Days of Noah

De dagen van.. Yuval Noah Harari, om precies te zijn. Deze Israëli wist in de afgelopen jaren succesvol achter de schermen te blijven, maar sinds de corona"crisis" kreeg hij toch steeds meer bekendheid. Hij is misschien wel de grootste inspiratiebron van Klaus Schwab, die ruim 50 jaar geleden het World Economic Forum (WEF) oprichtte. Zijn ideeën staan aan de basis van veel van wat Klaus en zijn WEF willen voor het jaar 2030. Hiernaast kunt u de presentatie in zijn geheel beluisteren.

Ironisch genoeg behaalde Harari zijn PhD aan Jesus College

Sapiens
Yuval Noah wordt geïntroduceerd met veel lovende woorden over zijn boek Sapiens, die door zijn publiek gretig gelezen is, zo blijkt als gevraagd wordt om handen op te steken. Op een groot scherm achter hem is een soort digitale avatar te zien dat beweegt, en in een instant in het gezicht van Jim Caviezel verandert, die Jezus speelt in The Passion. De boodschap is subtiel, maar voor de oplettende kijker meteen duidelijk: het spoor waarop Yuval Noah zijn toehoorders wil zetten, is die van zelfverlossing. De mens kan naar zijn idee verlost worden uit haar penibele situatie door volledig in te zetten op technologische en bionische manipulatie van ons genoom, waardoor wij net als Jezus, God zullen zijn.

Homo Deus
Harari windt er geen doekjes om, en valt meteen met de deur in huis. Wij zullen naar zijn idee in de toekomst ingrijpend veranderd zijn; een god-mens (Homo Deus, in het Latijn). Een evolutionair proces zoals vroeger (zijn woorden, niet de mijne), maar dan gestuurd door mensen middels technologie. Dit wordt zelfs een commercieel product, zo geeft hij al in de eerste minuten aan. Het wordt bepaald door de mensen die de data beheren, vertelt hij. Zij beheersen de toekomst, omdat ze de data in hun macht hebben. Ze hebben in die zin de macht over het leven zelf, redeneert Yuval Noah. "We kunnen nu niet enkel computers hacken, we kunnen zelfs mensen en andere organismen hacken." Computers zullen ons op den duur beter kennen dan wij onszelf kennen, zegt Harari vervolgens. Hij vertelt vanuit eigen ervaring: "Toen ik 21 was, kwam ik erachter dat ik homo was, na jaren in ontkenning geweest te zijn." Een computer kan dat in de toekomst gewoon aan iemand vertellen, zegt hij. "Zou het niet geweldig leuk zijn als iedereen dat kon testen door dit algoritme?" 

21 Lessen
Deze algoritmes weten nú al wat jij doet, wat je interesses zijn. Yuval Noah noemt de voorbeelden van Amazon, die naar aanleiding van je aankopen weet wat jou interesseert, of je sociale media. Ze zullen je bloeddruk, je oogbewegingen, je hersenactiviteit kunnen meten. Die data kunnen zij weer gebruiken om jou iets aan te smeren. Ook de intelligentiediensten worden genoemd als een niet-commercieel voorbeeld. "Als we niet voorzichtig zijn, zal dit kunnen resulteren in de opkomst van digitale dictaturen," zegt hij vervolgens. Het lijkt erop dat hij dus ook de gevaren inziet. Dat is echter een zwakke handreiking naar de schaarse critici in zijn publiek, want in de volgende zinnen wordt duidelijk dat zíjn idee van de toekomst daar niet ver vanaf staat. Hij beargumenteert dat democratie in de 20e eeuw een goed idee was, omdat gecentraliseerde macht in één persoon de neiging had om ernstig te corrumperen. Nu komt het: "De 21e eeuw kunnen nieuwe technologieën, in het bijzonder AI [Kunstmatige Intelligentie, red.] en machine-leren de pendule in de omgekeerde richting laten bewegen", een dictatuur dus. Die bewoordingen gebruikt Harari natuurlijk niet, omdat elke NLP-strateeg weet dat dit de verkeerde reactie oproept bij het publiek. Nee, hij heeft het over "gecentraliseerde data-processen" die "veel efficiënter" zullen worden. De toekomst van de 21e eeuw zal geschapen worden door instituties die deze data-processen beheren en manipuleren. In die zin is het een vorm van intelligent design, zo redeneert Harari. Dit is ook te lezen in zijn laatste boek, 21 lessen voor de 21e eeuw.

Regulering
De nuance die Yuval Noah aanbrengt om een digitale dictatuur door één organisatie te voorkomen, is: regulering. Dat is echter wel moeilijk om te realiseren, stelt Harari. Data is overal, ongrijpbaar en oneindig vaak kopieerbaar. En van wie is die data dan? Van de overheid, van de bedrijven, of is het van de collectieve mensheid? "Momenteel zijn dat vooral de bedrijven," zegt hij. Maar van het overhevelen van het beheer van die data naar de nationale overheden lijkt hem ook geen goed idee. "Dat zorgt juist voor het oprijzen van digitale dictaturen. Vele politici zijn immers als muzikanten; de instrumenten waarop ze spelen, zijn de menselijke emoties en hun biochemische systeem. De politicus geeft een speech, en er is een vloedgolf van angst over het hele land. Als de politicus tweet, kan er een explosie van boosheid en haat volgen. Ik denk niet dat we deze 'musici' deze meer verfijnde instrumenten moeten geven om op te spelen. Ik denk niet dat zij te vertrouwen zijn met het beheer over de toekomst van het leven in dit universum." Dit is een van de weinige dingen waar ik Harari hartgrondig gelijk in moet geven. Hebben we niet exact dit gezien in de afgelopen twee jaar? Bedenk dat deze speech uit 2018 stamt. Nu komen we bij de crux: "Wie moet dán die data gaan beheren?" vraagt Yuval Noah zichzelf hardop af. "Ik weet het eerlijk gezegd niet." Dat klinkt als een té makkelijk antwoord, om zijn publiek tevreden te stellen. Het NLP-gehalte van zo'n zogenaamd eerlijk antwoord is hoog. Het geeft de suggestie dat Harari en de mensen daar een open discussie over kunnen hebben. De waarheid is dat de oplossing allang achter gesloten deuren is bedacht. Hoe kunnen we een organisatie als de WEF immers vertrouwen, als zij na deze uitspraak van Harari over nationale digitale dictaturen, precies dátgene doen, 2 jaar lang?!

Oplossing
Nu start de zogenaamde "paneldiscussie". De digitale avatar die we eerder zagen, verschijnt meteen weer op de achtergrond. "Wanneer gaat dit gebeuren?" vraagt de vrouwelijke host. "Ik denk dat we het over een paar decennia hebben," meent Harari. De host benadrukt nog eens hoe "bescheiden" ze Harari's antwoord "Ik weet het eerlijk gezegd niet" vond, om over de minder getrainde online kijkers nog eens wat extra NLP-toverkrachten te laten werken, voor het geval ze die ingestudeerde subtiliteit hebben gemist. "Zie je dat er érgens een genuanceerd debat hierover plaatsvindt?" gooit ze Yuval Noah voor de voeten. Nu de suggestie is gewekt dat er een "eerlijke" basis is voor deze "discussie", kan Harari langzaam toewerken naar de Hegeliaanse oplossing die al van tevoren was bedacht, maar waar enkel een probleem voor nodig was. Dat probleem blijken de grote bedrijven te zijn, en twee jaar later zien we ook de nationale overheden in actie met big data. De enige oplossing die overblijft, is dat de "wetenschap" hier het voortouw in neemt, iets waar Harari al voorzichtig op hint aan het einde van de "paneldiscussie". Ik denk dat ik die oplossing wel kan raden: we hebben het over de DAO.

DAO
Deze DAO is de afkorting van een Decentrale Autonome Organisatie, waarmee nu al volledig autonoom beslissingen kunnen worden gemaakt door een computerprogramma op de blockchain. Hiernaast een kort filmpje van hoe dat werkt. In de praktijk werkt dat echter niet helemaal zo mooi als men het doet voorkomen. Hoe meer stakes een stakeholder (interessante woordkeuze, niet?) heeft, hoe meer gewicht zijn stem heeft in de besluitvorming. 

Slot
Op dit moment is het nog afwachten met welke "oplossing" de hoge heren zullen komen voor het "probleem". Het kan verschillende kanten opgaan. Het zou kunnen dat de techniek "god" zal worden voor de mens, zoals Harari vermoedelijk graag zou willen. Een volledig autonoom proces waarmee de techniek op basis van kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, ofwel AI) zelf de "beste" beslissingen neemt. De vragen die dit oproept, zijn echter: 1. Is dit wel écht helemaal autonoom, als deze AI in beginsel geprogrammeerd is door een mens? En 2. Zijn die "beste" beslissingen wel écht moreel juist? Of is het meer een soort risicomanagement, waarbij ook slachtoffers mogen zijn, als ze maar binnen de "marge" vallen die de AI-god zelf heeft bepaald? Ook is mogelijk dat de overheden tóch doorzetten met hun dictatoriale plannen, en dat dit meer een publiciteitsstunt was van Harari om zelfreflectie te veinzen bij het WEF. Die indruk krijg ik wel een beetje als ik zijn andere presentaties bekijk. En ten slotte is het ook niet onmogelijk te denken dat de engelen die in de Grote Verdrukking zullen vallen (Op. 12:9), zichzelf zullen presenteren als de "ancient aliens" die ons zogenaamd hebben geschapen, en die besluitvorming wel op zich willen nemen. Één bijzondere entiteit zal dan natuurlijk het grootste belang hebben: de antichrist. Of dit Yuval Noah is? Dat weet ik eerlijk gezegd niet, hoewel uit veel blijkt dat hij in elk geval wel de geest van de antichrist bezit (1 Joh. 2:18-23). Hoe het ook wordt, we weten dat God Zijn kerk zal beschermen voor de "Dagen van Noach," door haar van tevoren op te nemen. Kijkt u daar ook zo naar uit? Ik wel. Het duurt niet lang meer, lieve mensen. God bless! :)