboven lezen we echter weer over Bozra, waar Jezus de vijanden van Zijn kudde zal vertrappen in de "wijnpers" van Zijn wraak. Hoe kan dit? Spreken deze verzen elkaar tegen? Zeker niet. Als we heel nauwkeurig naar de tekst kijken, kunnen we begrijpen wat hier gebeurt. Er staat in Openbaring 16:16 immers dat het een verzamelplek is. Dat hoeft nog niet noodzakelijkerwijs te betekenen dat het ook de plek is waar de strijd gevoerd zal worden. Voordat Europa bevrijd werd van de nazi's en de geallieerden landden in Normandië, verzamelden zij zich eerst in het zuiden van Engeland, om vervolgens gezamenlijk door te varen naar de kust van Normandië. Het lijkt er dus op dat de antichrist zijn legers in het dal van Armageddon zal opstellen, en vervolgens naar Jeruzalem zal optrekken. Daarover lezen we in Zacharia 14. Dit zal hem echter lukken, en de stad zal zelfs ingenomen worden, als we deze tekst nauwgezet lezen. Een deel zal gelukkig ontsnappen (omdat ze naar Jezus' waarschuwing hebben geluisterd). Jezus zal daarna vanuit het oosten (Bozra ligt oostelijk van Judea) komen en afrekenen met de bezetter en zijn leger. Het bloedbad zal enorm zijn, vertelt Johannes:

"En de wijnpersbak werd getreden buiten de stad, en er kwam bloed uit de wijnpersbak, tot aan de tomen van de paarden, zestienhonderd stadiën ver." (Op. 14:20, HSV)

Stadie
De stroom met bloed die volgt, is 1600 stadiën lang, meldt hij. De Romeinse stadie die destijds gebruikt werd, was iets meer dan 185 meter, waarmee deze lengte bijna 300 kilometer beslaat. De afstand van Dan, in de Bijbel het meest noordelijke plaatsje, tot aan met Berseba, is ongeveer 250 kilometer. In de Bijbel werd vaak de uitdrukking "van Dan tot Berseba" gebruikt (bijv. in RIchteren 20:1), om aan te geven dat het hele land bedoeld werd. Net zoals wij in Nederland "van Groningen tot Maastricht" zouden zeggen. De afstand van Dan tot Bosra is echter bijna 300 meter, wat precies overeenkomt met de afstand die hierboven genoemd werd. Het lijkt er dus op dat Jezus hiermee bij monde van Johannes wilde zeggen dat vrijwel heel het land bezaaid zal liggen met bebloede lijken, met name in noordelijke richting (waar Armageddon ligt). Ook dit komt weer overeen met wéér een andere tekst uit Openbaring:

" 15. En uit Zijn mond kwam een scherp zwaard, opdat Hij daarmee de heidenvolken zou slaan. En Hij zal hen hoeden met een ijzeren staf. En Hij treedt de wijnpersbak van de wijn van de grimmige toorn van de almachtige God. 16. Er stond op Zijn bovenkleed en op Zijn dij deze Naam geschreven: Koning der koningen en Heere der heren. 17. En ik zag één engel dicht bij de zon staan, en hij riep met luide stem naar alle vogels die hoog aan de hemel vlogen: Kom en verzamel u voor het avondmaal van de grote God, 18. om te eten vlees van koningen, en vlees van oversten over duizend, en vlees van machtigen, en vlees van paarden en van hen die daarop zitten, en vlees van alle vrijen en van slaven, kleinen en groten. 19. En ik zag het beest en de koningen van de aarde en hun legers bijeenverzameld om oorlog te voeren tegen Hem Die op het paard zat, en tegen Zijn leger." (Op. 19:15-19, HSV)

Conclusie
We zien in deze tekst álle eerder besproken elementen samenkomen: de wijnpersbak van de wraak, de heidense koningen die hun legers hadden verzameld, Jezus Die hen straft en het met lijken bezaaide land. Bozra, en vermoedelijk heel Jordanië, zal in de grote verdrukking dus een veilige haven zijn voor de Joden. Het zal kort daarvóór vermoedelijk al door de IDF veroverd zijn, als gevolg van de Psalm 83-oorlog. In vers 7 en 8 daarvan worden Moab, Ammon en Edom immers al genoemd. Na de verdrukking zal het deel uitmaken van wat we "groter Israël" zouden kunnen noemen, en al aan Abraham beloofd was in Genesis 15:18: van de Nijl tot aan de Eufraat. Dat dit niet in brede zin voor ál zijn nageslachten (dus ook de afstammelingen van Ismaël) bedoeld is, wordt duidelijk als we ook Deuteronomium 11:24 overwegen. Dit gebied is duidelijk aan Israël beloofd, en dat zien we dan ook terug in het millennium. In Ezechiël 47:18 lezen we duidelijk dat Gilead (noordelijk Jordanië) geïncludeerd wordt in dit grotere Israël, alsmede Damascus. Er zijn diverse interpretaties van dit tekstgedeelte, maar volgens het meest optimistische model zal "groter Israël" reiken tot aan de grenzen van Turkije in het noorden en de grenzen van Soedan in het zuiden. Na de Psalm 83-oorlog zijn deze landen uit Ezechiël 38 dan ook niet voor niets de nieuwe buren van Israël. Kijken we naar de realiteit van vandaag, dan zien we duidelijk een opmaat naar die Psalm 83-oorlog. De landen in de directe regio hebben veel moeite met het beleid van Israël omtrent "Palestina" (in Psalm 83 Filistea genoemd), en het zal er op enig moment van komen dat Israël (lees: God) met hen zal afrekenen.