Eens Gered, Altijd Gered (Deel III): De Onvergeeflijke Zonde

Een problematische passage in de Bijbel is die uit Mattheüs 12, waar gesproken wordt over de zogenaamde "zonde tegen de Heilige Geest", die nooit meer vergeven kan worden. Wat is die zonde precies? En kan een gelovige die zonde ook doen? In dit artikel gaan we uit van de doctrine van "eens gered, altijd gered", die we in alreeds in twee eerdere delen uiteen hebben gezet. Hier vindt u deel 1 en hier deel 2. In dit artikel zullen we kijken naar de precieze context van Mattheüs 12. 

" 22. Toen werd er iemand bij Hem gebracht die door een demon bezeten was en die blind was en niet kon spreken; en Hij genas hem, zodat hij die blind was en niet had kunnen spreken zowel kon spreken als zien. 23. En heel de menigte was buiten zichzelf en zei: Is dit niet de Zoon van David? 24. Maar de Farizeeën hoorden dit en zeiden: Deze drijft de demonen alleen maar uit door Beëlzebul, de aanvoerder van de demonen. 25. Jezus echter kende hun gedachten en zei tegen hen: Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, wordt verwoest; en geen enkele stad of geen enkel huis dat tegen zichzelf verdeeld is, zal standhouden. 26. En als de satan de satan uitdrijft, dan is hij tegen zichzelf verdeeld; hoe kan zijn rijk dan standhouden? 27. En als Ik door Beëlzebul de demonen uitdrijf, door wie drijven uw zonen ze dan uit? Daarom zullen die uw rechters zijn. 28. Maar als Ik door de Geest van God de demonen uitdrijf, dan is het Koninkrijk van God bij u gekomen. 29. Of hoe kan iemand het huis van de sterke binnengaan en zijn huisraad roven, als hij niet eerst de sterke gebonden heeft? En dan zal hij zijn huis leegroven. 30. Wie niet met Mij is, die is tegen Mij; en wie niet met Mij bijeenbrengt, die drijft uiteen. 31. Daarom zeg Ik u: Alle zonde en lastering zal de mensen vergeven worden, maar de lastering tegen de Geest zal de mensen niet vergeven worden. 32. En wie een woord spreekt tegen de Zoon des mensen, het zal hem vergeven worden; maar wie tegen de Heilige Geest spreekt, het zal hem niet vergeven worden, niet in deze eeuw, en ook niet in de komende." (Mattheüs 12:22-32, HSV)

Context
Zoals u gewend bent, kijken we allereerst naar de context en stellen we vragen aan de tekst. De eerste vraag luidt dan ook: "Tegen wie wordt dit gezegd?" Het antwoord daarop is natuurlijk; de farizeeërs. Zij beschuldigen Jezus er in vers 24 van dat Hij boze geesten uitdrijft met behulp van Beëlzebul. We hebben het dus over ongelovigen. De meeste farizeeërs geloofden niet in Jezus als de Messias, en hoewel er later wel enkelen tot bekering kwamen, bleef een groot deel volharden in hun zonde. Dit zijn dus mensen die nooit gered waren, en hoewel ze de Schriften van voor tot achter kenden en heel goed konden weten dat Jezus de Messias was, de Geest Die in Hem werkzaam was er willens en wetens van beschuldigden een hoge kwade macht te zijn. Dit zorgde voor een verdere verharding van hun hart, waardoor hun besluit definitief werd en deze zonde inderdaad niet vergeven werd.

Verzegeld
De vraag rijst dan natuurlijk: "Kan deze zonde vandaag de dag herhaald worden?" Ik denk het wel, maar niet door de gelovige. Die is immers gered door het perfect volbrachte offer van Jezus, heeft eeuwig (!) leven, en is verzegeld door de Heilige Geest tot de dag van zijn verlossing, zélfs al stelt hij de Geest soms teleur (Ef. 4:30). Ik weet nog dat ik in mijn jonge jaren bang was dat ik deze zonde misschien had begaan. Het heeft me heel wat angstige nachten bezorgd, tot iemand me dit logische antwoord gaf: "Als je deze zonde begaan hebt, en je zou daarna heel bang zijn dat je Jezus hiermee pijn gedaan hebt, en er verdrietig en bang over zijn, voldoet dat dan aan de kwalificaties van de zonde tegen de Heilige Geest? Het zou dan eerder logisch zijn dat je er geen enkele spijt van had en juist volhardde in je mening over Jezus. Dat is immers precies wat de farizeeërs deden. Ook zou het de Heilige Geest in je hart zijn Die je van een ernstige overtreding overtuigt, wat dus al uitsluit dat je de Heilige Geest kwijtgeraakt bent, waarmee je eeuwig verzegeld bent (Ef. 4:30). Waarom zou Hij je dan immers nog overtuigen?" Dit hielp me enorm, ook al snapte ik nog niet helemaal precies wat er nog meer speelde op de achtergrond. 

Koninkrijk
Behalve het individuele aspect, speelt er immers ook een nationaal aspect. Doordat het Joodse leiderschap Jezus zó pertinent afwees, verandert er iets in Jezus' retoriek. Vanaf het volgende hoofdstuk begint Hij enkel nog in raadselachtige gelijkenissen te vertellen, om de ware betekenis van de waarheden over het koninkrijk te verhullen voor de farizeeërs (Matth. 13:10-17). In de hoofdstukken die volgen, maken ze het nog veel bonter, en uiteindelijk resulteert dit in het feit dat het koninkrijk van hen weggenomen wordt (Matth. 21:43). 

​" 1. En toen zij Jeruzalem naderden en in Bethfagé bij de Olijfberg gekomen waren, zond Jezus twee discipelen uit en zei tegen hen: 2. Ga het dorp in dat voor u ligt, en u zult meteen een ezelin vinden die vastgebonden is, en een veulen bij haar; maak ze los en breng ze bij Mij. 3. En als iemand iets tegen u zegt, moet u zeggen dat de Heere ze nodig heeft, en hij zal ze meteen sturen. 4. Dit alles is gebeurd opdat vervuld zou worden wat gesproken is door de profeet, toen hij zei: 5. Zeg tegen de dochter van Sion: Zie, uw Koning komt tot u, zachtmoedig en gezeten op een ezelin en een veulen dat een jong van een jukdragende ezelin is. 6. En de discipelen gingen heen en deden zoals Jezus hun bevolen had; 7. zij brachten de ezelin en het veulen, en zij legden hun kleren erop en zetten Hem daarop. 8. En het grootste deel van de menigte spreidde hun kleren uit op de weg en anderen hakten takken van de bomen en spreidden ze uit op de weg. 9. De menigte die vooropliep en die volgde, riep: Hosanna, de Zoon van David! Gezegend Hij Die komt in de Naam van de Heere! Hosanna, in de hoogste hemelen! 10. Toen Hij Jeruzalem binnenkwam, raakte heel de stad in opschudding en men zei: Wie is Dat? 11. De menigte zei: Dat is Jezus, de Profeet uit Nazareth in Galilea." (​Mattheüs 21:1-11, HSV)

Hosanna
In zekere zin werd dit oordeel ook nationaal gezien uitgevoerd. 38 jaar later werd de stad Jeruzalem vernield, en de tempel vernietigd. Er was in die zin dus een onomkeerbaar oordeel uitgevoerd dat onmiskenbaar te herleiden is naar Mattheüs 12 en 21. In de tekst hierboven lees je over de gebeurtenis die zich vlak voor Jezus' kruisiging afspeelt, hetgeen wij Palmpasen noemen. Lukas voegt nog wat belangrijke informatie toe aan dit moment, wat u hieronder kunt lezen. Hier valt duidelijk te lezen dat hen dit oordeel aangezegd werd, in relatie tot hun afwijzing van Jezus als Messias. Bijna 1900 jaar lang was Israël als gevolg hiervan een puinhoop. De bekende Amerikaanse historicus Mark Twain bezocht "Israël" in 1867 en schreef erover dat het een "desolaat land" is en hoewel "de grond rijk genoeg is" , het "volledig is overgegeven aan onkruid. Een stille treurige uitgestrektheid."

" 39. En sommigen van de Farizeeën uit de menigte zeiden tegen Hem: Meester, bestraf Uw discipelen. 40. En Hij antwoordde hun en zei: Ik zeg u dat de stenen zouden roepen, als dezen zouden zwijgen. 41. En toen Hij dichtbij kwam en de stad zag, weende Hij over haar. 42. Hij zei: Och, dat u ook nog op deze uw dag zou onderkennen wat tot uw vrede dient! Nu echter is het verborgen voor uw ogen. 43. Want er zullen dagen over u komen dat uw vijanden een wal rondom u zullen opwerpen, u zullen omsingelen en u van alle kanten in het nauw zullen brengen. 44. En ​zij zullen u met de grond gelijkmaken en uw kinderen in u verpletteren. Ook zullen zij in u geen steen op de andere steen laten, omdat u het tijdstip waarop er naar u omgezien werd, niet hebt onderkend." (Lukas 19:39-44, HSV)

Generatie
Ook in de rest van Mattheüs 21 is duidelijk te zien dat er iets drastisch is veranderd. Het koninkrijk was eerst nabij (Matth. 4:17), maar is nu ver te zoeken. Jezus laat een vijgenboom verdorren in vers 18-22, wat symbolisch was voor Israël. Ook in de gelijkenis van de twee zonen (28-32) en met name die van de slechte landbouwers (33-46) wordt duidelijk dat Jezus klaar is met deze verdorven generatie. Een toekomstige generatie zal echter de vruchten wél voortbrengen (vers 43), en dat is dan weer waar Jezus in Mattheüs 24:32-35) op verdergaat. 

"Zij zullen Mij aanschouwen, Die zij doorstoken hebben. Zij zullen over Hem rouw bedrijven, als met de rouwklacht over een enig kind." (Zach. 12:10b, HSV)

Conclusie
Wanneer we deze tekst in context lezen, wordt duidelijk dat dit gaat over een zonde die de ongelovige farizeeërs in die tijd konden doen, en behalve individuele gevolgen ook nationale consequenties had. Gelovigen kunnen deze zonde niet doen, getuige teksten als Johannes 10:28-29 of Romeinen 8:38-39, om er maar even een paar te noemen. Onze redding is zeker, want alle zonden zijn immers vergeven dankzij Jezus' perfecte offer. Zouden wij zo machtig zijn dat offer ongedaan te maken? Deze zonde tegen de Heilige Geest wordt willens en wetens gedaan door ongelovigen, zonder daar ook maar enige spijt van te betonen. Ernstige zonden tegen de Heilige Geest door de gelovige kunnen Hem bedroeven, maar zorgen nooit voor het verlaten van de Geest (Ef. 4:30). Hoewel ze wel degelijk heftige fysieke consequenties kunnen hebben, zijn er geen soteriologische gevolgen. Denk maar eens aan de gebeurtenis van Ananias en Saffira in Handelingen 5:1-11. Het gevolg van hun zonde was dat deze gelovigen meteen stierven, wat Paulus ook aangeeft als mogelijkheid voor de gelovige in 1 Kor. 11:29-30. Dit betekent niet dat zij ook de eeuwige dood ontvingen. Het gaat enkel over hun fysieke dood, maar zij bleven gered. Ook ziekte kan een gevolg zijn van ernstige zonden, hoewel we daar nóóit zomaar van uit mogen gaan! Ziekte kan immers ook vele andere oorzaken hebben. Denk maar aan Job, wiens ziekte te maken had met een dialoog tussen God en Satan (Job 1/2), of aan Paulus, die een doorn in het vlees kreeg om te voorkomen dat hij trots zou worden (2 Kor. 12:1-9). Laat u dus niets wijs maken door mensen die beweren dat iemand de "zonde tegen de Heilige Geest gepleegd zou hebben omdat hij iets negatiefs gezegd zou hebben over vallen in de geest" of omdat iemand zelfmoord heeft gepleegd. Dat past helemaal niet in de strekking van deze Bijbeltekst. Wees gerust; u bent voor eeuwig gered. God bless!

"Want ik ben ervan overtuigd dat noch dood, noch leven, noch engelen, noch overheden, noch krachten, noch tegenwoordige, noch toekomstige dingen, noch hoogte, noch diepte, noch enig ander schepsel ons zal kunnen scheiden van de liefde van God in Christus Jezus, onze Heere." (Rom. 8:38-39, HSV)