Historisch
Als Paulus dit schrijft, is het 51-52 n. Chr. De tempel bestond dus nog, en er was zeker geprobeerd door keizers om een gruwelijke afgod in deze tempel neer te zetten. De bekendste is natuurlijk Antiochus Epiphanes, in 165 v. Chr., maar minder bekend is de poging van de Romeinse keizer Caligula (40-41 n.Chr.) om een standbeeld van hemzelf als god neer te zetten, die mislukte. Hij overleed voordat het standbeeld kon worden neergezet, waardoor zijn plan afgeblazen werd (bron). Historisch gezien is dit derhalve nog nooit vervuld, en bovendien zijn deze voorafschaduwingen ook éérder dan het moment van schrijven. Als dit dus over Caligula zou gaan, hoe kan Paulus dit dan in de toekomende tijd schrijven? Aangezien de tempel in 70 n. Chr. vernietigd werd, moeten we de historische uitleg dus afwijzen.

Individueel
In de tekstgedeelten hierboven lezen we over hoe ons lichaam een tempel is van de Heilige Geest. De context is hier overduidelijk persoonlijk, en sommigen menen dan ook dat Paulus in 2 Thessalonicenzen déze symbolische tempel in gedachten heeft. De context van 2 Thessalonicenzen laat een individuele uitleg echter niet toe, als je de precieze details bekijkt. De man van zonde zal hier immers ín gaan zitten en doen alsof hij God is. Het lijkt er in de meest normale lezing dus al op dat er een létterlijke man ín een letterlijke tempel zal gaan zitten. Hoe kan er een létterlijke man in uw hart gaan zitten? Ook de verdere details die gegeven worden, geven aan het hier om een fysiek persoon gaat, en niet om een onpersoonlijke antichristelijke kracht. God zal hém immers verteren (vers 8), en hij doet bovendien allerlei wonderen (vers 9) bij zijn komst. Bovendien zijn wij christenen verzegeld met de Heilige Geest, tot de dag van onze uiteindelijke verlossing, ook al stellen wij Hem soms teleur (Ef. 4:30). Hoe kan iemand met de geest van de antichrist in zich (1 Joh. 2:18-23) dus überhaupt een tempel van de Heilige Geest worden genoemd? Deze teksten sluiten elkaar compleet uit. Een symbolisch-individuele uitleg is niet mogelijk. "Maar.. de kerk als collectief dan?" vraagt u zich wellicht nog af.

Collectief
Hoewel de bovenstaande tekst niet specifiek spreekt over een tempel van God of een tempel van de Heilige Geest, menen sommigen wel dat de kerk ofwel het lichaam van Christus als zodanig bestempeld kan worden. Dit staat echter wel ver van de oorspronkelijke context van 2 Thessalonicenzen af. Er wordt daar gesproken over een tempel, en voor het idee van een meer symbolische tempel moeten we allereerst naar de drie eerder genoemde teksten uit de Korinthebrieven. Alle drie deze teksten wijzen echter onmiskenbaar op een individuele toepassing, en geen collectieve. Ze moeten dus om hun punt te maken naar een tekst uit Petrus om die weer te injecteren in het begrip "tempel van God", en vervolgens in de tekst uit 2 Thessalonicenzen. Dit komt op mij wat omslachtig over, en ruikt naar eisegese (je eigen ideeën in de tekst leggen) in plaats van exegese (doctrines uit de tekst halen). Hoe zou een antichrist ook tot prominentie kunnen stijgen in een kerk die volledig bestaat uit wedergeboren christenen? Bij sektes, naam- of cultuurchristenen kan ik me zoiets ergens nog voorstellen, maar hoe moeten we dit voor ons zien bij wedergeboren broeders en zusters? Die zullen toch nooit een antichrist gaan aanbidden in hun "tempel" ofwel gemeente? En wanneer zullen zij dat dan doen? De antichrist wordt toch pas geopenbaard als de Weerhouder (de Heilige Geest) uit het midden is weggenomen? En wij waren toch permanent verzegeld met die Geest (Ef. 4:30)? Dan kan dit dus toch nooit over de kerk als collectief gaan? En de Heilige Geest zal nooit in naam- of cultuurchristenen wonen, dus in die zin kan dit geen goede representatie zijn van de kerk, waarin dan weer een antichrist zal zijn. Ik hoop dat u me kunt volgen. Deze twee ideeën sluiten elkaar simpelweg uit. Misschien maken de volgende paragrafen daarom duidelijker wat er wél bedoeld wordt.

Futuristisch
In het 24e hoofdstuk van Mattheüs maakt Jezus een interessante opmerking. Van de zogenaamde "gruwel der verwoesting", in het Hebreeuws ook wel de shiqquts shamem genoemd, wordt verteld dat deze een meer definitieve vervulling krijgt. Een eerste voorafschaduwing zagen we al in de gebeurtenis met Antiochus Epiphanes in 167 v. Chr. (hiervan lezen we in Daniël 11:31), maar Jezus verwijst er nóg eens naar. Dit kan dus niet over Daniël 11 gaan, maar wél over Daniël 12, waar het over de tijd van het einde gaat. Jezus noemt in het evangelie van Mattheüs specifiek de heilige plaats. Wat is in het hoofd van de Hebreeër de meest heilige plaats? De tempel natuurlijk, in het bijzonder het heilige der heiligen. Daar zal een "gruwel der verwoesting" zijn, maar wat betekent dit dan precies? Zoals gezegd staat er hier in het Hebreeuws shiqquts shamem, en vertalers hebben veel moeite om dit vers nauwkeurig te vertalen. Het woord shiqquts betekent afgod, en shamem betekent verschrikkelijk. Een verschrikkelijke afgod dus. Er wordt ook gesproken over het terugkerende offer, wat verwijst naar de offerdiensten die jaar in, jaar uit werden uitgevoerd door de priesters. In Daniël 9 vinden we hetzelfde idee van de shiqquts shamem weer terug, waar het specifiek betrekking heeft op de helft van de laatste jaarweek (7 jaren). Ook Daniël 12 bevestigt dit op drie manieren; met de getallen 1290 en 1335, maar ook door de frase "een (1) tijd, (+2) tijden en een halve (+0,5) tijd". Drieënhalf jaar dus. Een dergelijke periode vinden we ook terug in Openbaring 11.

Tempel
Een veel gehoorde kritiek op de futuristische uitleg is dat er in 2 Thessalonicenzen 2 over de tempel van God gesproken wordt, terwijl een letterlijk herbouwde tempel dat nooit zou zijn omdat het Jezus' verzoenende offer juist afwijst. Merk echter op dat óók hier specifiek over de tempel van God gesproken wordt, terwijl de context duidelijk maakt dat er ook sprake is van ontering door de heidenen (vertrapping, om precies te zijn). Het gaat dus vooral om een kwestie van perceptie; de Joden zien dit als de tempel van God en derhalve wordt dit dus ook zo opgeschreven door Johannes. Het staat bovendien op de meest heilige plaats, en er zal in de toekomst tóch een nieuwe tempel moeten gaan komen, weten we vanuit Ezechiël 40-48. De afmetingen van die tempel zijn significant anders dan die van de tempel van Herodes en spreken duidelijke eschatologische taal. Hieronder ziet u de eerste tempel van Salomo, de tweede tempel van Herodes en de vierde tempel van Ezechiël. Niet inbegrepen is de derde tempel die de Joden onmiskenbaar zullen gaan herbouwen, en waarin de antichrist persoonlijk zal gaan zitten om zichzelf te laten aanbidden. We weten daar immers geen afmetingen van. Wél weten we dat dit precies is wat Paulus bedoelt in 2 Thessalonicenzen 2, als we alle teksten nauwkeurig bestuderen en naast elkaar leggen.

​Vaarzen
Hoe erg dit ook is, omdat het een pertinente afwijzing van de Messias is door de Joden, het geeft ons christenen wél een idee van hoe dichtbij we bij dit moment zijn, als we horen dat er momenteel een aantal rode vaarzen klaar zijn om naar Israël getransporteerd te worden. Deze koeien dienen perfect te zijn, met enkel rode haren. Zij worden dan volgens de verordening in Numeri 19:1-10 verbrand, zodat zij gebruikt kunnen worden in het reinigingswater waarmee de nog te bouwen tempel ingewijd kan worden. Volgens een Joodse traditie is de 10e rode vaars gerelateerd aan de komst van de Messias. Er zijn er in de Joodse geschiedenis tot aan het begin van de jaartelling echter maar 9 van deze vaarzen geweest, dus dit zou dan de 10e worden. Het is bizar dat de Joden niet inzien dat Jezus het perfecte offer vormde en in die zin een vervulling was van de typologie van de vaarzen. Hij was nummer 10, om het zo maar even typologisch te zeggen.​

Zegel 1: Vrede
Hoewel het personage uit dit hoofdstuk vaak met een hoofdletter geschreven wordt, is het toch een misvatting dat het hier om Jezus zou gaan. Ook Hij rijdt natuurlijk op een wit paard (zie Openbaring 19:11-16), maar daar houdt de vergelijking dan ook wel snel op. De ruiter op dit witte paard is een naäper, en ik zal u laten zien waarom. Deze persoon heeft een boog (waar zijn de pijlen trouwens?) en Jezus heeft in Openbaring 19 een zwaard. De persoon op het paard in Openbaring 6 heeft één kroon, en Jezus heeft in het 19e hoofdstuk juist meerdere diademen (het Griekse woord diadema hier is dan ook anders dan in Openbaring 6, waar stephanos staat). Verder moet opgemerkt worden dat als dit inderdaad Jezus is, Hij wel drie beroerde vriendjes heeft uitgezocht; oorlog, honger en de dood. Bovendien kunnen we ons afvragen of het logisch is als het Lam Degene is Die de zegels verbreekt, Hijzelf ook achter één van die zegels verscholen zit. Met in onze gedachten Daniël 9:27, is het logischer om te denken aan een antichrist, die een (bestaand) verbond zal bevestigen of bekrachtigen voor de duur van 7 jaren, maar wat halverwege door hemzelf geschonden zal worden. De eerste keer dat we het woord "boog" tegenkomen in de Bijbel, is dat ook in relatie tot een verbond (Genesis 9:12-13). Aangezien de pijlen afwezig zijn, is dat wel een hint om eens dieper op dit detail in te zoomen. Welke boog zien we momenteel vaak verschijnen? Juist. Een regenboog. Met 6 kleuren. Geen 7, zoals de boog die Noach zag in Genesis 9. Dit is de boog met het getal van de rebelse mens; zes. Een boog die symbool staat voor een opstandige en diabolische agenda. Wil God ons hier iets mee duidelijk maken in Openbaring 6? Dit is speculatie natuurlijk, laat me dat voorop stellen. Ik zal de laatste zijn die beweert: "Zo zegt de Heer ..." En hoe zit dat met die kroon? In het Latijns vinden we daar het woord corona. Zomaar even een gedachte. Ten slotte de antichrist zelf, over wiens identiteit we enkel kunnen speculeren. We hebben hier al eens een apart artikel over geschreven. In elke periode zijn er antichristen (1 Joh. 2:18-22), maar als u een pistool tegen mijn hoofd zou zetten en zou eisen te gokken wie nu de antichrist is, dan zou Yuval Noah Harari bovenaan mijn lijstje staan. Nogmaals; in dit artikel kijken we enkel naar patronen en durf ik ruiterlijk toe te geven dat er sprake is van speculatie, geen feiten.

Zegel 2: Oorlog
De tweede entiteit die we tegenkomen aan het begin van de grote verdrukking, is het rode paard. Dit paard staat overduidelijk symbool voor oorlog. De vrede die de antichrist bij het eerste zegel bracht, zal niet lang duren. Dat is op zichzelf ook alweer een hint dat het hier niet om Jezus Christus gaat. De vrede die Hij zal brengen, duurt toch immers eeuwig? De vrede wordt hier door de tweede ruiter weggenomen, en als er nog twijfel was over wat dat dan precies inhoudt, maakt Johannes nog eens duidelijk dat men elkaar daarna zal afslachten. Hij gebruikt ook nog eens het beeld van een zwaard. Let wel; het gaat hier om de gehele aarde. Hoewel de eerste en tweede wereldoorlog een mondiaal karakter hadden, werd de oorlog vooral gelokaliseerd uitgevochten. Net zoals landen destijds partij kozen voor een bepaalde clique, zien we dat nu ook in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Nederland heeft partij gekozen voor Oekraïne, maar dat betekent niet dat wij direct betrokken zijn bij de oorlog (wel indirect natuurlijk), en al helemaal niet dat wij hier oorlog op Nederlandse bodem ervaren. Er broeit wereldwijd echter wél iets, dat in de afgelopen 2 jaren voet aan wal heeft gekregen in vrijwel alle landen ter wereld. We hebben gezien dat ons een ultralinkse, autocratische agenda is opgelegd, waartegen men zich niet mag uitspreken. Zaken als het coronavirus, maar ook de gender- en klimaatagenda worden als religies over ons uitgegoten. Wie zich hier ook maar enigszins kritisch over uitlaat, is anathema. Dit heeft m.i. de potentie om uit te groeien tot een wereldwijde heksenketel, zodat overal burgeroorlogen ontstaan, waar burgers zich tegen hun regering zullen gaan verzetten. In combinatie met de geopolitieke spanningen die we nú al zien in bijvoorbeeld Oekraïne, maar mogelijk binnenkort ook Taiwan, is er wellicht na die schijnvrede uit de eerste twee verzen van Openbaring 6 enkel een vonkje nodig om de derde totale wereldoorlog te ontketenen. Ik gok dat Israël hier een belangrijke rol in zal spelen, en er valt dan ook zeker te denken aan de oorlog uit Ezechiël 38 en 39 in mijn optiek. Israël speelt daarin een grote rol, maar ook Rusland en wellicht zelfs andere continenten zoals de Amerika's of Australië. Merk immers op dat in Ezechiël 39:6 over de "kustlanden" (andere vertalingen: eilanden) gesproken wordt, waarop vuur valt. Theologen zijn het ook niet eens over wie "Tarsis" uit Ezechiël 38:13 is. De ene groep denkt aan Engeland, de andere groep juist aan Spanje. Indien Tarsis de antieke naam voor Engeland is, kan bij de jonge welpen van Tarsis ook aan de jongere naties Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland of Canada worden gedacht. Indien met Tarsis aan Spanje wordt gerefereerd, is juist heel Latijns-Amerika mogelijk in het vizier in Ezechiël 38 en 39. 

Zegel 3: Honger
Gezien de spanningen die we momenteel zien tussen Rusland en Oekraïne, is het niet moeilijk voor te stellen dat we binnenkort een wereldwijde hongersnood zullen krijgen. Deze twee landen zorgen gezamenlijk voor ongeveer een kwart van de graanexport, dus we kunnen wel raden wat er met de prijs van tarwe en gerst gaat gebeuren. Bijzonder is dat in dit vers echter verteld wordt dat olie en wijn géén schade toegebracht mag worden. Zo op het eerste gezicht lijkt hier een disconnectie met de status quo te zijn. "Olie is toch juist hartstikke duur nu?" vraagt u zich wellicht af. De vraag is echter of dat type olie wel bedoeld wordt. Vaak zien we in de Bijbel immers dat hier olijfolie mee bedoeld wordt, wat diverse toepassingen kent. De prijs van olijfolie is echter amper gewijzigd ten opzichte van vóór de corona"crisis", als u deze tabel bekijkt. De prijs van wijn daarentegen is wél flink gestegen. "Hoe moeten we deze verzen dan lezen?" denkt u misschien. Bijbelcommentatoren bieden hiertoe diverse inzichten. Dr. Thomas L. Constable geeft aan dat de wortels van olijfbomen en druivenstokken dieper in de grond zitten, en dat zij daardoor in de grote verdrukking minder te lijden hebben van bijvoorbeeld bodemverontreiniging. Een andere reden kan zijn dat met de term "olie en wijn" vooral de luxegoederen worden bedoeld, stelt Constable. Basisbehoeften zoals tarwe en gerst zullen voor de armen flink duurder worden, maar luxe-artikelen zullen voor de allerrijksten wellicht gewoon nog betaalbaar zijn. We zien nu al dat de rijkste mensen een speciale status krijgen, dus in dat opzicht is dat niet verbazingwekkend. Andere commentatoren zoals Arnold Fruchtenbaum geven aan dat met olie en wijn vooral gedacht moet worden aan medische toepassingen (met dank aan een lezer die mij tipte). Dat die betaalbaar moeten blijven, doet natuurlijk denken aan de farmaceutische industrie die ten tijde van de Grote Verdrukking nog steeds erg levendig is. Openbaring 9 en 18 spreken beide immers over hoe de naties zich niet willen bekeren van die "pharmakeia" waardoor zij wereldwijd zijn misleid. In de meeste vertalingen is dit vertaald als "toverij", wat op zich een prima vertaling is, maar het is legitiem om hierbij ook te denken aan de farmacie, zo geeft de Strong's Concordantie aan. Het woord is er zelfs van afkomstig. Als de mensen immers geen geld meer hebben om die medicijnen of drugs te betalen, valt er voor de farmaceuten bijna niets meer te verdienen. Ook verliezen ze daarmee een belangrijk controlemiddel. Mensen zijn er van afhankelijk, en willen die daarom niet opgeven. Het is dus logisch dat die producten met alle macht betaalbaar moeten blijven. Het houdt hen daarmee ook afhankelijk van de staat, die onder invloed van de antichrist zal staan tegen die tijd. Ook die contouren zijn nu natuurlijk post-coronatijdperk goed voor te stellen.

Zegel 4: Dood
De vierde ruiter, Dood (Thanatos), is niet alleen. Het rijk van de dood (Hades) volgt hem. Beide Griekse woorden zijn tevens afgoden in de oude Griekse mythologie. Of al deze ruiters échte entiteiten zijn die op de aarde een rol zullen spelen tijdens de Grote Verdrukking? Dat is niet met zekerheid te zeggen. We weten dat de antichrist in elk geval een écht personage is, en ook lezen we in Openbaring 9:14 over vier engelen die bij de Eufraat los gemaakt moeten worden. Zij moeten een derde deel van de mensen doden, wat méér is dan het vierde deel waarover in dit hoofdstuk gesproken wordt. De vraag is natuurlijk; is dit inclusief of exclusief? In het geval er sprake is van inclusie, dan zou Openbaring 9:14 wellicht spreken over het grotere deel van de mensen uit Openbaring 6. Is er sprake van exclusie, dan hebben we het maar liefst over de helft van de wereldbevolking die zal sterven tijdens dit eerste deel van de Grote Verdrukking. Steek maar eens vier vingers op. Haal 1/4e weg. Zo heeft u nog drie vingers over. Haal dan 1/3e weg. Nu heeft u nog de helft van uw oorspronkelijke aantal vingers over. Merk op in elk geval op hóe deze mensen gedood worden: door het zwaard (de tweede ruiter), de honger (de derde ruiter) en de dood (de vierde ruiter). Ook worden daar nog de wilde dieren (therion) van de aarde aan toegevoegd. Dr. Chuck Missler gaf tijdens zijn Bijbelstudies aan dat hierbij ook aan kleine organismen gedacht kon worden. Bedenk immers dat er toen nog geen microscopen bestonden, dus mogelijk was dit Johannes poging om dit naar het beste van zijn kunnen te beschrijven. Plato sprak met dit woord over bijvoorbeeld over bijen, stelt Thayer's Griekse Lexicon. Zou Johannes misschien een virus hebben gezien? Het coronavirus stelde met een fataliteitsratio van 0.23% niet veel voor, maar met de door de massale injecties verzwakte immuunsystemen is het niet moeilijk voor te stellen dat een nieuwe golf van een ánder, sterker virus, enorm veel schade aan zal gaan richten bij het ingeënte deel van de wereldbevolking. Er zijn wereldwijd van de in totaal bijna 8 miljard mensen momenteel bijna 5 miljard mensen ingeënt. Niet al deze inentingen zijn gebaseerd op de gevaarlijke mRNA-techniek, zoals in het Westen. Het is lastig om precies uit te rekenen in hoeveel procent van de gevallen het om mRNA-inentingen gaat, maar misschien is het wel circa 25%? Een massale vaccinatieronde tegen de pokken (die schijnen ook te werken tegen de apenpokken) kan dan juíst een pokkenpandemie veroorzaken, vertelde dr. Paul Alexander onlangs op zijn blog.

Conclusie
We zullen in een volgend deel kijken naar de volgende drie zegels. Daarna kijken we naar de bazuinen, en ten slotte naar de schalen. Uit hoeveel delen deze serie precies zal bestaan, weet ik nog niet. Wel weet ik dat we heel dichtbij de Grote Verdrukking zijn. We hebben gezien hoe de antichrist al bezig is om zijn agenda uit te rollen en de wereld voor te bereiden op de Grote Leugen (2 Thess. 2:9-11). Hierbij kan gedacht worden aan onderwerpen als klimaat, aliens of de gekte rondom sekse en seksuele voorkeur. We hebben gelezen over hoe de wereld steeds killer wordt en er mogelijk (burger)oorlogen uit kunnen breken wereldwijd. Ook hebben we in Openbaring gelezen over de komende hongersnood en een komende pandemie die maar liefst een kwart van de wereldbevolking zal doden. Hoe eng dat misschien ook klinkt; wij christenen kunnen daar ook veel hoop uit putten. We weten immers 100% zeker dat wij christenen al vóórdat er ook maar één zegel verbroken is, opgenomen zullen worden ten hemel. Bestudeer Openbaring 4 en 5 maar eens. De vier wezens bespelen de citers. De 24 ouderlingen echter zijn de oudsten van een veel grotere schare, maar staan hier symbool voor in deze passage. In 1 Kron. 24:1-19 zien we precies hetzelfde. Er zijn 24 ambtsgroepen met daarbij 24 priesterhoofden. Het vergelijk hier is zeker terecht, aangezien in Openbaring 5:10 ook aangegeven wordt dat zij priesters zijn. In Daniël 7:9 werden hun tronen nog klaargezet, maar waren deze 24 ouderlingen verdacht afwezig. In Openbaring 4:4 zien we dat zij op die tronen gaan zitten. Er is iets veranderd ten opzichte van het Oude Testament. Zij hebben ook al kronen en witte kleren ontvangen. Kronen en witte kleren die in de hoofdstukken ervoor nog aan de Nieuwtestamentische christenen beloofd werden (Openbaring 2:10 en 3:4-5). Dit terwijl we weten dat de beloning slechts éénmaal uitgedeeld wordt aan de gelovigen; er is slechts éénmaal een beoordeling voor de christenen bij de Rechterstoel van Christus (2 Kor. 5:10), waarbij we een nieuw lichaam en beloningen zullen ontvangen (1 Kor. 15:23, 51-52, 1 Thess. 2:19, 2 Tim. 4:8, 1 Petr. 5:4). Met die gedachten mogen wij elkaar bemoedigen (1 Thess. 4:13-18). God bless en maranatha! :)

Strik
In deze tekst uit Lukas 21 wordt gesproken over de eindtijd, in het bijzonder de wraak die uitgestort wordt in de grote verdrukking (zie vers 22 - en vergelijk Mattheüs 24:15-21). In het bovenstaande vers wordt gesproken over een strik. Wat wordt bedoeld met die strik? In de Strong's concordantie wordt aangegeven dat het hier om een soort truc kan gaan. Tot zover kan ik daar nog in meegaan. Waar het echter misgaat, is dat deze YouTuber niet helemaal lijkt te begrijpen hoe een concordantie werkt. Hij geeft aan dat "deze specifieke vorm" van het Hebreeuwse woord alleen hier voorkomt, en klikt dan op de stam van het woord: pegnymi. Dat is gewoon absoluut niet waar. Wanneer u iets naar onderen scrollt, ziet u dat dit Griekse woord inderdaad éénmaal voorkomt, maar enkel in Hebreeën 8:2. Het woord dat we in Lukas 21:35 vinden, is echter pagis. Hier wordt niets, maar dan ook niets gezegd over tenten. Ook komt die vorm maar liefst op 4 andere plekken voor in het Nieuwe Testament; te weten Romeinen 11:9, 1 Timotheüs 3:7, 6:9 en 2 Timotheüs 2:26. ​Bovendien verwijst deze zin met het woord "hij" terug naar de vorige zin. Waar verwijst het dan precies naar terug?

Slot
Waarom schrijf ik hierover? Wil ik mijn broeders en zusters aanvallen? Absoluut niet! Ongetwijfeld zijn we het over heel veel zaken eens. Sowieso is de visie op de eindtijd niet iets dat per sé essentieel is voor onze zaligheid of fellowship. We mogen hier van mening over verschillen. Als we maar overeenstemmen in het belangrijkste: het evangelie (Gal. 1:6-9, Rom. 14). Wat ik met dit artikel echter wilde laten zien, is dat we soms de neiging hebben om dingen ín de tekst te leggen, omdat verzen los van hun context iets lijken te zeggen dat we graag zouden willen geloven. Onze vooronderstellingen kunnen soms vervelend in de weg zitten. Ook ik heb daar last van, en heb om die reden het e-book 49 Profetieën offline gehaald (voorlopig, tot deze herzien is), omdat daar ook denkfouten in zaten. Het was een verzameling van vervulde profetieën door diverse Bijbelcommentatoren, maar bij nadere bestudering merkte ik toch dat hun gedachtegang niet overal juist was. We maken soms fouten. Ook ik. Daarom is het belangrijk bij dit soort secundaire onderwerpen tot op zekere hoogte een open mind te houden; we kúnnen ernaast zitten. Wanneer we dan té stellig zijn en onze eigen persoon verbinden aan onze mening, kunnen er vervelende discussies volgen waarbij ego's flink in de weg kunnen zitten. Dat wil ik voorkomen. We moeten de tekst zélf laten spreken. Alleen dán kunnen we leren. Het grootste obstakel in het vinden van de waarheid, is soms te veronderstellen dat we die alreeds bezitten. God bless! :)

Verdrukking
De hoofdlijn van zijn redenatie gaat langs de onderstaande verzen uit het twaalfde hoofdstuk van Daniël. Laten we allereerst de context eens goed bepalen, en vervolgens inschatten of Xanders interpretatie juist kan zijn. In vers 1 van dit hoofdstuk wordt al duidelijk dat het over een grote benauwdheid gaat (Jezus parafraseert dit vers in Mattheüs 24:21, en noemt het daar de grote verdrukking). Ook de verzen 7 tot en met 9 maken heel duidelijk dat dit over de tijd van het einde gaat. Er worden daar een tijd, tijden en een halve tijd genoemd. De meeste eschatologen zijn het erover eens dat hiermee 3,5 jaar bedoeld wordt; een periode waarnaar in Openbaring ook meermaals wordt verwezen. Soms als 42 maanden (Op. 11:2, 13:5), soms als 1260 dagen (Op. 11:3, 12:6), maar soms ook net als Daniël; een tijd, tijden en een halve tijd (Op. 12:14). Opvallend hieronder zijn de afwijkende getallen 1290 en 1335. 

Rotskoepel
Terug naar het artikel van Xander. Hij stelt dat de bouw van de Rotskoepel op het tempelplein de start van de 1335 dagen markeert. Dat is echter nog maar de vraag. Zo'n uitleg vergt dat we veel feiten zullen moeten negeren. Allereerst gaat het over dagen, niet over jaren. Natuurlijk is het legitiem om bij de 70 weken-profetie uit Daniël 9 een jaar voor een dag te rekenen, maar dat is in de eerste plaats omdat het woord shavua daar ook de semantische ruimte voor biedt. Hetzelfde woord vinden we immers ook in Genesis 29:27-28, als Jakob tweemaal 7 jaren (twee shavua) voor Laban moet werken. Natuurlijk kan een profetie soms een dubbele laag hebben, maar er is meer.. 

Judea
Denk bijvoorbeeld ook aan wat Jezus zegt, als Hij deze passage uit Daniël aanhaalt: "Laten dan zij die in Judea zijn, vluchten naar de bergen." Als Jezus hierbij de Rotskoepel in het jaartal 688 in gedachten had, dan zouden de mensen uit Judea zich al eeuwen in de bergen moeten verstoppen. Ook de rest van de context lijkt eerder aan te geven dat het om een relatief korte tijdsspanne gaat, waar veel haast geboden is. Niet iets wat eeuwen geleden gebeurd is, en tot op de dag van vandaag nog steeds geldt. Neem bijvoorbeeld Openbaring 12:6-14 in overweging, waar nog eens gerefereerd wordt aan de vlucht van Israël (de vrouw) naar de bergen in de wildernis. Ook hier wordt gesproken over 3,5 jaar, wat vrijwel perfect overeenkomt met hetgeen beschreven wordt in Daniël 12. Wel is het opvallend dat er 75 extra dagen (1260+30+45) genoemd worden, maar ook dat is te verklaren.

Oordeel
Er wordt in Daniël 12 eerst gesproken over 1290 dagen; 30 dagen langer dan de 1260 waar het boek Openbaring het over heeft. Veel Bijbelcommentatoren hebben zich over deze kwestie gebogen, en er zijn hiertoe veel suggesties gedaan. Zo vermoeden sommigen dat deze discrepantie te maken kan hebben met de Joodse kalender. Eens in de zoveel jaren wordt er een schrikkelmaand van 30 dagen ingelast in de moderne Hebreeuwse kalender. Het is een ingewikkeld systeem, en hoewel ik niet geloof dat het de originele kalender was die de Joden gebruikten in de tijd van de Bijbel, weet God natuurlijk al van tevoren dat de Joden een gecorrumpeerde kalender gebruiken in de eindtijd. Dat laat echter nog 45 dagen over om tot de 1335 dagen te komen. Er is door Bijbelcommentatoren gesuggereerd dat aan het einde van de grote verdrukking wellicht ook een periode nodig is om bijvoorbeeld de tempel te reinigen en het oordeel van schapen en bokken (Matth. 25) uit te voeren. Ik zie in elk geval geen groot probleem in het verschil tussen de getallen; Daniël was wellicht in hoofdstuk 9 wat algemener, en in hoofdstuk 12 specifieker. 

Conclusie
Hoe graag ik ook zou willen dat 2023 een zekerheid was als het gaat om de opname, we kunnen dat op grond van Xanders analyse helaas niet doen. Sowieso moeten we heel voorzichtig zijn met dergelijke voorspellingen. Gelukkig is Xander dat ook wel, maar toch wil ik die disclaimer nog maar weer eens herhalen. Ook ik beweer niet zeker te weten wanneer de opname is, hoewel ik natuurlijk wel vermoedens heb. U heeft die ongetwijfeld ook. Gezien alle ontwikkelingen in de wereld verwacht ik echter niet dat het nog heel lang zal duren. Het zou dit jaar kunnen gebeuren, maar ook in 2023, 2024 of zelfs 2025. Veel later verwacht ik eerlijk gezegd niet, maar ook dat weet ik natuurlijk niet zeker. Ook al weten we misschien niet precies de datum, we kunnen die dag in elk geval wel zien naderen, vertelt de schrijver van de Hebreeënbrief. Maranatha en God bless! :)

​

​Bijna leek de gnostiek enkele eeuwen later de overhand te krijgen op het ware christendom, maar gelukkig bleef veel van de Antiochische school intact en konden we daar ondanks de tussenliggende donkere eeuwen na de reformatie weer volop uit putten. Veel waardevolle informatie hieromtrent vinden we in werken van de Anteniceense Vaderen, hoewel ook hier soms tegenstrijdige en afwijkende leringen te vinden zijn. Sinds de boekdrukkunst is het aantal visies ook binnen het protestantisme toegenomen, en inmiddels zijn er op YouTube ontelbare variaties ontstaan van welk Bijbelverhaal of welke lering dan ook. Voor een nieuwkomer, maar ook de gevorderde Bijbelstudent, is het daarom vaak lastig om zijn of haar weg te vinden in het oerwoud van meningen, visies en leringen. Hoe gaan we daar mee om? Hoe zorgen we dat we niet verdwalen? Nee, we hoeven geen planken vol te hebben staan met theologische literatuur of decennia van universitaire studies te hebben voltooid. Er zijn gewoon een aantal basisprincipes waar zelfs simpele vissers zoals Petrus mee uit de voeten konden. We noemen dit ook wel "hermeneutiek". In dit artikel zullen we vanuit die discipline kijken naar de duur van de eindtijd. Want ook daarover zijn de meningen flink verdeeld.

Sola Scriptura
Dit principe is binnen de protestantse visie zeer belangrijk, en dat is ook niet gek. De grondslag hiervoor vinden we al in de Bijbel zélf (Deut. 4:2, Matth. 15:3-6, 2 Tim. 3:16-17, 2 Petr. 3:15-16, 1 Kor. 4:6, Openb. 22:18-19). De Joden hadden een zeer strikte houding als het ging om welke Bijbelboeken canoniek waren en welke niet. We zijn als christen vrij om allerlei boeken te lezen; kookboeken, lesboeken, geschiedenisboeken of zelfs apocriefen. Maar we halen daar geen theologie uit. Welke informatie we waar ook vandaan menen te halen, we moeten deze áltijd lezen door de bril van de Bijbel. Wanneer dit dan zorgt voor een conflict, dienen wij christenen altijd te kiezen voor de aan ons zeer goed overgeleverde Bijbel. God is immers almachtig en daarom prima bij machte geweest om de Bijbel goed tot ons te brengen. Ja, de meeste vertalingen zijn inmiddels besmet door de Alexandrijnse tekstvariaties, maar gelukkig hebben we nog vertalingen zoals de (Herziene) Statenvertaling of King James Vertaling die solitair vertaald zijn vanuit de ontvangen tekst (Textus Receptus). YouTubers zoals "Overwinnaar" die een tegenstrijdigheid menen te lezen in de Bijbel, zouden dan ook niet buiten de Bijbel moeten gaan zoeken naar een verklaring, maar gewoon nauwkeuriger Bijbelstudie moeten doen. Hierover heb ik al eens dit artikel geschreven (lees met name vanaf de alinea "Daniël"). Er was alreeds rond 170 na Christus een canon die vrijwel identiek was aan de canon die wij nu lezen, getuige de vondst van het zogenaamde Muratoriaanse Fragment. Het enige wat men 60 jaar na de dood van de 4e eeuwse Romeinse keizer Constantijn deed, was het formaliseren van een al stevig gewortelde traditie onder de kerkvaders, en dat was in tegenstelling tot wat populaire boeken of films zoals The Da Vinci Code willen beweren, totaal niet arbitrair.

Context
Een ander principe over hoe we binnen deze 66 canonieke boeken dienen te lezen, is primair te letten op wat de context zegt. Hierin dienen we een aantal belangrijke aantekeningen te maken. We nemen de Bijbel over het algemeen zo letterlijk mogelijk. Waar moderne theologen een Bijbelboek als Jona vooral zien als een parodiërend verhaal dat niet echt gebeurd kan zijn, hebben de woorden van Jezus in dat opzicht natuurlijk oneindig veel meer autoriteit. Jezus Zélf claimt dat Jona létterlijk in de buik van de vis heeft gezeten (Matth. 12:40) en als een teken was tot de Ninevieten (Luk. 11:30). Natuurlijk maakt de Bijbel hier en daar wel gebruik van bepaalde stijlfiguren, zoals Hosea 12:11 bijvoorbeeld aangeeft, of zoals we Jezus in het Nieuwe Testament veelvuldig zien doen, maar ook daarvoor zijn bepaalde regels. Bijbelboeken hebben genres. Zo is het boek Handelingen vooral een nauwkeurig reisverslag, wat zéér letterlijk gelezen moet worden. Het boek Psalmen heeft juist een veel poëtischer karakter, en daarin zien we dus soms dat hyperbolisch (overdreven) taalgebruik niet ongewoon is. Het boek Openbaring is juist zeer profetisch, en maakt daarbij veelvuldig gebruik van symboliek. Het is belangrijk dat we die genres gescheiden houden en niet een hyperbolische bril opzetten bij bijvoorbeeld het lezen van het boek Handelingen of Openbaring. Het feit dat er symboliek wordt gebruikt in dat boek, maakt het in de kern nog niet minder waar. We moeten elk Bijbelboek dus in haar eigen context en genre lezen.

Exegese
Ook op woordniveau is context en genre belangrijk. Wat een woord op de ene plek in de Bijbel betekent, behoeft het nog niet noodzakelijkerwijs op een andere plek in de Bijbel te betekenen. Als in Leviticus 14:10 gesproken wordt over het offeren van drie lammeren (2 mannelijke en 1 vrouwelijke), is het belangrijk dat we hierbij een andere hermeneutiek hanteren dan wanneer er gesproken wordt over een Lam in Openbaring 5:6. Welk lam is létterlijk en welk Lam wordt meer symbolisch aangeduid? Het genre en de context zijn hierbij leidend. Dit strikt gescheiden houden van contexten kan zéér belangrijk worden als we bijvoorbeeld naar het Hebreeuwse woord in Numeri 22:22 voor tegenstander kijken. Hier wordt over de Engel des Heeren (vermoedelijk een gepreïncarneerde versie van Jezus Christus) gesproken als een "satan", wat primair "tegenstander" betekent. Hij was op dat moment een tegenstander voor Bileam. We kennen deze term "satan" vooral als eigennaam, en dat is ook de naam en het karakter waarmee de slang uit Genesis 3 later in de Bijbel steeds meer geassocieerd en vereenzelvigd wordt (Matth. 4:10, Openb. 12:9, etc.), maar dat is niet per definitie altijd de betekenis op elke ándere plek in de Bijbel. Het niet strikt gescheiden houden van deze contexten heeft eraan bijgedragen dat notoire preteristen als Anne Salomons inmiddels ontkennen dat Satan bestaat. Voorts is het ook essentieel dat we voor uitleg van bepaalde symboliek letten op wat de context zélf aandraagt, aangezien deze meestal al in hetzelfde hoofdstuk of Bijbelboek wordt uitgelegd. Ingeval dit niet mogelijk is, is er de mogelijkheid om te kijken naar éérdere plekken in de Bijbel, maar uitsluitend in die volgorde. We gaan voor uitleg van het begrip "wateren" in Openbaring 17:1 natuurlijk niet éérst naar Genesis 1:2, maar lezen daarvoor eerst de rest van de context, en lezen dan in vers 15 gewoon wat ermee bedoeld wordt. We leggen niet onze eigen gedachten in een tekst (eisegese), maar halen juist informatie uit wat de gegevens van de context ons aanbieden (exegese).

Prooftexten
Helaas zien we dat veel Bijbeluitleggers vandaag de dag het paard achter de wagen hebben gespannen. Ze hebben vaak al heel intrigerende ideeën over hoe alles in elkaar steekt, en gaan vervolgens "prooftexten" door Bijbelteksten te shoppen bij hun theorie. Die teksten worden dan veelal losgetrokken uit hun oorspronkelijke context en geütiliseerd om hun eigen filosofieën te ondersteunen. Dat is echter gek. Zo lezen we toch geen enkel boek? We halen toch ook geen wetgeving uit een kookboek, of poëzie uit een wiskundeboek? Als we Leviticus (een wetboek) lezen, moeten we in ogenschouw nemen dat hier sprake is van een andere context dan bijvoorbeeld Hooglied. Ja, natuurlijk zijn er soms typologieën die hier en daar verstopt zijn, maar die kunnen natuurlijk nooit de primaire betekenis overrulen. We moeten dan heel duidelijk de grenzen van een typologie afkaderen. In het geval van Jezus als de laatste Adam (1 Kor. 15:45), is er inderdaad een parallel tussen Jezus en Adam te trekken, maar daarbij moeten we zeer goed opletten hoe ver we daarin door willen gaan. Ja, er is een overeenkomst in het feit dat de werken van Adam gevolgen hadden voor de gehele mensheid (in negatieve zin) en dat de werken van Jezus als laatste Adam ook gevolgen had voor de gehele mensheid (in positieve zin), maar we gaan te ver als we zouden zeggen dat beiden zondigden. Paulus legt deze typologie uit in Romeinen 5:12-21. Elke typologie heeft echter zijn grenzen, net zoals elk voorbeeld een keer mank gaat als we die te ver doortrekken. Veel Bijbeluitleggers lijken dit echter niet te (willen) beseffen, en gaan daarom soms wel érg ver in hun theorieën over bijvoorbeeld de eindtijd. Dit brengt me bij het eigenlijke onderwerp waar ik met u over wilde praten. Het leek me echter goed om eerst een solide basis neer te zetten over hoe we met Gods Woord om moeten gaan, alvorens we van start gaan.