Kerkvaders: Opname vóór de Grote Verdrukking is een Feit

In de discussie over het precieze moment van de opname van de gemeente kan het er soms heftig aan toe gaan. Deze doctrine, waarbij mensen geloven dat ze opeens van de aarde weggenomen en naar de hemel meegenomen zullen worden door Jezus, wordt door een grote groep christenen ontkend. De redenen daarvoor zijn divers. Sommigen menen dat christenen geen speciale voorkeursbehandeling zouden moeten hebben op de rest van de wereld, en dat we allemaal Gods wraak zouden moeten ondergaan. Weer anderen kunnen gewoon niet geloven dat zoiets zou gebeuren, omdat er volgens hen geen precedent is. Sommigen beweren zelfs dat het idee van een opname helemaal niet in de Bijbel voorkomt. Ten slotte zijn er ook nog christenen die beweren dat het een demonische doctrine is, die in de 19e eeuw uitgevonden is door Nelson Darby, en vóór hem eigenlijk nergens in de geschiedenis te vinden is. We hebben al deze argumenten al meermaals ontkracht in eerdere artikelen hier, maar toch houdt dit tegenstanders niet tegen om deze zalige hoop voor de christen aan te vallen. Er werd en wordt immers nog steeds vaak gedacht dat de kerkvaders het tegenovergestelde van een opname leerden, of er op zijn minst niets over zeiden. Ontmoet dan nu Lee Brainard, de man die dit hele paradigma op zijn kop zette met zijn nieuwste ontdekkingen in de kerkvaders.

"In het huis van Mijn Vader zijn veel woningen; als dat niet zo was, zou Ik het u gezegd hebben. Ik ga heen om een plaats voor u gereed te maken. En als Ik heengegaan ben en plaats voor u gereedgemaakt heb, kom Ik terug en zal u tot Mij nemen, opdat ook u zult zijn waar Ik ben [dus niet het millennium, red.]." (Johannes 14:2, HSV)

TLG
Christenauteur Lee Brainard vertelt in de talkshow Prophecy Watchers dat er in het verleden pogingen gedaan zijn door pretribbers (mensen die geloven dat de kerk wordt opgenomen vóór de wereld in een verdrukking van 7 jaren belandt) om de Engels vertaalde werken door te spitten, op zoek naar verzen over een eventuele opname, met wisselend succes. Er zijn een aantal verzen gevonden, waarover ik ook in het eerder genoemde artikel al heb geschreven, en waaruit bleek dat sommige kerkvaders dit idee inderdaad ondersteunden. Dit waren echter maar een handjevol teksten, en tegenstanders menen soms dat deze (grotendeels) weerlegd kunnen worden, hoewel ook dat maar de vraag is. Brainard vertelt in de show echter dat de in het Engels vertaalde werken maar een zeer klein gedeelte is van de vele honderden onvertaalde werken van kerkvaders zoals bijvoorbeeld Eusebius. Gelukkig zijn al deze werken online wel te raadplegen, meldt hij. Op de website van Thesaurus Linguae Graecae (TLG) ligt nog een schat aan informatie, waar Brainard nu al een tijd onderzoek naar heeft gedaan. Alles is doorzoekbaar dankzij de integrale zoekfunctie, en dit stelde Brainard (die thuis is in de oude Griekse talen) in staat om toch tientallen nieuwe verzen te vinden in de kerkvaders. In zijn nieuwste werk presenteert hij zijn voorlopige bevindingen, en komt met maar liefst 23 verzen op de proppen waarin de doctrine van de opname in zeer heldere bewoordingen wordt gepresenteerd.

​Onderzoek
Van die 23 bevindingen zijn er 19 nieuwe, en 4 verzen die nog eens opnieuw onder de loep zijn genomen. Brainard schreef daar dit boek over, maar zijn onderzoek is nog lang niet klaar. Hoewel ik het al eerder gezegd heb, is het denk ik goed om ook nog eens te herhalen dat de kerkvaders niet zonder kritiek waren. Hoe verder we van de apostelen afraken, hoe beroerder de doctrines soms worden. Zo geloofde de genoemde Eusebius (3e/4e eeuw na Chr.) bijvoorbeeld niet dat er een millennium zou komen, iets wat toch in duidelijke bewoordingen in Openbaring 20 te lezen is. Hij vereenzelvigde dit met de eeuwigheid die erop zou volgen. Tegelijk geloofde hij dus klaarblijkelijk wél in een opname vóór de grote verdrukking. We moeten dus niet enkel vertrouwen op wat ánderen over een doctrine zeggen, maar ons eigen onderzoek in de Bijbel doen, onder leiding van de Heilige Geest. Als de Bijbel het immers tegenspreekt, is het niet waar. Ik heb u echter al eerder verteld dat de Bijbel heel duidelijk is over de opname. We hoeven de wraak Gods niet te doorstaan, want dat heeft Jezus al voor ons gedaan. De beker van de wraak is door Hem volledig leeggedronken, zodat wij dat niet hoeven te doen. Betekent dit dat wij dan nooit verdrukkingen mee hoeven te maken? Natuurlijk niet. Dit is één van de vele drogredenen en gerecyclede argumenten die posttribbers continu tegenwerpen, maar Johannes is er heel duidelijk over.

"Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat u in Mij vrede zult hebben. In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen." (Joh. 16:33, HSV)

Steelman
Posttribbers denken zo met een simpel Bijbelvers de notie van een grote verdrukking te kunnen weerleggen en pretribbers de mond te snoeren. Dat is echter een zogeheten stropop-argument (strawman-argument). Er wordt als het ware een pop van stro gemaakt en gepresenteerd alsof het een echte man is, en die karikatuur wordt vervolgens aangevallen. Dat is niet eerlijk. Als we iemands argumenten presenteren, kunnen we beter een zogeheten steelman-argument geven, en die inhoudelijk op punten bekritiseren. We maken dan niet de slechtst mogelijke versie van iemands argument, maar proberen de ander helemaal te begrijpen en te controleren of dit ook echt is wat hij bedoelt. Pas als de ander het helemaal eens is met de presentatie die je geeft van zijn argument, heb je een steelman-argument (een stalen man-argument). Je hebt nu een veel sterkere versie van het argument te pakken, en het is dan juist nog krachtiger om die te kunnen ontkrachten, omdat je opponent dan niet meer kan zeggen dat je zijn argumenten verkeerd gepresenteerd hebt. Dit is wat ik vaak mis in het posttrib-kamp. Het prewrath-kamp, aangevoerd door theologische zwaargewichten als dr. Alan Kurschner, doet dit beter. Deze zienswijze tracht een verzoenend model te presenteren, waarin de opname niet aan het begin of juist het einde van de grote verdrukking geplaatst wordt, maar grofweg iets na de helft van de grote verdrukking, als de Bijbel specifiek over de toorn of de wraak van het Lam (Op. 6:16-17) spreekt. In dit artikel heb ik deze zienswijze echter al eens weerlegd.

"Want dan zal er een grote verdrukking zijn, zoals er niet geweest is vanaf het begin van de wereld, tot nu toe, en zoals er ook nooit meer zijn zal." (Mattheüs 24:21, HSV)

Drogredenering
Enfin, terug naar de drogredenering. De grote verdrukking onderscheidt zich specifiek van alle andere verdrukkingen, als we bovenstaande tekst goed bestuderen. Er zal immers nooit meer een periode zijn zoals deze, valt letterlijk in de tekst te lezen. Iemand die dus gelooft dat de aarde een specifieke grote verdrukking zal ondergaan, ontkent daarmee niet dat er verdrukkingen van lichtere aard kunnen zijn. De grote verdrukking daarentegen behelst specifiek het uitstorten van Gods wraak. Lukas noemt immers dezelfde kenmerken in hoofdstuk 21, vers 21 (vergelijk Mattheüs 24:16-21) en noemt dit de dagen van de wraak. Dit terwijl de gelovigen niet bestemd zijn tot de komende wrake Gods (Rom. 5:9, 1 Thess. 1:10 en 5:9), maar daar juist van verlost zullen worden. De kerkvaders, met al hun tekortkomingen, leken dit echter ook te begrijpen. Brainard geeft in het interview met Prophecy Watchers zelfs aan dat hij vermoedt dat de vertalers selectief geweest zijn in het vertalen van de werken van de kerkvaders naar het Engels, omdat daarin bepaalde ideeën (zoals de opname) ondersteund zouden worden die zij zelf niet onderschreven. Hieronder Brainards vertalingen van enkele van Eusebius' werken nog eens. U vindt er meer op zijn website, met een bespreking erbij. Blessings! (:

​"— Zoals destijds allen omkwamen, behalve degenen die met Noach in de ark waren verzameld, zo zullen ook bij zijn komst de goddelozen in een tijd van afval ... omkomen ... Ten tijde van de zondvloed kwam het oordeel niet en vernietigde het niet alle bewoners van de aarde voordat Noach de ark binnenging. Daarom, op dezelfde manier, aan het einde der tijden, zegt (eist) dit patroon dat de catastrofe van de vernietiging van de goddelozen niet zal plaatsvinden voordat de mensen die op dat moment door God gevonden worden, verzameld zijn in de ark en gered worden volgens het patroon van Noach ... alle rechtvaardigen en godvrezenden zullen worden gescheiden van de goddelozen en verzameld in de hemelse ark van God. Want zo komt de tijd dat er onder de mensheid niet één rechtvaardige meer zal worden gevonden. En wanneer alle goddelozen atheïst zijn geworden door de antichrist, en de hele wereld is overweldigd door afval, zal de toorn van God over de goddelozen komen."
(​Eusebius, Fragmenten in Lukas, Lukas 17:26, Migne 24.584-585)

​"— «Er was een rechter die God niet vreesde.» … De uitspraak «wanneer de Mensenzoon komt, zal Hij dan geloof vinden op aarde?» onthult een afname van geloof, wanneer er geen gelovig mens meer te vinden zal zijn — of misschien ergens nog een paar, schaars, ten tijde van zijn tweede verschijning. Want de wereld zal een grote beproeving ondergaan in de tijd van de afval, waarin een gelovig mens nauwelijks gevonden zal worden. Plotseling zal er zelfs geen enkele meer zijn, omdat sommigen zijn weggenomen en de anderen zijn achtergelaten, overgeleverd aan de gieren. Zo zal er een geloofsafval zijn onder de mensheid, waarna Hij wraak zal nemen voor zijn heiligen die door de goddelozen zijn gedood."
(​Eusebius, Fragmenten in Lukas, Lukas 18:1-8, Migne 24.588)

"— Daarom denk ik dat de apostel Paulus ertoe bewogen werd om op deze wijze te schrijven over de wederkomst van Christus: «Want de Heer zelf zal neerdalen uit de hemel met een bevel, met de roep van een aartsengel en met de bazuin van God», enzovoort. Maar dezelfde apostel beschreef ook, aansluitend op deze profetie, de komst van de antichrist in de eindtijd en zijn verdorvenheid, en daarna de glorieuze verschijning van onze Verlosser."
(Eusebius, Fragmenten in Daniël, fragment Epsilon, Migne 24.528)