Zeven Redenen om géén Katholiek te Worden

De in de alternatieve media bekende Eva Vlaardingerbroek, dochter van de evenzo bekende christelijke musicoloog Kees Vlaardingerbroek, maakte afgelopen zondag bekend dat zij zich heeft bekeerd tot het (Rooms) Katholicisme. Dit bevreemdde me, aangezien zij juist uit een protestantse traditie komt. Ook haar vader werd op datzelfde moment bevestigd door het Persoonlijke Ordinariaat van Onze-Lieve-Vrouwe van Walsingham, wat de manier is voor anglicanen (en blijkbaar ook andere protestantse stromingen) om toe te kunnen treden tot de Rooms-Katholieke Kerk. Eva geeft in een interview met Edward Pentin aan dat de preken van dr. Peter Kreeft haar hiertoe hebben gebracht, in het bijzonder "Zeven Redenen om een Katholiek te worden". In dit artikel wil ik echter kort stilstaan bij de kwaliteit van zijn argumenten en tegelijk zeven redenen aanbieden waarom u juist géén katholiek moet worden.

1. Waarheid
Kreeft houdt verschillende lezingen, waardoor diverse varianten en volgordes van zijn "zeven redenen" ontstaan. Ik wil echter proberen zoveel mogelijk de indeling van de laatstgenoemde hyperlink aan te houden. Waarheid is volgens dr. Kreeft een belangrijke reden om naar de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) over te stappen. Zijn lezing is doorspekt van metaforen, die vaak mank gaan. Heel soms haalt Kreeft er een Bijbeltekst bij. Zo meent hij dat wij niet enkel gerechtvaardigd worden vanuit het geloof, zoals Paulus leert in Romeinen 4:3, maar dat daar ook werken bij komen kijken, als we Jakobus 2:24 lezen. In een eerder artikel heb ik echter uitgelegd dat het hier om twee verschillende citaten gaat, waarbij Paulus en Jakobus twee verschillende momenten van Abrahams leven in gedachten hebben. Leest u voor uzelf dat artikel nog eens rustig door. Er is dus geen verschil in de doctrines van Paulus en Jakobus, maar ze vullen elkaar aan. Kreeft haalt voorts aan dat de Rooms-Katholieke Kerk en de Lutheranen het daar inmiddels wel over eens zijn geworden, en noemt daarbij de zogenaamde "Gemeenschappelijke Verklaring over de Rechtvaardigingsleer" uit 1999 als bewijs daarvan. Hoe mooi dat ook klinkt, het is in essentie nog steeds een afwijking van wat de Rooms-Katholieke Kerk in de Concilie van Trente vastlegde (Canon 9 van de 6e Zitting), en waaraan absoluut niet meer getornd mocht worden in toekomstige concilies. Er konden enkel nog wat accentverschuivingen plaatsvinden, omdat men niet het risico wil lopen onder de vloek te komen die bij die Concilie in Trente is vastgelegd, de zogenaamde Anathema Sit. Dat de RKK zich in 1999 met de Gemeenschappelijke Verklaring meer naar de Lutheranen toe bewoog, werd door critici vanuit de RKK dan ook gezien als een "afwijking van de Concilie van Trente". Enfin, het gezamenlijke document uit 1999 is een vrij ondoorzichtig en juridisch afgepast verhaal, dat hier moeilijk in een paar zinnen uitgelegd kan worden. Hoewel men geloof aan rechtvaardiging lijkt te koppelen en werken aan loon, vermoed ik dat men dit in de praktijk toch vooral ziet als een soort "Lordship Salvation", waarbij men na rechtvaardiging wel werken moet laten zien om te bewijzen dat men gered is. Dit is namelijk de enige clausule die de RKK nog kan gebruiken, die in de lijn van de Concilie van Trente ligt, zodat het anathema voor hen niet zou gelden. In de praktijk zien we na 1999 ook nog steeds niet dat de RKK hierin veel stappen heeft gezet. Nog steeds is de focus op werken enorm. Het was dus vooral een verklaring voor de bühne.

Vagevuur
Maar laten we het eens hebben over andere "waarheden" van de Rooms-Katholieke Kerk. Dr. Kreeft noemt bijvoorbeeld het vagevuur als iets waar de Rooms-Katholieke Kerk in gelooft, en is daar zichtbaar trots op. Op grond waarvan is dit een waarheid? Waar vinden we hiervoor grondslag in de Bijbel? De RKK haalt hiervoor twee "Bijbelverzen" aan; ten eerste 2 Makkabeeën 12:40-44 (wat een deuterocanoniek boek is, waaruit we geen theologie moeten halen). Hier wordt verteld dat de Joden in de tweede eeuw voor Christus bidden voor iemand die al overleden is. Daar wordt dan weer verder vanuit geredeneerd dat we dus iets kunnen doen om het lijden van iemand te verkorten in het hiernamaals. Dit zijn behoorlijk wat denkstappen, die we allemaal afzonderlijk eens goed moeten analyseren. Allereerst is de bron van dit "Bijbelvers" al twijfelachtig. Ten tweede ontwikkelde zich in die periode vóór Christus het farizeïsme als stroming, waarbij op veel punten afgeweken werd van de doctrines van Mozes. Dat zij hier een bepaald gebruik aanhalen, betekent niet dat dit gebruik op zichzelf goed is. Saul liet ook een waarzeggende heks uit Endor komen, maar dat betekent nog niet dat dit juist was. Ten slotte zegt het vers intrinsiek niets over het vagevuur, enkel over wat de Joden meenden dat goed was om te doen. Er wordt ook niets gezegd over welk effect hun gebed had. De tweede Bijbeltekst die de RKK aanhaalt, is die uit 1 Korinthe 3:10-15. Hier gaat het echter niet over mensen die moeten branden, maar hun werken. Soms worden ook nog andere teksten uit bijvoorbeeld gelijkenissen aangehaald als "bewijs", maar we moeten vergelijkingen dan ook niet zover door trekken tot ze mank gaan. De doctrine van het vagevuur is antithetisch aan wat de Bijbel leert, en daarmee laat Kreeft dus al zien dat de kern van wat Rooms-Katholieken geloven verkeerd is. Zij geloven uiteindelijk toch weer in zelfverlossing. Jezus' offer was blijkbaar niet goed genoeg, ook al geeft Hij Zelf aan dat het compleet volbracht is (volledig betaald, staat er in het Grieks). De RKK meent toch nog iets aan toe te kunnen voegen aan het perfecte offer van Jezus Christus. Maar er is méér mis..

Erfzonde
Het idee van de doctrine van erfzonde is dat de mens al meteen zondig geboren wordt. Dat is echter een afwijking van wat de schrift leert. Daar staat enkel dat de mens vanaf zijn vroegste natuur geneigd is tot zonde (Gen 8:21, HTB). Ook is niemand verantwoordelijk voor de zonden die zijn voorvaderen gedaan hebben (Ez. 18). Als Jezus immers erfzonde had gehad, had Hij geen perfect offerlam kunnen zijn. Daar hebben de Rooms-Katholieken echter iets op bedacht. Maria was volgens hen zonder zonden, en daarmee Jezus automatisch ook, omdat Hij onbevlekt geboren was. Ze zien hierbij echter een belangrijk vers uit Lukas over het hoofd, waar we lezen dat ook Maria een Zaligmaker nodig had.

"En Maria zei: Mijn ziel maakt de Heere groot, en mijn geest verheugt zich in God, mijn Zaligmaker,"
​(Lukas 1:46-47, HSV)

Transsubstantiatie
Een ander punt waarop de Rooms-Katholieken afwijken van de Bijbel is het idee dat het brood en de wijn tijdens het heilig avondmaal létterlijk in het lichaam en bloed van Jezus veranderen. Dit klinkt waanzinnig, maar ze zijn er bloedserieus over (no pun intended). Het is een vorm van hyperliteralisatie; iets extreem letterlijk nemen. We geloven toch ook niet dat Jezus létterlijk een Lam werd toen Hij aan het kruis hing? Wanneer wij letterlijk zouden geloven dat het brood en de wijn veranderen in respectievelijk Jezus' lichaam en bloed, zouden we het gebod uit Handelingen 15:20 overtreden, waar staat dat we geen bloed mogen drinken. Ook kannibalisme is natuurlijk uit den boze. Hoewel de Bijbel er geen direct verbod op geeft, is wel duidelijk vanuit de context van bijvoorbeeld Lev. 26:29; Deut. 28:53-57, Jer. 19:9, Klaagl. 2:20, 4:10 en Ez. 5:10 dat dit iets verwerpelijks is. Jezus bedoelt met het eten van Zijn lichaam door het brood tot ons te nemen natuurlijk dat we hiermee symboliseren dat wij gemeenschap hebben aan Zijn lichaam. Wij zijn immers het Lichaam van Christus, stelt Paulus in 1 Kor. 12. Of moeten we dat ook hyper-letterlijk nemen? Ik zou nog veel meer valse leringen van de Rooms-Katholieke Kerk kunnen noemen, maar ik denk dat dit punt nu wel voldoende duidelijk is. Laten we door gaan naar Kreefts tweede punt.

2. Goedheid
De Rooms-Katholieke Kerk is goed, als in "juist". Het is volgens Kreeft de verordonneerde kerk waarnaar alle christenen zich zouden moeten schikken. Ze zouden de autoriteit van de RKK moeten accepteren, omdat Petrus de eerste paus was. Hij zegt het niet letterlijk, maar dit is wel wat de RKK officieel gelooft. Men gelooft dit op basis van Mattheüs 16:18-19, maar dat is een mishandeling van de tekst. Er staat immers niet dat Jezus de kerk bovenop Petrus zou bouwen, maar op "deze petra", waarbij Hij refereerde aan de getuigenis die Petrus zojuist had gegeven in vers 16. Die getuigenis is het fundament van het christendom, en Jezus geeft hiermee aan dat dat centraal moet blijven. Bovendien, al zou de paus de "baas" van de kerk zijn, kan niemand hem dan tot de orde roepen als hij over de schreef gaat? Kreeft stelt dat eenheid heel belangrijk is binnen de kerk, en dat ben ik zeker met hem eens, maar niet tegen elke prijs. Eenheid in doctrine en in liefde, maar niet in dwaling. Soms is een schisma dan juist beter, als iemand zich niet wil bekeren (Matth. 10:34-36, 2 Tim. 3:5).

" 3. En in de geest bracht hij mij weg naar een woestijn. En ik zag een vrouw zitten op een scharlakenrood beest, dat vol van godslasterlijke namen was, met zeven koppen en tien hoorns. 4. En de vrouw was bekleed met purper en scharlaken, en getooid met goud,  edelgesteente en parels, en zij had een gouden drinkbeker in haar hand, vol van gruwelen en van onreinheid van haar hoererij. 5. En op haar voorhoofd stond een naam geschreven: Geheimenis, het grote Babylon, de moeder van de hoeren en van de gruwelen van de aarde. 6. En ik zag dat de vrouw dronken was van het bloed van de heiligen, en van het bloed van de getuigen van Jezus. En ik was bovenmate verwonderd toen ik haar zag." (Openbaring 17:3-6, HSV)

3. Pracht
Wanneer we kijken naar de "pracht" van de Rooms-Katholieke Kerk door de eeuwen heen, valt juist op hoeveel weerzinwekkende dingen zij hebben gedaan. Dave Hunt schreef een boek over de verschrikkelijke geschiedenis van de Rooms-Katholieke Kerk, genaamd "A Woman Rides The Beast", waarbij het gaat over de vrouw (in profetisch verband is dit vaak een type van de kerk) die in Openbaring 17 genoemd wordt en bovenop een beest zit dat onmiskenbaar het Roomse Rijk is (vergelijk Daniël 7 dat over hetzelfde beest spreekt). De beschrijving van hoe deze "vrouw" dronken is van het bloed van de heiligen en de koningen van de aarde van haar hoererij, is weerzinwekkend en accuraat tegelijk. Het is inderdaad zo dat de Rooms-Katholieke Kerk altijd in het centrum van de macht wilde zitten, en nog steeds doet. Dit terwijl Jezus juist wijst op de weg van nederigheid en niet wil dat wij deel hebben aan de wereld. Ook "hoererij" is nog steeds herkenbaar als "afgoderij" door bijvoorbeeld te kijken naar de samenwerking met andere religies (zie de video hieronder), maar ook letterlijk door natuurlijk de vele misbruikschandalen waarover we in de afgelopen decennia hebben gehoord. De "pracht" van de Rooms-Katholieke Kerk is vooral uiterlijk vertoon; purper, scharlaken, goud en edelstenen zijn herkenbaar voor deze kerk, maar hoeveel innerlijke pracht zien we nu eigenlijk? 

4. Vreugde
Wie de geschiedenis van de Rooms-Katholieke Kerk bestudeert, leert dat er tijdens de inquisitie aan het einde van de middeleeuwen meer christenen (aangemerkt als "ketters") zijn vermoord dan tijdens de vervolgingen door de Romeinse keizers in de eerste eeuw. Zelfs de door dr. Kreeft hoog in aanzien staande Thomas van Aquino was het daarmee eens (Summa Theologica, vol. 4, p. 90). Wat een vreugde...

5. Historie
De leringen van deze kerk zijn eeuwen lang zuiver geweest, stelt dr. Kreeft. We hebben zojuist gezien dat dit simpelweg onwaar is. De suggestie wordt ook gewekt dat de pausen een ononderbroken lijn vormen vanaf Petrus naar Franciscus, wat gewoonweg niet waar is. Opvolging van de apostelen werd in de Bijbel gedaan door handoplegging, en dat is juist hoe pausen níet te werk gaan. Een opvolger wordt ná zijn dood gekozen door een stemming. Dit is dus al niet Bijbels. Petrus was overigens ook geen bisschop van Rome, hij werd er juist heen gebracht om gekruisigd te worden! De lijn van opeenvolgende pausen werd voortdurend onderbroken. Zelfs de New Catholic Encyclopedia stelt dat het regelmatig onmogelijk was om precies vast te stellen wie een paus of juist een tegenpaus was (Vol. I, p. 632). Pausen werden geregeld geïnstalleerd door het leger of door de menigte, of vermoord. Kreeft geeft aan dat hij zich bewust is van de soms corrupte praktijken van de paus, bijvoorbeeld tijdens de periode waarin de Borgia's aan de macht waren in Rome, maar dat dit nooit invloed had op de doctrines. Dat kan misschien wel zo geweest zijn tijdens het bewind van die paus, maar dat is zeker niet te zeggen van alle pausen. Adrianus II verklaarde civiele huwelijken valide, Pius VII verklaarde ze weer ongeldig. Clementius XIV vaardigde een decreet uit dat Jezuïeten onderdrukt moesten worden, maar Paus Pius VII herstelde dit weer. Eugenius IV veroordeelde Jeanne d'Arc tot de brandstapel omdat ze een heks en ketter zou zijn, maar Paus Pius X verklaarde haar juist weer heilig. Bovenstaande laat zien dat pausen gewoon mensen waren, die net als de rest gevoelig waren voor macht, zonde, corruptie, angst, erkenning en groepsdruk. Nergens in de Bijbel lezen we dat de kerk centraal georganiseerd moest worden, maar we zien juist dat het veel organischer opgezet is.  Men kwam samen in huizen, en natuurlijk was er onderling veel overleg, maar de ouderlingen en opzichters droegen verantwoording af aan het Hoofd; Jezus Christus. Niet aan Petrus. Paulus corrigeert Petrus zelfs (Gal. 2:11-14), en die lijkt dat te pikken. 

6. Hoop
​Deze kerk is voor Peter de enige hoop op de hemel. Het is de enige kerk die claimt de enige weg tot de hemel te zijn, meent hij. Dit is a. simpelweg niet waar, en b. geen reden in zichzelf om aan te nemen dat zij de waarheid in pacht hebben. De lijst van kerken die zichzelf als de enige ware kerk zien, is heel lang. Peter meent echter dat de RKK hier uniek in is, en dat zij om zo'n stelling te doen 1. gek zijn, 2. liegen of 3. de waarheid spreken. Hij meent dat, omdat optie 1 en 2 niet waar kunnen zijn (vanwege de argumenten uit zijn eerdere zwakke pleidooi dat vol zit van drogredeneringen - waar dit er ook weer een van is), optie 3 als enige overblijft. Gezien hetgeen we in de eerdere paragrafen al hebben vastgesteld, denk ik dat deze claim echter een combinatie is van 1 en 2. Jezus kijkt niet naar welke denominatie iemand bij hoort. Enkel naar wie in Hem en Zijn verzoenend werk gelooft. Wie dat gelooft, is gered (Joh. 3:16). Wie dat niet gelooft, is echter al veroordeeld (Joh. 3:18). Er is dus maar één basis waarop iemand veroordeeld wordt of niet, en dat is wat we geloven omtrent Jezus Christus en Zijn verzoenende werk. Dit overstijgt elke denominatie. De RKK heeft in de concilie van Trente echter aangegeven dat geloof alleen niet voldoende is, maar dat daar ook werken bij horen. Is de Rooms-Katholieke Kerk dé weg naar zaligheid? Absoluut niet. Kunnen mensen in die kerk gered zijn? Ja, dat denk ik wel, maar enkel op grond van hun geloof in Jezus, niet op basis van welk ander criterium dan ook. Die redding is dan ondanks de leerstellingen van de RKK, niet dankzij. Het zou zo ongeveer de laatste kerk zijn waar ik een zoekende heen zou verwijzen.

Heiligenverering binnen de Rooms-Katholieke Kerk is een zeer gevaarlijke aangelegenheid.

7. Heiligen
Er is binnen de Rooms-Katholieke Kerk een enorme spraakverwarring over wie heiligverklaard kan worden. Men stelt dat iemand die uitzonderlijk goed heeft geleefd, heiligverklaard kan worden. Dit terwijl de Bijbel ons leert dat wij allen heiligen zijn, indien we simpelweg het evangelie van Jezus' offer voor onze zonden geloven (1 Kor. 1:2). Paulus noemt de christenen in Korinthe heiligen, maar wanneer we de eerste brief aan hen verder lezen, valt op dat hun gedrag allesbehalve "heilig" was. Hij noemt hen daar dan ook "geroepen heiligen", wat verwijst naar hun juridische positie in Christus, niet naar hun gedrag. Zij zijn "geheiligd", apart gezet voor Hem en door Hem, om te leven naar Zijn wil. Ook hier zien we dus weer die sterke focus van de RKK op het doen van werken om "heilig" te worden. Het maakt ons echter niet meer of minder gered door goede werken te doen, maar kan natuurlijk wel resulteren in meer loon (1 Kor. 3:10-15). Er is echter een nog veel meer verontrustende doctrine binnen de RKK, en dat is dat deze "heiligen" vereerd mogen worden en dat er zelfs gebeden tot gericht mogen worden. Wie de Bijbel goed heeft gelezen, weet dat dit echter helemaal niet toegestaan is. Er is maar één Mediator, en dat is Christus (1 Tim. 2:5). Dat is niet Maria, en ook niet de heiligen. Katholieken geven soms aan dat Maria met de titel Mediatrix niet op een gelijk niveau gesteld moet worden als Jezus, maar dat er een rangorde is. Jezus is de enige Mediator om zalig te worden, maar er mag naar hun idee wel tot Maria en de heiligen gebeden worden. Dit maakt het niet heel veel beter, want het bidden tot de doden is ook niet iets dat de Bijbel leert, integendeel. In Deuteronomium 18:11 lezen we dat het raadplegen van de doden wordt verboden. Bidden is een smeekbede, het stellen van een vraag, een manier van raadplegen, want er wordt een antwoord verwacht. Deze bede richten tot een dode is derhalve een occulte bezigheid. In het interview met Cultish hierboven ziet u waar dat in kan resulteren. 

Conclusie
Samengevat kunnen we dus stellen dat het a. vreemd is dat Vlaardingerbroek deze keuze maakt en b. onverstandig. Ja, zelfs naïef. Wie zijn of haar Bijbel goed leest, zou nooit vanuit zichzelf tot de conclusie komen dat katholicisme de weg naar de hemel is. Integendeel, Openbaring 17 maakt er voor de serieuze Bijbelstudent nou niet bepaald een geheim van dat dit de "kerk" is van het beest waartegen Eva meent te vechten. Ik zou zeggen: "Eva, run!"