Unravelations

Zijn moderne Bijbelvertalingen corrupt?

18/5/2023

"De Griekse manuscripten, kritische edities, lexicons en woordenboeken achter de nieuwe versies zijn onderzocht en laten hun occulte wortels zien", zo meldt christen-schrijfster Gail Riplinger op de omslag van haar boek New Age Versions. Zelf pleit ze enkel voor het gebruik van de King James Bijbel. Dit is één van de vele aanvallen die gedaan worden op de moderne vertalingen vanuit het conservatieve kampement. Ook de christelijke documentairemaker Chris Pinto geeft in de documentaire Tares Among the Wheat aan dat enkele belangrijke manuscripten waarmee tegenwoordig wordt gewerkt bij het vertalen van de Bijbel, vrijwel zeker zijn vervalst. Kloppen hun beweringen? Het is een uitgebreide discussie, dus ik moet me in verband met de leesbaarheid helaas beperken tot de hoofdpunten. We beginnen met de documentaire van Pinto en geven kort zijn standpunten weer.

"De akker is de wereld, het goede zaad zijn de kinderen van het Koninkrijk en het onkruid zijn de kinderen van de boze." (Mattheüs 13:38, HSV)

Onkruid
In de documentaire, vertaald "Onkruid Tussen het Graan", kunt u hiernaast zien hoe Pinto een casus opbouwt waarin de Jezuïetenorde na de Reformatie van 1517 namens de Katholieke Kerk ingrijpende aanvallen heeft getracht te doen op het Protestantisme. Het is over het algemeen een goede documentaire, maar de grootste controverse ontstond bij het deel dat ging over het manuscript dat in de 19e eeuw gevonden werd in een klooster in Egypte.

Tischendorf
In 1859 bezocht de protestantse Duitse theoloog en Bijbelwetenschapper Konstantin von Tischendorf een tot dan toe onbekend klooster in de Sinaïwoestijn in Egypte, en stuitte daar op enkele fragmenten van een Bijbelmanuscript in een soort prullenbak, waar soms brandplekken op zaten. Hij nam deze fragmenten mee, en kreeg twee bezoeken later eindelijk de kans om het volledige manuscript mee te nemen. De omstandigheden waren op zijn minst "verdacht" te noemen, en dat bracht Pinto ertoe om eens goed de geschiedenis van het manuscript in te duiken. In zijn zoektocht kwam hij de naam Constantine Simonides tegen, die beweerde degene te zijn die het document had vervalst. Zaak gesloten, toch? Nou, nee.. Simonides is een onbetrouwbare bron, zo beweerden anderen. En het doen van zo'n enorm intensief karwei was voor de toen 19-jarige Simonides een nagenoeg onmogelijke klus geweest, betuigt dr. James White in zijn debat met Pinto, die u hieronder kunt beluisteren.

Sinaïticus
De geschiedenis van Bijbelmanuscripten zal voor veel lezers stoffig en verwarrend zijn. Voor een goed begrip van de discussie is het echter belangrijk om te weten dat er vier teksttypes zijn; het Alexandrijnse type (waartoe het Sinaïticus-manuscript dat Von Tischendorf in de 19e eeuw vond, behoorde), het Westerse type (vaak Latijn), het Byzantijnse type (hieronder valt de Textus Receptus, de basis van de King James Vertaling en de Statenvertaling) en ten slotte het minder bekende Caesareaanse type.

Vertaling
De manier waarop vertalingen tegenwoordig tot stand komen, is door middel van zogenaamde tekstkritiek. Het origineel van elk Bijbelboek werd op den duur verspreid, en dat ging door middel van handmatige kopieën. Tegenwoordig hebben we kopieermachines, maar dat ging destijds natuurlijk niet zo makkelijk. Het handmatig kopiëren betekende overschrijven, en dat kostte behalve veel tijd ook veel concentratie. Er ging natuurlijk ook weleens iets mis. In de bijna 6000 manuscripten die we van het Nieuwe Testament hebben, is dan ook geen enkel manuscript hetzelfde, vertelt professor Daniel Wallace, een bekende tekstcriticus. Meestal waren die "fouten" goed te verklaren, door teksten met elkaar te vergelijken. Zo werden woorden als kairos (tijd) en kurios (koning) weleens verwisseld, omdat ze op elkaar leken. Als we moe zijn, zullen we sneller geneigd zijn fouten te maken. Door manuscripten met elkaar te vergelijken, kunnen we echter vaak ontdekken wat de originele lezing geweest moet zijn. Dat heet tekstkritiek. Zelfs de door de conservatieve Riplinger zeer gewaardeerde King James Vertaling is gebaseerd op 8 manuscripten, wat al aangeeft dat ook daar sprake van verschillen geweest moet zijn en daar tekstkritiek toegepast moest zijn.

Verschillen
Het is dus niet zo dat we bijna 6000 exacte kopieën hebben van het Nieuwe Testament, maar er is sprake van allemaal kleine verschillen. De meeste van die verschillen zijn amper van invloed, en daarom kan met recht gezegd worden dat circa 99% van de tekst in de meeste vertalingen in essentie overeenkomt. God preserveert Zijn woord dus, maar misschien op een andere manier dan sommigen liever gewenst zouden hebben. Hij werkt met mensen, en die maken nu eenmaal foutjes. God is perfect, maar mensen niet. Gelukkig kan Hij door al die foutjes heen nog steeds tot Zijn doelen komen. Zo lezen we bijvoorbeeld over Bathseba in de geslachtslijn van Jezus (Matth. 1:6). Was het Gods bedoeling dat David Uria zou laten doden en overspel plegen met zijn vrouw? Dat geloof ik zeker niet. Kon God hiermee tóch tot Zijn doel komen? Absoluut. God kan recht slaan met een kromme stok. Ook de canon die wij nu hebben, en gebaseerd is op bijna 6000 manuscripten, is daar een voorbeeld van.

Textus Receptus
Riplinger meent echter dat er sprake is van bewuste corruptie van de tekst, doordat er andere manuscripten zijn meegenomen in modernere vertalingen dan destijds gebeurd is bij het vertalen van de King James Vertaling (KJV). Daar waren zoals gezegd slechts 8 manuscripten gebruikt, alle van het Byzantijnse type. Dit werd later ook wel de Textus Receptus genoemd, wat ontvangen tekst betekent. In modernere vertalingen worden veel meer manuscripten gebruikt, en dat doet de tekst naar haar idee geweld aan. Ze geeft een aantal voorbeelden van hoe Jezus uit de tekst gehaald is, hoe Zijn Goddelijkheid verminderd wordt en hoe het evangelie aangepast is. Die voorbeelden wil ik graag met u bespreken, om te zien of zij gelijk heeft. Op pagina 17 geeft zij een aantal voorbeelden van Bijbelverzen waar de Naam Jezus vervangen zou zijn door "Hij" in de New International Version (NIV) of New American Standard Bible (NASB). De eerste tekst die zij noemt is Lukas 24:36, waar in de KJV inderdaad Jezus staat genoemd, maar bijzonder genoeg staat Zijn Naam daar ook gewoon in de NASB en in de NIV. Dit is ook het geval in Mattheüs 4:18, die ze als tweede tekst noemt. Dat Riplinger hier de feiten niet op orde heeft, is geen uitzondering. Er is bijna geen bladzijde in het boek waarop géén onjuistheden staan. Bij het checken van haar voetnoten kwam ik alleen al op de eerste pagina's vele fouten tegen. Soms citeert Riplinger iemand en zet dan middenin het citaat drie puntjes, wat het verloop van de zin helemaal wijzigt en iemand dus iets heel anders lijkt te zeggen. Dat is niet eerlijk, en we kunnen ons afvragen waarom ze dit zo vaak doet. Maar enfin, laten we eens verder kijken naar wat Riplinger beweert.

Mensenzoon
Op pagina 335 van New Age Versions geeft schrijfster Riplinger aan dat de NASB en de NIV het over de Zoon des Mensen hebben in Johannes 9:35, en niet over de Zoon van God, zoals de KJV doet. Dit is naar haar idee een manier om de Goddelijkheid van Jezus af te waarderen. Dat is echter niet helemaal eerlijk, want de KJV gebruikt het woord Mensenzoon (Son of Man) ook vaak in relatie tot Jezus. Waardeert de King James Vertaling Jezus dan ook minder? Dit is een voorbeeld van een verschil in manuscript, en door tekstkritiek kan een reconstructie gemaakt worden van wat waarschijnlijk de oorspronkelijke lezing is geweest. Doordat de termen veel op elkaar lijken, kan verwarring ontstaan zijn en hebben geleid tot verschillende kopieën. Doordat we zoveel andere manuscripten hebben om mee te vergelijken, weten we over het algemeen wat waarschijnlijk de oorspronkelijke versie geweest moet zijn. Is het erg dat hier Zoon des Mensen staat en niet Zoon van God? Niet als we beseffen dat Jezus op andere plekken in de NIV en NASB ook gewoon Zoon van God genoemd wordt (Markus 1:1, 3:11, 15:39, etc. etc.). Dit is dus geen eerlijk argument van Riplinger, maar een drogreden.

Evangelie
Het laatste argument van Riplinger is dat ook het evangelie geweld aangedaan wordt in de NIV, NASB en eigenlijk alle andere vertalingen behalve de KJV. Ze noemt hierbij bijvoorbeeld Romeinen 11:6, die naar haar idee niet in de NASB of NIV zou staan, maar wel in de KJV (New Age Versions, p. 253). Dat is simpelweg onwaar; het staat zowel in de NASB als in de NIV. Een andere claim is dat de NIV en NASB het in Johannes 3:36 over gehoorzamen zouden hebben en niet over geloven (Ibid, p. 255). Ook dat is niet helemaal correct. De NASB gebruikt inderdaad éénmaal gehoorzamen in dit vers, maar in negatieve zin en in relatie tot degenen die verloren gaan. In dezelfde zin gebruikt de NASB ook gewoon het woord geloven in relatie tot hoe wij gered kunnen worden, en met betrekking tot de Zoon. De NIV heeft het helemaal niet eens over gehoorzamen. In de KJV wordt tweemaal gesproken over geloven; één keer in positieve zin (wél geloven) en een keer in negatieve zin (niet geloven). Wie goed oplet en kijkt naar de grondtekst die de vertalers van de KJV zélf gebruikten, ziet dat er ook twee verschillende woorden gebruikt zijn. Bij het wél geloven werd pisteuo gebruikt, bij het níet geloven apeitheo. Daar zit een nuance in. Ook de King James Vertalers gebruikten dit soms als ongehoorzaam zijn, zoals in bijvoorbeeld Romeinen 2:8 1 Petrus 2:7 of 4:17.

Conclusie
Hoewel het verhaal rondom de vondst van het Sinaïticus-manuscript nog steeds vreemd is en misschien meer antwoorden nodig heeft, heeft het niet echt een significante invloed op de belangrijkste kern van de Bijbel gehad. Jezus staat nog steeds in de nieuwere vertalingen als de Zoon van God en ook het evangelie is onveranderd. Ja, er zijn zeker slechte vertalingen (zoals The Passion, The Message bijv.), en sommige vertalingen zijn beter dan andere. Maar in essentie vertellen zij allemaal hetzelfde. We mogen ons dus afvragen waarom Von Tischendorf zoveel moeite zou doen om zo'n manuscript te laten fabriceren dat eigenlijk gewoon hetzelfde zegt als de manuscripten die er al waren. Hoewel ik in eerste instantie ook lang uit ben gegaan van corruptie in de Alexandrijnse tekstfamilie, is die positie bij bestudering van de feiten simpelweg niet langer houdbaar. Wel blijft de Herziene Statenvertaling mijn voorkeur genieten, maar dat is iets persoonlijks. Bij twijfel kunnen we altijd terugvallen op de grondtekst en de concordantie, om een beter begrip te krijgen van wat er bedoeld wordt, zoals ik ook in dit artikel heb gedaan, op basis van de King James Vertaling.

15 Opmerkingen

Albert link

18/5/2023 13:33:58

Over conclusie gesproken. Ik heb toevallig vanmorgen de laatste 4 verzen uit de Bijbel gelezen. Het spreekt voor zich.

Openbaring 22:18-21
‘Want ik betuig aan een iegelijk, die de woorden der profetie dezes boeks hoort: Indien iemand tot deze dingen toedoet, God zal hem toedoen de plagen, die in dit boek geschreven zijn. En indien iemand afdoet van de woorden des boeks dezer profetie, God zal zijn deel afdoen uit het boek des levens, en uit de heilige stad, en uit hetgeen in dit boek geschreven is. Die deze dingen getuigt, zegt: Ja, Ik kom haastiglijk. Amen. Ja, kom, Heere Jezus! De genade van onzen Heere Jezus Christus zij met u allen. Amen.’

Antwoorden

Gertjan

18/5/2023 23:48:03

Dat is nou net een mooi voorbeeld van een tekstkritisch probleem. De tekst in de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) heeft het woord ‘levensboom’ en de tekst in de Statenvertaling (SV) en de Herziene Statenvertaling (HSV) spreekt over ‘het boek des levens’.

Wat is er aan de hand? Hebben de vertalers van de ene of de andere vertaling een fout gemaakt? Dat is niet het geval. De oorzaak van het verschil is dat beide vertalingen een andere grondtekst gebruiken. De NBV is gebaseerd op de meest gebruikte moderne teksteditie, die van Nestle-Aland. Die heeft hier ‘de boom van het leven’. De (H)SV is gebaseerd op de Textus Receptus. En daar staat ‘het boek van het leven’.

Waar komt het ‘boek’ vandaan?
De keuze voor ‘het boek van het leven’ komt niet vanuit de Griekse handschriften. Alle Griekse handschriften, zowel de zeer oude als de veel latere, hebben hier het woord xulon, ‘boom’. De lezing met ‘boek’ komt alleen in een paar Griekse handschriften uit de veertiende tot de zestiende eeuw voor; het gaat echter om handschriften die direct of indirect gebaseerd zijn op de tekstuitgave van Erasmus. Want dáár komt de keuze voor ‘boek’ vandaan.
Toen Erasmus zijn Griekse Nieuwe Testament samenstelde, had hij een probleem. Hij had maar één handschrift met de Griekse tekst van Openbaring en daarin ontbraken de laatste verzen van het boek. Om zijn Griekse tekst compleet te maken, pakte Erasmus de Latijnse vertaling erbij, en vertaalde de slotverzen van Openbaring terug naar het Grieks. En omdat er in zijn Latijnse vertaling sprake was van het ‘boek van het leven’, kwam dat nu ook in Erasmus’ Griekse Nieuwe Testament te staan.
De Textus Receptus, die voortbouwt op de teksteditie van Erasmus, volgt deze tekst met ‘boek van het leven’. Zodoende kwam het terecht in de SV en nu ook in de HSV. Toch is het nu al een paar eeuwen lang bekend dat de Griekse brontekst van het Nieuwe Testament hier spreekt over de boom van het leven.

Hoe kwam het woord ‘boek’ in de Latijnse tekst?
Dat de Latijnse vertaling van het Nieuwe Testament hier over het ‘boek van het leven’ spreekt, is goed te verklaren. De variant met boek in plaats van boom is zeer waarschijnlijk het gevolg van een overschrijffout in de Latijnse traditie. In het Latijn lijken de woorden libro (‘boek’) en ligno (‘boom’) sterk op elkaar. En als je bedenkt dat het in Openbaring 22:18-19a ook al gaat over een libro, een boek, dan kun je je goed voorstellen dat een overschrijver in vers 19b per ongeluk libro las (en schreef) in plaats van ligno. De vertaling met ‘boek des levens’ (zoals de SV en HSV bieden) is dus gebaseerd op een fout in enkele Latijnse handschriften. In de oorspronkelijke tekst staat ‘boom van het leven’.

Wat is het belang?
Op zichzelf is er geen inhoudelijk verschil tussen de twee lezingen. Zowel ‘levensboom’ als ‘boek des levens’ staan in deze context symbool voor het eeuwige leven. De tekst zegt: wie iets toevoegt aan de profetieën van Openbaring zal door God worden gestraft; en wie er iets uit weghaalt, zal geen deel krijgen aan het beloofde eeuwige leven.
Maar, opvallend genoeg, gebruiken voorstanders van de Textus Receptus nou juist deze tekst uit Openbaring, die ze dan toepassen op de hele Bijbel, als argument tégen de verbeterde uitgaven van de Griekse tekst. Die nieuwe tekstedities, zoals die van Nestle-Aland, vallen volgens hen onder de vloek van Openbaring. Dat is een verkeerde toepassing van deze bijbeltekst. Wie de Bijbel een belangrijk boek vindt, moet eerlijk op zoek gaan naar de beste Griekse tekst. En juist in Openbaring 22:19 bevat de Textus Receptus duidelijk een verkeerde lezing.

Albert

19/5/2023 10:01:28

"Wie de Bijbel een belangrijk boek vindt, moet eerlijk op zoek gaan naar de beste Griekse tekst. En juist in Openbaring 22:19 bevat de Textus Receptus duidelijk een verkeerde lezing."

Ik ga nooit naar het Grieks en ik vind de Bijbel het belangrijkste boek die er is dus dit is een drogreden.
En hoe weet jij dat jij de beste Griekse tekst gevonden hebt?
Je krijgt dan ook cherry picking. 'Ik wil dat dit er staat om mijn doctrine kloppend te krijgen dus ik pak die andere Griekste tekst / andere vertaling etcetera.'

Nee, de Bijbel moet een vaste grond zijn, een zekerheid dat het klopt. Geloof.

"Maar, opvallend genoeg, gebruiken voorstanders van de Textus Receptus nou juist deze tekst uit Openbaring, die ze dan toepassen op de hele Bijbel, als argument tégen de verbeterde uitgaven van de Griekse tekst."

Ik was mij hier niet eens van bewust. Ik lees gewoon de Bijbel. Vergelijk schrift met schrift.

Ja en deze tekst uit Openbaring is als achterliggende principe van toepassing op iedereen die opzettelijk Gods Woord verdraait. Mozes gaf een soortgelijke waarschuwing in Deuteronomium 4:1-2, toen hij de Israëlieten waarschuwde om naar de geboden van de Heer te luisteren en ze te gehoorzamen. Zij mochten daarbij niets toevoegen aan Zijn Woord en er niets aan af doen.

Dus de tekst is niet alleen van toepassing op het boek Openbaring. Want dat zou betekenen dat iedereen zomaar eigen vertalingen maakt en hele lappen tekst weglaat, zoals de corrupte NIV doet.

Admin link

19/5/2023 10:29:30

Het hangt er maar net vanaf wat je onder "weglaten " verstaat. Het Alexandrijnse type is vele eeuwen ouder dan de oudste manuscripten uit de Textus Receptus. Kopiisten hadden soms de neiging eigen opmerkingen in de marge te krabbelen, wat door latere kopiisten weer werd gezien als authentiek, en het weer toevoegden aan de brontekst.

Door tekstkritiek toe te passen, zien we dat het het meest waarschijnlijke scenario is dat het niet origineel is. Vragen die we onszelf kunnen stellen bij het beoordelen hiervan is bijvoorbeeld: citeerden de vroege kerkvaders dit vers?

Als je de KJV of SV als je basis gebruikt, lijkt alles wat anders is een weglating of toevoeging. De KJV en SV maakten gebruik van 8 vrij laat gedateerde manuscripten. Het is dus belangrijk dit paradigma los te laten bij tekstkritiek.

Annet

18/5/2023 19:29:33

Weer een interessant artikel! Bijzonder om zo de achtergrond te weten, de 4 verschillende teksttype's en dat zowel de Statenvertaling als de KJV van het Byzantijnse type zijn.
Ik heb er nooit echt bewust bij stil gestaan hoe dat hele proces moet zijn gegaan. Ondanks de kleine foutjes geloof ik net als jij dat God Zijn Woord goed heeft geconserveerd en inderdaad met een kromme stok recht kan slaan. Ik hoor trouwens ook veel niet-christenen bij voorbaat met de dooddoener komen dat elke vertaling corrupt/vals is en men daardoor de moeite dus niet hoeft te doen om eens de Bijbel te lezen.
Daarbij, vooraf bidden en leiding en inzicht vragen van de Schrijver Zelf, is een must! :)

De site Now The End Begins gaat m.i. ook veel te ver in de verkettering van andere vertalingen dan KJV.
Ik schreef dat er wereldwijd ook mensen zijn die geen Engels kunnen lezen en daardoor wel op een andere vertaling zijn aangewezen. Daar werd jammergenoeg niet echt op ingegaan.
Op MySword heb ik o.a. ook de KJV aangevinkt, en lees ik er wel eens naast, maar ook ik geef persoonlijk de voorkeur aan de HSV.

Maranatha!

Douwe Scheepsma Szn

18/5/2023 22:05:18

Mooi Niko dat je nu tot deze conclusie bent gekomen. De stelling dat alleen het Byzantijnse tekst type juist is is a) onwetenschappelijk en daarom b) triest. Wetenschappelijk is dat we betreffende deze materie geen uitsluitsel kunnen geven. Zelf geef ik de voorkeur aan de kortere Alexandrijnse tekst (van b.v. de Herziene Voorhoeve Vert.), maar het kan dus zijn dat deze toch niet altijd de juiste tekst geeft. Belangrijk is inderdaad dat het in principe niet uitmaakt welke (veel gebruikte) vertaling je leest, daar in alle exact hetzelfde christendom zit!

L.Overduin

19/5/2023 10:02:27

Hoewel ik geen grondtalen ken, ga ik er van uit dat de vertalers van de Heilige Schrift geen domme jongens waren en accepteer ik de Statenvertaling en de King James vertaling als meer betrouwbaar dan alle vertalingen erna. De HSV is beter leesbaar maar wellicht ook niet altijd vlgs de grondtekst. Maar deze drie zijn m.i. genoeg.
En zoals eerder gezegd, de Septuagint bestond al eeuwen voor dat de Heer geboren werd, en Hij heeft er niets negatiefs over gezegd. Dus zij die zich bij de vertaling beroepen op deze Griekse vertaling van het O.T. hebben Zijn zegen. En de textus receptus is eeuwen geleden al als de bron van het N.T. aanvaard dus is deze bron acceptabeler dan welk manuscript erna dan ook. Als de Staten vertalers en de King James vertalers zich hierop baseerden is dit m.i. de juiste keuze, ook al zijn er misschien nog verschillen van inzicht over de juiste interpretatie van een tekst.

19/5/2023 11:37:25

Probeer in de NIV maar eens de volgende verzen te vinden:

MATT 17:21, 18:11, 23:14
MK 7:16, 9:44,46, 11:26,
LUKE 17:36, JOHN 5:4
ACTS 8:37, 15:34, 24:7

En oudere scripten betekent niet per definitie beter. God is niet de God van verwarring. Ineens ‘recentelijk’ duiken er nog oudere scripten op. Dat zou betekenen dat God al die eeuwen Zijn woord verborgen heeft gehouden?
Geld is de wortel van al het kwaad en daarom komen er steeds zoveel moderne vertalingen. Ze willen maar blijven uitbrengen.

Wat mij opvalt is dat er met meer gemak allerlei complottheorieën worden geloofd en uitgezocht (ik geloof er overigens ook vaak in) dan dat het weleens zou kunnen zijn dat er vertalingen corrupt zouden kunnen zijn.

19/5/2023 12:02:04

De NIV is zeker niet mijn favoriete vertaling, maar weet wel dat er tussen de vier evangeliën soms verschillen zitten. Mogelijk hebben sommige kopiisten gemeend de hiaten op te moeten vullen, en dingen in andere evangeliën daarom "completer" gemaakt.

Mattheüs 17:21 is daar een goed voorbeeld van. In de oudere teksten ontbreekt dit vers, maar in de nieuwere teksten (Textus Receptus) zit die er opeens bij. Hoe kan dat?

Het is niet zo dat de NIV dit per sé weg wil werken, als een soort sinister complot. In Markus 9:28-29 (NIV) lezen we immers dat Jezus wél antwoordt op deze vraag na dezelfde gebeurtenis.

Wat hier vermoedelijk is gebeurd, is dat een kopiist heeft gemeend dit óók in Mattheüs te moeten toevoegen, hoewel deze laatste dat oorspronkelijk niet opgetekend heeft. Is het een ramp dat het toegevoegd of "weggehaald" is? Niet direct. Jezus heeft het immers wél gezegd, en dat wordt ook duidelijk vanuit Markus 9 in de NIV.

Ik kan al je voorbeelden bij langs gaan, maar dan kom je wellicht weer met nieuwe en zo blijft het doorgaan. Als je oprechte vragen hebt waarom bepaalde vertalingen bepaalde keuzes maken, is het een idee om de NET Bible (netbible.org) te raadplegen. Hier geeft men per vers, ja zelfs per woord aan waarom voor een bepaalde vertaling is gekozen en waarom sommige manuscripten de voorkeur kregen boven anderen.

Je hebt het over het "met gemak allerlei complottheorieën geloven", maar een zin ervoor ga je er zelf vanuit dat geld de belangrijkste motivatie is voor nieuwe vertalingen. Kun je dit bewijzen?

Ook doken er niet "ineens recentelijk" oudere manuscripten op. Ja, deze manuscripten waren oud, maar er waren vóór het vertalen van de Textus Receptus ook wel oudere manuscripten beschikbaar, alleen waren die niet (altijd) in het Grieks.

Hoewel er inderdaad verschillen waren, waren ze niet van dien aard dat er een compleet nieuwe theologie ontstond of bepaalde doctrines volledig geschrapt werden. Wanneer het Comma Johanneum "ontbreekt", betekent het niet dat we vanuit diezelfde manuscripten ook niet de Drie-eenheid zouden kunnen beargumenteren. We hebben alles wat we nodig hebben (:

Het staat je natuurlijk vrij hieromtrent te geloven wat je zelf wilt, en de Bijbel van je eigen voorkeur te gebruiken.

Blessings!

19/5/2023 21:44:59

Beste Albert,

Eén van de regels van de wetenschap der tekstkritiek is dat in z'n algemeenheid de kortste lezing de meest waarschijnlijke is. Tekstkritiek is het kritisch onderzoeken van de tekst van boeken uit de oudheid. Simpel weergegeven waren er m.b.t. het NT na zeg maar 100/200 jaar vele manuscripten van overgeschreven Bijbelboeken. Daarbij werden (ongewild) fouten gemaakt. Hoewel de Byzantijnse tekst Bijbelgetrouw is, moet je bij nogal wat Bijbelteksten concluderen dat door bijvoorbeeld harmonisatie (b.v. het Onze Vader) er is toegevoegd aan de oorspronkelijke tekst. Met goede bedoelingen werd weleer geprobeerd op basis van beschikbare manuscripten een zeg maar juiste tekst samen te stellen. Naast dat men een tekst dus makkelijker langer maakt, maakt men ook een moeilijk te begrijpen tekst in z'n algemeenheid makkelijker. Al met al kreeg je ook daardoor dus een langere tekst. Wél nog steeds een betrouwbare tekst om je geloof op te bouwen. Doordat veel mensen de Statenvertaling en de King James vertaling gewend waren (welke gebaseerd waren op het wijdverbreide Byzantijnse tekst type), ontstond er door de resultaten van later onderzoek verwarring en het is duidelijk wie dat goed uitkomt (Gods tegenstander en die blaast dat graag aan). Er is dus geen reden tot ongerustheid en helemaal geen reden tot 'oorlogsverklaring'. Tóch vinden we dat - nog steeds - bij velen, terwijl je probleemloos allerlei vertalingen kunt gebruiken voor je geloof en allen tot dezelfde slotsom zult komen m.b.t. de leer van het christendom. Hopelijk verduidelijkt dit de materie enigszins.

20/5/2023 09:31:18

Beste Douwe,
Weet je ook wat er precies is toegevoegd aan het Onze Vader t.b.v. de harmonisatie?

Ik vind het allemaal heel moeilijk uitleggen aan o.a. een (niet-gelovig) familielid, die wel wakker is op veel gebieden, maar niet de wérkelijke en Enige Waarheid wil zien/(er)kennen. Er wordt dan steeds afgedaan met 'de Bijbel is vol vertaalfouten en daar ga ik m'n energie niet eens insteken.'
Het is een dooddoener geworden om elk gesprek over het geloof bij voorbaat af te kappen. Net zoals je schrijft is de tegenstander er als de kippen bij om de discussie over vertalingen in zijn voordeel te gebruiken.

20/5/2023 10:42:41

Beste Douwe,

Dat is jouw zienswijze. Volgens mij heb je helemaal geen wetenschap der tekstkritiek nodig om een goede bijbelvertaling te kunnen onderscheiden van een corrupte.

Ieder gered christen zal gelijk onderscheiden welke de beste vertaling is, zonder Grieks te hoeven kennen en zeker zonder ‘tekstcriticus’ te zijn. Zie gewoon de tekst en vraag je af wat de toegevoegde is van moderne vertalingen. Er is geen meerwaarde. Het is een verarming. Zo is het woord 'hel' bijvoorbeeld in de NBV21 volledig verwijderd/vervangen door een woord dat de meeste mensen niet weten wat het is. En waar moeten mensen van gered worden? De hel, de eeuwige straf. Als steeds minder mensen weten wat dat is de hel, is er voor steeds meer mensen geen noodzaak om gered te worden.

Wat betreft 'oorlogsverklaring' tja, ik maak mij wel zorgen ja.
Zie het als liefde en zorg voor Gods Woord. Ik ben alleen geïnteresseerd in de Waarheid, en met minder neem ik geen genoegen.

20/5/2023 11:00:46

O ja,voor de geïnteresseerden. Over kritiek gesproken. Ik ga binnenkort met een audiobijbel (persoonlijk project) beginnen, zie www.youtube.com/@HSVHerzien

Ook ik vind de HSV prettig om te lezen en heb het ook helemaal uitgelezen. En ik blijf het ook lezen, ter vergelijk naast de SV en KJV. Maar helaas staan er veel fouten in de HSV en is het gewoon weer een andere (weliswaar minder slechte) moderne vertaling. En zeker geen zuivere vertaling uit de texus receptus of een herziening van de SV zoals de stichting HSV beweert.

20/5/2023 19:29:55

@Annet:
I.v.m. de harmonisatie van het Onze Vader het volgende. Het gebed komt voor in het evangelie van Mattheüs en dat van Lukas. In Luk. 11:2 komen de volgende woorden in oude papyri (meervoud van papyrus) en codices (meervoud van codex= boek) niet voor: "Die in de hemelen zijt" en "Uw wil geschiede, gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde". Op een later tijdstip in de tijd heeft men een duidelijke tekst willen samenstellen, met alle goede intenties van dien. Bovenstaande toevoegingen zijn een goed voorbeeld van de problematiek. Geschokt vragen mensen zich af waarom deze woorden niet in de 'moderne Bijbelvertalingen' staan. Nu dat is op basis van die tekstkritiek die in z'n algemeenheid a) een oudere tekst als meer betrouwbaar acht en b) eveneens een kortere tekst, daar men eerder toevoegt dan weglaat. Het is HEEL begrijpelijk dat men protesteert etc. EN men kan (in bepaalde gevallen) nog gelijk hebben ook. Bovenstaand voorbeeld verklaart goed waarom de Byzantijnse tekst dus nogal langer is dan de zogenaamde Alexandrijnse. Belangrijk om in te zien is dat AL deze toevoegingen in het geheel GEEN invloed hebben op wat de Bijbel wil zeggen!!! Als men dat wel denkt is a) begrijpelijk, maar b) feitelijk niet juist.
Voor ongelovigen is het van belang te weten dat er geen tekst uit de oudheid is die zo goed is overgeleverd als het OT en NT. Als men wel de geschriften van b.v. Homerus en Plato serieus neemt, dan is er heel wat meer reden om de Bijbel serieus te nemen. Zoals Niko schrijft is de Bijbeltekst voor zo'n 99% betrouwbaar (vele onbeduidende toevoegingen etc. niet meegerekend). Dat de Bijbel wetenschappelijk gezien een onbetrouwbaar boek is is echt een farce (grap)!

@ Albert
Dat jij en anderen vraagtekens hebben ten aanzien van 'moderne Bijbelvertalingen' is begrijpelijk. Alleen op wetenschappelijke gronden kan niet bewezen worden dat deze echt hout snijden. Jij en ook Niko lezen de Herziene Statenvertaling en daar is helemaal niks mis mee. Zelf prefereer ik de Statenvertaling wat betreft het OT, daar die - zoals jij ook toegeeft - betrouwbaarder is (niet: leesbaarder, voor onze tijd).
Ik kan niet anders concluderen (en tekstkritiek is al jaren mijn hobby) dan dat er in wezen dus niets aan de hand is.

22/5/2023 18:24:03

Dank voor je toevoegingen, Douwe. Je parafraseert me als volgt: "Zoals Niko schrijft is de Bijbeltekst voor zo'n 99% betrouwbaar (vele onbeduidende toevoegingen etc. niet meegerekend)"

Dit kan echter verkeerd begrepen worden. Ik heb vooral bedoeld (zoals ik ook daadwerkelijk schreef), dat de teksten voor circa 99% in overeenstemming zijn met elkaar. De Bijbel is echter voor 100% betrouwbaar!

We hebben als het ware een puzzel met teveel puzzelstukjes. Dat lijkt me een beter vergelijk. We hebben alles wat we nodig hebben, maar hier en daar zijn dingen (met de beste bedoelingen) toegevoegd.

Daarom is tekstkritiek zo belangrijk. Hierdoor kunnen we een goede reconstructie van het origineel maken. En zoals je terecht opmerkte, maakt het niet veel uit als het Onze Vader in één evangelie korter is. Als die in een ander evangelie langer is, hebben we nog steeds alles wat we nodig hebben.

Ooggetuigenverslagen verschillen altijd, weten politiemensen. Soms valt de één iets op wat de ander heeft gemist. Zo zit de Bijbel ook in elkaar. Er zijn onderling verschillen tussen de evangeliën en dat is juist ook wat het zo geloofwaardig maakt.

Het geeft het idee van een daadwerkelijke gebeurtenis die door meerdere ooggetuigen anders beschreven wordt, maar de essentie is hetzelfde! Kraaide de haan één, twee of drie keer? Hoeveel engelen waren er bij het lege graf? Evangeliën verschillen hier soms.

Het maakt voor de kern van de gebeurtenis echter niets uit. Jezus is nog steeds gestorven en opgestaan in alle vier de evangeliën! Soms vullen kopiisten de leemtes in andere evangeliën in, en als dat dan later weggelaten wordt, zien KJV/TR Only christenen dit als weglating.

Je kunt het echter enkel begrijpen als je dat perspectief los gaat laten, waarin je de Textus Receptus (waar ook genoeg mis mee was) als de standaard zijnde, los gaat laten. Elk manuscript heeft fouten. Ook de TR, dat uit 8 manuscripten bestond, heeft die. Zelfs die verschilden weer van elkaar, waardoor ook daar tekstkritiek toegepast moest worden.

En dat is niet erg. God werkt daar dwars doorheen in het preserveren van Zijn woord. Net zoals Hij dwars door vier verschillende getuigenverslagen heen heeft gewerkt, als 4 evangeliën. En dwars door de verschillende manuscripten van het OT, die er ook in Jezus tijd al waren. Jezus citeerde ook uit de LXX, en zei er niks slechts van, terwijl er toch duidelijk verschillen waren tussen de Hebreeuwse en Griekse (LXX) tekst (:

Je opmerking wordt geplaatst nadat deze is goedgekeurd.

Zijn moderne Bijbelvertalingen corrupt?

Laat een antwoord achter.

Categorieën

Archieven