Een antwoord op Rob Skiba (Deel III)

In deze serie hoop ik voor eens en voor altijd de kwestie van de zogenaamde "platte aarde" te kunnen beantwoorden, door de beste "bewijzen" van flat earth evangelist Rob Skiba onder de loep te nemen. U kunt deel 1 hier en deel 2 hier vinden, maar vergeet ook de artikelen die hieraan vooraf gingen niet te lezen. U vindt hier bijv. een bespreking van de zgn. "Top 10 flat earth Bijbelteksten" en ook hier een eerste opwarmertje dat ik een tijdje geleden schreef. In dit deel zullen we de draad weer oppakken bij waar we gebleven waren. We beginnen bij argument zeven; driehoeken, en werken zo naar nummer één toe.

Is de skyline van Chicago zichtbaar vanaf 83 kilometer? Geen probleem voor een global earther.

7. Driehoeken
Een argument van de global earthers is dat we drie keer 10.000 km links kunnen gaan op een globe, en daarbij een perfecte hoek van 90 graden maken, we weer precies op hetzelfde punt uitkomen. Dit zou op een platte schijf onmogelijk zijn, want daar zouden we een vierde keer links moeten gaan, is de redenatie. Het is slim bedacht, maar hoe ga je dit uitproberen? Skiba lijkt de implicaties van dit punt van de global earthers niet goed te snappen en beantwoordt ze dus ook heel vreemd. Hij stelt dat het niets bewijst dat we een driehoek op een bal kunnen tekenen. Het bewijst echter wél iets als we in staat zouden zijn in drie rechte lijnen van 10.000 km op hetzelfde punt uit te komen op de aarde, en daarbij hoeken van 90 graden maken. 

Dit is ongeveer wat ik ook al met mijn voorbeeld van de vlucht van Sydney naar Santiago duidelijk wilde maken in een eerder artikel. Wanneer je dit vergelijkt met een vergelijkbare afstand, zoals Tokyo naar New York, kom je uit op een vlucht die bijna drie keer korter is. Hoe kan een flat earther dit uitleggen? Voor mij is dit absoluut bewijs dat de aarde sferisch is. U hoeft daarvoor niet naar Antarctica, maar u kunt een directe vlucht boeken en ervaren dat ze bijna even lang duren. Niks complottheorie. Klik maar eens op de afbeeldingen hiernaast om te vergelijken.

Voor wat betreft dit punt is de bewijslast dus moeilijk rond te krijgen, als we de specifieke casus die geschetst wordt zouden proberen na te bootsen. Welke drie punten op de globe kiezen we dan immers? En hoe zorgen we ervoor dat we kunnen garanderen dat de lijn recht blijft? Een betere manier is om te kijken naar de  soms flinke discrepanties tussen afstanden op de azimutale kaart en de gewone kaart. Dit zou in principe uitsluitsel moeten geven en is gewoon iets wat u zélf kunt checken.

6. Hoogte
Skiba vertelt in deze korte video hoe het relatief simpele experiment van Eratosthenes ook op een flat earth model verklaard kan worden. Hij laat in een bewegend 3D-model zien dat ook een ronddraaiende bal ervoor kan zorgen dat de schaduw van het ene object anders is dan de schaduw van het andere object. Hoewel het geen verklaring geeft van wat de precieze hoogte van de zon is, is het wel een manier om Eratosthenes' experiment op losse schroeven te zetten.

5. Sterren
Ook dit punt is makkelijk te weerleggen door de flat earthers. Het idee is dat de sterrenbeelden er in het zuidelijk halfrond hetzelfde uitzien als in het noordelijk halfrond. Die zouden volgens de debunker waarop Skiba reageert, ondersteboven moeten zijn in een platte aarde-model. Skiba laat heel simpel zien dat dat gewoon geen geldig argument is en dat de debunker zich duidelijk niet goed heeft verdiept in de platte aarde-theorieën.

4. Circumnavigatie
Skiba heeft ook hier weer een goed punt. Het feit dat Magellan aarde rond wist te varen door continu westelijk te blijven reizen, bewijst nog niet noodzakelijkerwijs dat de aarde bolvormig is. Als je referentiepunt het magnetische noorden is, moet je altijd zorgen dat je het noorden rechts van je houdt. Ook op een platte aarde met een azimutale kaart, kom je dan gewoon weer keurig op dezelfde plek uit. Een circumnavigatie van noord naar zuid en dan weer terug zou echter wél uitsluitsel moeten geven.

3. Horizon
In de eerste 10 minuten legt Skiba uit dat objecten die ver weg zijn, maar tóch dichterbij lijken te komen door een soort weerspiegeling die veroorzaakt wordt door bepaalde weersomstandigheden, weleens écht op die plek kunnen zijn en geen weerspiegeling. Hij laat met een ingezoomde lens wat eigen beelden zien die zijn positie onderbouwen. Halverwege de video onderbouwt hij dit punt beter.

Mayim
Vervolgens komt Skiba opeens iets op het spoor. Het woord shamayim (hemelen) is volgens hem een samengesteld woord. Het laatste deel zou mayim zijn, wat in het Hebreeuws wateren betekent. Hiermee geeft hij meteen blijk van zijn zeer beperkte kennis van het Hebreeuws. De concordantie geeft meestal al aan of er sprake is van een samengesteld woord, dus dat had al de eerste aanwijzing voor Skiba moeten zijn dat zijn argument geen hout snijdt. De tweevoudsvervoeging is bij mannelijke woorden altijd -ayim (tenzij het in een constructusverband staat), dus het is heel normaal dat zowel shameh (hemel) als may (water) dezelfde uitgang krijgen. Dat een woord dezelfde uitgang heeft, betekent niet dat ze er noodzakelijkerwijs iets mee te maken heeft. Dat een kaars op -aars eindigt, betekent niet automatisch dat de verbranding ervan plaatsvindt op basis van menselijk methaan. Dat soort conclusies zijn complete nonsens, op basis van linguïstische gelijkenissen. Dit is echter wel het niveau van wat Skiba hier doet. Zowel shamayim als mayim zijn tweevouden, en het heeft dan ook álles daarmee te maken, en niets met een verondersteld samengesteld woord.

Skyline
Kijk overigens eens goed naar de skyline van Chicago op 14 minuten. Ziet dit eruit als een skyline waar alle gebouwen er van onder tot boven op staan? Wees heel eerlijk. Niet echt, hè? Het lijkt erop alsof de onderkant mist. Vergelijk het bijvoorbeeld eens met deze afbeelding. De Willis Tower links is duidelijk herkenbaar, maar waar is de Chicago Board of Trade Building? Die zou er half rechtsvoor zichtbaar moeten zijn. En de bomen ervoor dan? Het is duidelijk dat de skyline gedeeltelijk is weggevallen. Een afstand van 59 mijl, volgens de gegevens van de door Skiba genoemde Nowicki, zou volgens deze tool 175 meter van de horizon moeten laten verdwijnen, uitgaande van de locatie die door Nowicki gegeven werd (Grand Mere State Park, dat op 179 meter hoogte ligt). Aangezien de Willis Tower 527 meter hoog is (442 zonder antenne meegerekend), blijft er dan nog 352 meter over. We hoeven dus helemaal geen ingewikkelde theorieën te bedenken over "looming" of andere soorten luchtspiegelingen. Ook al zou Nowicki die dag wérkelijk Chicago hebben gefotografeerd, dan nog is het perfect te verklaren volgens de natuurwetten en de kromming van de aarde.

Willis
Ook een andere shot van de Willis Tower is simpel te verklaren, met de gegevens van Skiba zelf. Hij geeft aan dat hij op 37 nautische mijlen afstand staat. De gemiddelde Amerikaanse man is 1.80m hoog, dus als ik die gegevens invoer in onze online tool voor het berekenen van de kromming, kom ik op een verborgen deel van bijna 320 meter. Het zichtbare deel is dus ongeveer 200 meter. Dan klopt ongeveer met wat we zien op de shot in de video. Dat het wat vergroot overkomt op Skiba, is natuurlijk ook goed te verklaren, zoals hij zelf al doet. Hij wijt dit aan het vergrootglaseffect; iets waar ik zelf geen problemen mee heb. Skiba geeft aan dat het effect per dag en per moment kan verschillen, afhankelijk van de weersomstandigheden. Ook daar zie ik geen problemen mee. Een vochtigere lucht zou bijvoorbeeld tot iets meer vergroting kunnen leiden. Het is allemaal niet zo moeilijk..

Arbitrair
Het is opvallend dat Skiba en Dubay inconsequent zijn met de data. Een object zou volgens hen niet "over de horizon" kunnen gaan. Wanneer we echter vaststellen dat het object wél over de horizon lijkt te zijn, dan komt dat schijnbaar door een vergrootglaseffect. Wat zijn de precieze condities voor dit effect? Heeft Skiba de meteorologische gegevens van die dag dan ook vastgelegd? ​Komt dit effect vaak voor? Of is het juist relatief zeldzaam? En waarom heeft men het effect niet op kleine schaal in een gecontroleerde omgeving met de juiste luchtvochtigheid nagebootst in plaats van met een vergrootglas aan het werk te gaan? Ook is het vergelijkingsmateriaal soms ver te zoeken. Een heuveltje waar auto's overheen rijden wordt vergeleken met de "kromming van de aarde". Die data zijn echter helemaal niet vergelijkbaar. De aarde heeft een omtrek van 40.000 km. De kromming ervan is dus wel even iets anders dan een heuveltje. 

Hoogte
In een serie afbeeldingen en filmpjes proberen Skiba en Dubay te demonstreren dat de horizon te allen tijde op dezelfde hoogte blijft, ook al wisselt het perspectief van de observant. Hun vergelijkingsmateriaal hierbij is echter een heuveltje en wat digitale animaties. Dit is echter verre van representatief. Het is logisch dat de horizon gefixeerd blijft op hetzelfde punt, want bij een bal van 40.000 km omtrek zal een stijging van 5 km weinig uitmaken. Het is dan alsof je een luis bent die van een kikvorsperspectief van 1 naar 5 millimeter wisselt op een bolvormig object van 40 meter omtrek. Dat is het formaat van een kleine flat. Die horizon is heel ver weg, en zal alleen maar verder weg lijken door de stijging. Dit heeft tot gevolg dat er visueel amper verandering optreedt, en er zal véél hoger opgestegen moeten worden voordat men effect merkt. Vliegtuigen vliegen vooral horizontaal. Met een raket naar de ruimte zal dit verschil sneller worden opgemerkt. Overigens ben je ook met weerballonnen die tot 25 km gaan, nog steeds niet in staat om de kromming van de aarde te zien. Het is dan alsof een luis 2.5 cm springt op een bal van 40 meter omtrek. Denkt u dat hij de kromming van die bal kan zien? Natuurlijk niet.. Al die filmpjes van weerballonnen die zogenaamde een platte of juist ronde aarde zouden moeten bewijzen, zijn enkel afhankelijk van het al dan wel of niet gebruik maken van een fisheye-lens, die overigens standaard op een GoPro-camera zit (een veelgebruikte camera op amateur-weerballons).

Zonsondergang
Halverwege de video legt een voice-over uit hoe objecten op grote afstand kleiner worden en op den duur als het ware "samensmelten" met de horizon, om vervolgens te verdwijnen. Hij spreekt zijn eigen logica hierbij echter tegen. Er wordt een plaatje getoond van een zon die steeds verder naar beneden zakt (1:26.27), zogezegd omdat hij "verder van ons vandaan gaat". Volgens zijn eigen redenatie zou die zon dan ook veel kleiner in diameter moeten worden; maar dat zien we op het plaatje niet gebeuren (en in de realiteit ook nooit, overigens). Als hij consequent zou zijn, zouden we moeten vaststellen dat de zon op het moment dat hij zakt, ook kleiner in diameter wordt, tot het als het ware niet veel meer dan een kleine stip is. 

Het Noorderlicht is een verschijnsel dat optreedt bij de polen, en wordt veroorzaakt doordat geladen deeltjes vanaf de zon ontsnappen en een interactie aangaan met onze atmosfeer. Ook al zo lastig te verklaren door flat earthers.

Kikvorsperspectief
Hoewel Skiba me echt wel een slimme vent lijkt, snap ik niet hoe hij dit kan missen. Ook snap ik niet waarom hij na anderhalf uur video opeens met het argument komt dat iemand die 2 mijl loopt, 32 inch (ruim 80cm) "in de grond zou moeten zakken", op basis van het getoonde kikvorsperspectief. Niemand kijkt ooit zo, met zijn oog praktisch op de grond! En als men dat experiment inderdaad zo zou doen, zullen de resultaten inderdaad bevestigen dat iemands onderkant als het ware "in de grond verdwijnt". Skiba haalt hier een normaal perspectief en een kikvorsperspectief door elkaar, iets wat me ook al in andere shots opviel. Het begint er bijna een beetje op te lijken dat hij dit bewust doet. Als iemand echter rechtop staat, is het perspectief natuurlijk heel anders dan als hij plat op de grond ligt! Dan zie je veel meer. Kijk hieronder maar eens. Vanuit een staand perspectief wordt de data heel anders. Dat kunt u zelf uitrekenen met deze tool. Dan blijkt dat iemand die 3 mijl ver weg is, gewoon nog bijna 100 procent in beeld is.

Kikvorsperspectief

Staand perspectief

Zonsopgang
Later in de video komt Skiba nog even terug op het fenomeen "zonsondergang" en "zonsopgang". Hij laat zien dat een object door het vergrootglaseffect wél verder weg kan gaan, maar toch even groot kan blijven. Hij doet dit met een soort folie dat objecten kan vergroten. Waarom niet in een ruimte met waterdamp erin? In de wetenschap moeten experimenten altijd herhaald kunnen worden, op dezelfde manier. Als ik wil aantonen dat een ei kan bakken op de motorkap, dan ga ik dat experiment toch niet op mijn platte dak herhalen? Ook in zijn argumentatie is hij weer arbitrair. Objecten kunnen volgens hem nooit "over de horizon" gaan en worden in zijn eigen woorden "altijd kleiner" naarmate ze verder weg gaan van de observant, maar voor de zon geldt dat blijkbaar (bijna) nooit. Hij laat welgeteld één filmpje zien waarbij de zon wél kleiner wordt als hij ondergaat, maar vertelt niets over de context. Waar kijken we naar? Wat is de herkomst van dit filmpje? Wat waren de weersomstandigheden die dag? Hij heeft zijn mond vol over nepafbeelingen en filmpjes van de NASA, maar één filmpje van een totale vreemde dat hij opduikelt op het internet moet zijn punt schijnbaar bewijzen? Ik heb dit verschijnsel nog nooit in het echt gezien. Echt nooit. Vindt u het heel erg dat ik op mijn beurt daarom ook twijfel aan deze video? En, wees gerust.. Die zogenaamde fake afbeeldingen van de NASA komen we nog op in het laatste deel van deze serie. Ik kan niet wachten ;-)

Wolkendek
In een volgend experiment wil Skiba aantonen dat wolken nooit van onderaf belicht kunnen worden door een zon die heel hoog boven de atmosfeer is. Hij laat een LED-lampje van bovenaf schijnen op een wit ondoorzichtig stukje plastic, en stelt vast dat dit stukje plastic inderdaad niet belicht wordt door de reflectie vanaf de aarde. Hij introduceert dit alles met de stropopredenering dat volgens de global earthers de wolken van onderaf belicht worden door de reflectie vanaf de aarde. Ik heb dit eerlijk gezegd nog nooit gehoord. Wolken zijn kleine druppels water, en zijn dus gedeeltelijk doorzichtig. Dat is echter niet wat Skiba nabootst. Hij bootst de wolken na met een ondoorzichtig stukje wit plastic. Dat is niet echt eerlijk, wel? Het wolkendek laat wel degelijk fel zonlicht door, wat het effect kan geven dat ze oranje oplichten vanaf de onderkant. het was een eerlijker experiment geweest als hij dit met dikke waterdamp en een felle UV-lamp had geprobeerd na te bootsen. We moeten in de wetenschap altijd zo nauwkeurig mogelijk de werkelijkheid proberen na te bootsen. Verder is het bijzonder te noemen dat hij het effect dat hijzélf creëert met zijn LED-lamp, als de oorzaak van een verlichte onderzijde van het wolkendek ziet. Het licht in de video komt op den duur door reflectie op een punt dat het zó laag is, dat het het plastic aan de onderzijde verlicht. Met een spierwitte tafel kun je dat wel verwachten ja. Was het ook zo gebeurd als hij er een grasmat onder had gelegd? Dán was het representatiever geweest, nietwaar?

Denali
Skiba meent dat ook de drie bergtoppen in de Denali Range in Alaska, wijzen op een platte aarde. De bergen verhouden zich precies tot hetzelfde percentage van elkaar, terwijl de middelste berg 11 kilometer naar voren ligt. Klik op deze afbeelding om alledrie de bergen tegelijk te zien in één foto. Skiba stelt dat dit enkel te verklaren is bij een platte aarde, want als we de kromming mee zouden rekenen, zou de middelste berg (Mt. Hunter) op slechts 53,5% van de rechterberg (Mt. Denali) komen. Nu is hij 70%. Skiba maakt echter een rekenfout. Hij is bij het uitrekenen uitgegaan van een afstand van 100 mijl (160 km) tot alledrie de toppen, terwijl Mount Hunter 11 km naar voren ligt ten opzichte van de foto. Dat kun je hier zien en narekenen, voor de liefhebbers. Die 11 km zou zorgen voor een correctie op de achterste twee bergen, maar lang niet zo groot als Skiba voorstelt. Mount Denali is 6190m, en wordt volgens onze vaste rekentool voor de kromming gecorrigeerd met 1649m naar 4541m. Mount Hunter is 4442m en wordt volgens onze tool met 1408m gecorrigeerd naar 3034m. Wanneer we 3034 delen door 4541 en maal 100 doen om het percentage te berekenen, komen we uit op grofweg 67%. Dat is nog steeds kleiner dan 70% en vraagt inderdaad om meer duiding, maar blijft ver bij de 53,5% vandaan die Skiba voorstelt. Ik zou op willen merken dat de "horizon" die Skiba tekent, geen goede referentie is. Het gaat hierbij om de boomgrens, en het is doordat de bergen het zicht blokkeren niet te zien of de foto waterpas is. De foto kan dus optisch waterpas lijken, maar in de praktijk een 3% afwijking hebben.

Vliegreis
Aan het einde van de video laat Skiba zijn eigen experiment zien dat hij deed in een vlucht van de VS naar Amsterdam. Hij stelt vast dat het vliegtuig na het opstijgen in een rechte lijn vloog, volgens zijn meetapparatuur. Hij had een waterpas mee en twee mobiele kompassen. Skiba zegt dat de waterpas ervoor is om te checken of de piloot niet om de 10 minuten naar beneden bijstuurt. Dit is volgens hem de gehele reis niet gebeurd, waaruit hij de conclusie trekt dat de aarde dus plat is. Als je echter goed kijkt, zie je dat de waterpas continu iets van het midden afwijkt; hij staat telkens nét rechts van het midden. Dit zou in kunnen houden dat het vliegtuig continu aan het corrigeren is. Dat is geheel in lijn met wat we al hadden ontdekt. Skiba gebruikt de kompassen om te checken of er afgeweken wordt van de veronderstelde rechte lijn. Hij komt tot de conclusie dat ze inderdaad in een rechte lijn zijn gevlogen, en dat dit niet gebeurd zou kunnen zijn bij een bolvormige aarde. Hij trapt hierbij echter in zijn eigen val; wie naar het oosten vliegt, hoeft enkel het noorden maar links van zich te houden. Dat waren zijn eigen woorden nota bene! Dat de aangegeven vliegroute afbuigt, kan te maken hebben met het corioliseffect. Vliegtuigen in het noordelijk halfrond hebben de neiging om inderdaad wat naar rechts af te buigen. Ondertussen zal het kompas gewoon het geografische noorden blijven meten. 

Ringlasergyrokompas
Dan heeft Skiba het nog over een hoogtemeter en een gyroscoop. ​Zoals we al eerder besproken hebben, wordt in vliegtuigen wel degelijk met gyroscopen gewerkt. Met gyroscopische kompassen, om precies te zijn. De nieuwste vliegkompassen zijn optische gyroscopen, die technisch zelfs niet eens meer gyroscoop genoemd mogen worden; de zogenaamde ringlasergyrokompas. Daar zitten geen bewegende delen meer in. Ook de data van de hoogtemeter wijzen niet op een specifieke voorkeur voor een ronde of platte aarde. De hoogte kan gemeten worden met een barometrische hoogtemeter, maar ook met een radar of zelfs GPS. Het is hiervoor afhankelijk van data die het om zich heen verzamelt. Een radar meet bijvoorbeeld de afstand tussen de objecten onder zich, en een barometrische hoogtemeter doet dat aan de hand van luchtdruk. Het maakt hiervoor niets uit of de aarde rond of plat is. In geval van een ronde aarde zullen er continu kleine correcties zijn; iets wat we al eerder ontdekten bij het corioliseffect. Het is ook nu weer allemaal niet zo heel erg moeilijk.. 

Conclusie
We hebben de langste video's inmiddels besproken, en hoewel Skiba af en toe zeker goede tegenargumenten geeft, is hij niet overtuigend genoeg. Er zitten regelmatig denk- en rekenfouten in zijn argumentatie, en ook zijn experimenten zijn vaak geen goede representaties van de werkelijkheid. Volgende week wil ik graag afsluiten met het laatste deel van deze serie, waarbij we stil zullen staan bij zijn tegenargumenten als het gaat om 1. het fenomeen van maansverduisteringen en 2. de veronderstelde fake filmpjes en afbeeldingen van de aarde en andere hemellichamen. Ik zie er erg naar uit om dit laatste met u te bespreken. Daarna ben ik er echter ook wel klaar mee denk ik. We hebben de beste argumenten nu van stal gehaald, en tot nu toe zijn we nog weinig overtuigends tegengekomen. Het voegt dus weinig meer toe om daar ellenlang over door te schrijven. Het was niet mijn intentie om iemand ook maar te overtuigen, maar meer om een soort database aan te leggen die gebruikt kan worden om dit soort discussies te pareren. Bovendien is het een exercitie voor u en voor mij om alle informatie die tot ons komt, te toetsen aan de realiteit. Mensen roepen soms maar wat cijfers, maar kloppen die getallen wel? Veel mensen vinden het te lastig om het rekenwerk zelf na te doen, en geloven mannen als Skiba dan maar op hun woord. Ook in hoe men met de Bijbel omgaat, zien we soms hetzelfde. Laten we ervoor waken dat we geestelijk lui worden. Toets alles! :) God bless!