Een antwoord op Rob Skiba (Deel I)

In een recent artikel heb ik een poging gedaan om de platte aarde-theorie te ontkrachten. Daarin ben ik echter niet grondig genoeg te werk gegaan. Hoewel ik nog steeds achter bijna alles sta wat ik geschreven heb, verdient deze discussie een beter antwoord dan ik in dat artikel heb gedaan. Door velen is mij verteld dat Rob Skiba toch echt dé man is die hier vanuit christelijk oogpunt het meest in thuis is. Helaas is de beste man eind vorig jaar overleden. Hoewel hij theologisch niet altijd in mijn straatje zat, waardeer ik zijn enorme toewijding en grondigheid op diverse onderwerpen, zo ook het onderwerp van een eventuele platte aarde. In tegenstelling tot veel anderen, heeft hij veel van zijn informatie goed gedocumenteerd met bronnen en beeldmateriaal. Toch zijn daar nog wel gaten in te schieten. En dat zullen we in dit artikel dan ook doen. Van achter naar voor. Om het spannend te houden ;-)

10. Planeten
Skiba geeft een weerwoord op een zogenaamde "debunker", die tien "argumenten" aanhaalt om het idee van een platte aarde te weerleggen. Ik moet Skiba daarbij meteen al gelijk geven; het feit dat de planeten rond zijn, is niet automatisch bewijs dat de aarde dit ook is. Het is logisch, maar het is niet per sé waar. Ik hoop dat u begrijpt wat ik bedoel. Het is niet dat ik geloof dat de aarde plat is, maar de planetenvergelijking is geen valide argument in deze discussie.

9. Tijdzones
Voorts vertelt de debunker dat de tijdzones een "bewijs" zijn dat de aarde rond is. Skiba reageert daarop met te zeggen dat deze debunker zich duidelijk niet goed ingelezen heeft in de argumenten van de platte aarde-aanhangers. Veel platte aarde-aanhangers geloven immers überhaupt niet in externe hemellichamen, maar menen dat zij zich allen bínnen de koepel bevinden. Skiba laat hiernaast dan ook zien dat de tijdzones ook prima in een platte aarde-model kunnen werken.

8. Corioliseffect
Tot nu toe wijst er dus nog niets op een voorkeur voor een platte of ronde aarde. Het volgende onderwerp is een vrij technisch verhaal, maar op Wikipedia wordt het met een makkelijk voorbeeld als volgt uitgelegd: "​Wie zich dicht bij de noordpool bevindt, beschrijft in 24 uur maar een klein cirkeltje, wie zich op de evenaar bevindt legt in een etmaal 40.000 km af. Wie van een pool naar de evenaar gaat, beweegt dus steeds sneller, en die versnelling kost kracht. Die kracht heet de corioliskracht."

Gootstenen
Skiba neemt echt de tijd om dit argument te lijf te gaan. Hij geeft aan dat de vooronderstellingen van de debunker zó in de weg zitten, dat die geen alternatief voor het corioliseffect kan verzinnen. Skiba probeert daarom een alternatief te vinden voor een niet-bewegende aarde, waarbij dit effect tevens kan plaatsvinden. Het corioliseffect heeft schijnbaar invloed op hoe bijvoorbeeld wc's en gootstenen doorspoelen, kogels over langere afstand afgevuurd worden, en orkanen zich vormen. Skiba laat zien dat de hoek waaronder dezélfde gootsteen het water weg laat spoelen, hierbij in elk geval een hoofdrol speelt. Het veronderstelde corioliseffect is daarbij niet van invloed, zo lijkt het. Dat is natuurlijk wel wat kort door de bocht. Hoe zit het bijvoorbeeld met gootstenen waarvan de kranen precies in het midden staan? Zijn daar dergelijke tests mee gedaan in het noordelijk en zuidelijk halfrond? Zeker; en hoewel de resultaten aanvankelijk willekeurig leken te zijn, gaf een test waarbij alle andere variabelen uitgesloten werden, uitsluitsel. Zie ook de video hieronder.

Kogels
Vervolgens laat Skiba een filmpje zien van een lange afstandsschutter die uitlegt waarom de schietrichting van invloed is. Hij merkt daarbij terecht op dat het gek is dat de makers van dit filmpje het noorden en het zuiden niet meerekenen in het corioliseffect. Dit is dan waarschijnlijk ook een foutje in het filmpje dat Skiba geselecteerd heeft, aangezien Wikipedia aangeeft dat een noordwaarts schot van 910 meter een afwijking geeft van 71 millimeter naar rechts.

Vliegtuigen
Skiba vraagt zich hierna hardop af waarom dit effect niet van invloed is op frisbees, voetballen, helikopters, vliegtuigen of raketten. Dit valt me eerlijk gezegd een beetje tegen van Skiba, want wie zegt dat het voor deze objecten niet zou gelden? Het is wel degelijk van toepassing op vliegtuigen, net als raketten. De afstand die een voetbal aflegt is echter marginaal vergeleken met de honderden meters die een kogel van een sluipschuttersgeweer aflegt, en bovendien flink onderhevig aan allerlei andere invloeden (zoals een naar binnen- of buitendraaiend effect, afhankelijk van hoe de wreef  geplaatst wordt - of de invloed van de wind). Een frisbee daarentegen legt nog veel kortere afstanden af en is nóg afhankelijker van de wind.

Raketten
In een gesprek tussen Skiba en een marinier, wordt gesproken over hoe raketten via een radarsysteem over een lange afstand worden gelanceerd, en hun doelen altijd precies weten te raken. Eerst vertelt de marinier hoe zij gebruik maken van "een radar die gefixeerd blijft op het object dat zij traceren". "Zo blijven ze op koers", voegt hij daarna toe. Hierbij worden twee zaken geadresseerd: allereerst zou dit het corioliseffect nullificeren, aangezien de insinuatie is dat de raket het doel met enkele meters zou moeten missen. Dat is echter vrij gemakkelijk te debunken: er bestaan immers geleide raketten, die nog bij te sturen zijn nadat ze zijn gelanceerd. Dat kan onder andere met behulp van een radar. De marinier gaf het zelf al aan; het is "een radar die gefixeerd blijft op het object dat zij traceren." Hij beantwoordt dus eigenlijk onze vraag al. Ten tweede wordt de kromming van de aarde ter discussie gesteld. We zullen hier later uitgebreid bij stilstaan, maar laten we zijn eigen data gebruiken en kijken of het onmogelijk is.

Radars
De toren waar de radar op stond, heeft een hoogte van 120 voet, en het doel dat hij bekeek was 45 zeemijlen van hem vandaan. Via deze online tool kun je berekenen wat de kromming van de aarde voor invloed heeft, en hoeveel oppervlakte verborgen zou zijn onder de horizon. Voor deze data zou dat neerkomen op een verborgen deel van bijna 300 meter. Dat lijkt veel, en ook al beweert hij dat vijandelijke vliegtuigen vaak laag vliegen, is het niet onmogelijk. De wetgeving in Nederland is dat de minimale vlieghoogte boven de Waddenzee 450 meter is en 365 meter in het luchtverkeersdienstverleningsgebied. In andere gebieden is het absolute minimum 300 meter. Check hier maar eens. Het is dus niet zo dat een vliegtuig niet lager kán vliegen, maar dit heeft meer te maken met de juridische kaders die gelden boven land en boven zee. Het feit dat deze marinier deze laagvliegende vliegtuigen kon zien, is op zich dus goed te verklaren; ze vlogen laag, maar niet zó laag dat ze onzichtbaar waren voor de radar. En misschien heeft deze marinier ook wel heel veel vliegtuigen niet gezien, maar hij kan natuurlijk niets vertellen over iets wat hij niet ziet. Zo moeilijk is het dus allemaal niet..

Tanks
Een andere gast die te horen is in de video, bedient tanks en schiet doelen op maximaal 4 kilometer. Voor wat betreft het corioliseffect; bedenk nog even wat de afwijking was die we noemden in de alinea "kogels"; iets meer dan 7 centimeter op een afstand van bijna 1 kilometer. Wanneer we dit zouden extrapoleren naar 4 kilometer, komen we op 28 centimeter. Laten we omhoog afronden en het op 30 cm houden. Waar schiet je op met tanks? Meestal niet op kleine doelen zoals personen. Veelal gaat het hierbij om gebouwen of voertuigen. Hoewel 30 centimeter een flinke marge lijkt, is het verwaarloosbaar als je kijkt naar hoe groot de doelen zijn. Mik je op het midden van een deur, dan zal de granaat meer aan de kant van de deurpost inslaan. Mik je op het midden van een voorruit, dan zal de granaat meer aan de bestuurderskant inslaan of juist meer naar de kant van de passagier. Het effect is dus triviaal met zulke grote doelen. Om nu te zeggen dat het corioliseffect daarom niet bestaat, is dan ook grote kul. Ook de kromming van de aarde valt heel erg mee op slechts 4 kilometer. De bekendste Amerikaanse tank (De M1 Abrams) is 2.43 meter hoog, en dat geeft volgens onze tool een zicht van ruim 5.5 kilometer.

Gyroscopen
De militair praat ook over vliegtuigen (terwijl zijn expertise tanks is - even voor de goede orde) en vindt het vreemd dat vliegtuigen goed in staat zijn om doelen te raken of te landen terwijl de aarde beweegt. Hij haalt de gyroscoop aan die tegenwoordig alles automatisch corrigeert, maar verbaast zich over hoe dat bijvoorbeeld in de Tweede Wereldoorlog ging. Ik denk eerlijk gezegd dat deze man zich te weinig verdiept heeft in de geschiedenis van de gyroscoop. Hoewel de eerste gyroscoop al in 1817 gemaakt werd door Von Bohnenberger, werden de eerste maritieme gyrokompassen succesvol ingezet tussen 1905 en 1908. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werden de gyroscopen ook ingezet bij luchtafweergeschutten en vliegtuigen. En bovendien geldt ook hier weer; de marge is relatief klein voor een vliegtuig dat wil landen. Voor elke kilometer is het corioliseffect iets meer dan 7 centimeter, als we onze eerdere bevindingen weer boven water halen. Met een wel héél ruime aanvliegroute van 10 kilometer hebben we het dus over 70 centimeter. Dat is makkelijk te corrigeren in de tussentijd, vooral als je bedenkt dat de piloten de landingsprocedure gewoon handmatig doen. Bovendien zijn de landingsbanen breed genoeg om die marge op te kunnen vangen.

Jetstream
Skiba meent dat het corioliseffect in feite non-existent is, omdat de aarde bewegingsloos is. Dat is echter een misvatting. Het corioliseffect bestaat wel degelijk en in tegenstelling tot wat Skiba beweert, wordt dit wel degelijk ingecalculeerd bij vliegreizen. Dat is een vrij technisch verhaal, maar voor wie er interesse in heeft, kan dat hier lezen. In een reis van Oregon naar Maine zou de zgn. jetstream (luchtstroom) die veroorzaakt wordt door het corioliseffect echter voor een flinke discrepantie zorgen naar Skiba's idee. Die luchtstroom kan volgens Wikipedia wel snelheden geven tot 180 km/u. ik kon geen directe vluchten vinden van Portland, Oregon naar Portland, Maine, maar wel een directe vlucht van Portland, Oregon naar Boston, wat iets zuidwestelijker ligt. De heenweg duurt daar ruim 5,5 uur en de terugweg bijna 6,5 uur. Er is grofweg een uur verschil. Hoe kan dat? Simpel. De jetstream gaat van het westen naar het oosten, wat in elk geval de langere reistijd verklaart. Skiba meent dat die reistijd exorbitant veel langer zou moeten zijn als het corioliseffect écht zou bestaan. Dat valt echter nog maar te bezien.

Hypothese
Een personenvliegtuig kan afremmen als zij te snel dreigt te vliegen; er zijn restricties voor hoe hard een vliegtuig mag vliegen. Wanneer de jetstream van Portland naar Boston op volle toeren zou draaien, zouden de piloten dus maatregelen moeten nemen. Een passagiersvliegtuig mag immers niet de snelheid van het geluid overschrijden; die knallen zijn oorverdovend. Een Airbus A380 kan 1041 km/u vliegen, maar aangezien de snelheid van het geluid rond de 1200 km/u ligt, zullen ze ver bij de laatste snelheid vandaan blijven als ze meewind hebben. Hetzelfde vliegtuig kan in tegenovergestelde richting dus nog maar 861 km/u behalen (1041-180km/u). Ik weet niet met welk vliegtuig ze daar meestal vliegen, maar we maken even een hypothetisch model, waarbij we alle variabelen verder gelijk houden, en denken ons in dat er een Embraer 175 met een snelheid van bijna 800 km/u van Portland, Oregon naar Boston vliegt in 5,5 uur. Met die snelheid kan dit vliegtuig een afstand afleggen van ruim 4300 km. Bij het opstijgen en landen verliest het natuurlijk wat tijd, dus laten we het afronden op 4000 km, wat ongeveer overeenkomt met de afstand die onze online tool aangeeft. Als we hetzelfde vliegtuig terug pakken, kan deze met tegenwind nog maar 620 km/u vliegen (800-180 km/u), waardoor het in 6.5 uur op iets meer dan 4000 km uitkomt. Met landen en opstijgen moet daar natuurlijk nog wat van de maximale afstand die het vliegtuig af kan leggen, af, maar u ziet wel dat we eng dicht in de buurt komen, en ver uit de buurt van de schattingen die Rob Skiba doet. Bedenk wel dat de jetstream niet overal in het noordelijk halfrond aanwezig is, maar dat een piloot die ook zou kunnen ontwijken als hij daar teveel last van heeft. Ook als het vliegtuig vanuit Oregon dus harder zou kunnen vliegen dan de toestelsnelheid door de meewind, is de relatief snelle terugreis dus nog steeds prima te verklaren.

Experiment
Verderop in de video wordt een "experiment" genoemd waarbij een kanon een kogel recht de lucht in schoot, en de kogel relatief dichtbij het kanon belandt. Data van het precieze experiment worden nauwelijks genoemd, dus het is onmogelijk dit te verifiëren of falsifiëren (iets wat het de facto als onwetenschappelijk maakt). Wat zegt dit dan precies? De kogel bleef 14 seconden lang stijgen, en belandde daarna op 2 voet (60cm) afstand van het kanon vandaan. Volgens Skiba's berekeningen had die kogel toch wel op 5 mijl (8 km) van het kanon moeten neervallen. Dit is onmogelijk te zeggen als we geen inzicht krijgen in de rest van de data. Hoe hoog kwam die kogel dan precies? Wat was de precieze breedtegraad waar het experiment plaatsvond? Wat waren de meteorologische omstandigheden?

Ether
De kijker wordt vervolgens getrakteerd op een serie besprekingen van wetenschappelijke experimenten waaruit zou moeten blijken dat de aarde stilstaat en dat sommige tot dan toe onverklaarbare verschijnselen te danken waren aan het bestaan van een zogenaamde ether. Hoewel we dit woord spreekwoordelijk gebruiken bij bijvoorbeeld zenders van radiostations, is het bestaan ervan nooit overtuigend aangetoond. Skiba neemt de kijker mee in een vrij premature serie wetenschappelijke experimenten, die in de decennia erna veel uitgebreider bestudeerd zouden worden. Hoewel er belangrijke inzichten uit gehaald werden, waren deze experimenten simpelweg niet compleet. Er was nog geen rekening gehouden met bepaalde datapunten, en toekomstige experimenten of inzichten zouden later een verklaring geven voor de soms vreemde bevindingen. Zo leek het er in het experiment van Michelson-Morley uit 1887 (!) op dat de aarde nog stilstond, maar bedenk ook dat in die periode de Middeleeuwse temperamentenleer nog steeds in zwang was. De wetenschap stond toen nog in de kinderschoenen, als je het vergelijkt met wat we inmiddels allemaal weten. Inmiddels is er een veel betere verklaring gevonden voor de bevindingen van Sagnac, Michelson en Morley. Met de komst van Einsteins relativiteitstheorie was de noodzaak voor het bestaan van een ether verleden tijd, en dat is nog steeds zo. Alles is gewoon wetenschappelijk te verklaren.

Dubay
Een andere naam die vaak door Skiba, maar ook door flat earthers genoemd wordt, is Eric Dubay. We zien aan het einde van de video een aantal claims van Dubay. Hij zou net als Skiba bijna een soort "autoriteitsstatus" genieten als het gaat om het idee van een platte aarde. Zijn boek "200 bewijzen waarom de aarde geen draaiende bal is" wordt door veel flat earthers gezien als zijn Magnus Opus, maar waarschijnlijk zijn ze daarbij niet helemaal op de hoogte van wat zijn mening over Adolf Hitler precies is. Vraagje; is iemand die Adolf Hitler zó ophemelt op grond van zijn eigen "onderzoek", wel een betrouwbare onderzoeker? Ik heb helaas al amper de tijd om 10 bewijzen door te namen, laat staan 200. Gelukkig heeft iemand anders dat al voor ons gedaan. Die uitgebreide weerlegging kunt u hier lezen, als u oprecht geïnteresseerd bent.

Orkanen
Ten slotte komt Skiba met een verklaring voor het corioliseffect bij orkanen. Dat ze in het noordelijk halfrond de éne kant opdraaien en in het zuidelijk halfrond juist de andere kant, komt naar zijn idee door het bestaan van de nooit bewezen ether. Zijn ideeën zijn uiterst speculatief, wat hij zelf overigens ook ruiterlijk toegeeft, en daarom kan dat nooit veel gewicht in de schaal leggen. Hij vindt het raar dat de orkanen vrijwel altijd afbuigen van de evenaar en deze nooit kruisen, en insinueert dat dit naar zijn idee voor het bestaan van de ether pleit. Een logischere oplossing van dit fenomeen ligt gewoon in het nadenken over hoe fysica gewoonlijk werkt. Laat water over een draaiende bal lopen, en u zult zien dat het ene deel er links afdraait en het andere deel rechts. Het gaat volledig tegen de natuurwetten in om te denken dat het water van de ene kant naar de andere kant toe zou stromen. Het moet dan feitelijk een barrière over, terwijl het de regel is dat het de weg van de minste weerstand zoekt, onder normale omstandigheden. Dit is dan ook wat we in grote lijnen zien bij de atmosferische circulatie in de meteorologie. 

Analyse
Hoewel Skiba overtuigend overkomt door zijn retorische kwaliteiten, is helaas ook hier het niveau weer niet toereikend als we de proef op de som van zijn aangeboden data nemen. Ik snap ergens wel dat veel mensen en ook veel christenen hiervoor vallen. Het heeft er ergens de schijn van wetenschappelijk te zijn, maar als je de hypothesen na zou willen bootsen met de aangevoerde data, blijkt bijna elke keer dat er denkfouten worden gemaakt of data wordt achtergehouden. Dat is niet bewust; men heeft waarschijnlijk de beste bedoelingen, dat geloof ik zeker. Flat earthers zijn er echter zó van overtuigd, dat ze er vaak niet meer voor open lijken te staan dat de waarheid toch weleens anders kan zijn dan zij denken. Daar moeten we echter aan beide zijden van willekeurig welke discussie dan ook voor waken; en daarom moeten we altijd alle data nagaan om te verifiëren of het waar is wat iemand zegt. Paulus complimenteert dit in Handelingen 17:10-11, als het over de Bijbel gaat. Als er goede argumenten zijn, ben ik dan ook prima over te halen. U ook? Tot nu toe heb ik echter nog geen goede argumenten gehoord. De dingen die me toegestuurd worden, zijn over het algemeen geen specifieke dingen, maar vage verwijzingen naar "ruim 200 Bijbelteksten" die "zo even snel niet gevonden kunnen worden" of "kijk maar even een paar uur lang filmpjes van Dubay en Skiba." Bent u zélf dan niet in staat om ook maar íets uit te leggen van wat u gelooft? Al is het maar één ding. In de volgende delen zullen we stilstaan bij de overige "argumenten" van Skiba. Daarna ben ik er wel klaar mee denk ik. Als dit het beste paard van stal is, dan vallen de argumenten me nog steeds erg tegen. Ik zal tussendoor af en toe wat andere artikelen posten, want ik denk dat velen van u er inmiddels ook wel klaar mee zijn. Het is echter een hardnekkig onderwerp wat ik steeds vaker om me heen hoor van christenen, en we zullen de koe helaas bij de horens moeten vatten en weer moeten leren hoe we goed onderzoek doen en goed Bijbel leren lezen. Soms moeten daarbij helaas vooronderstellingen en ego's aan de kant worden gezet. Bovendien is het onderwerp ook helemaal niet zo belangrijk als men het voor doet komen. God bless! :)