Eens Gered, Altijd Gered (Deel XIII): Toevoegen of Afdoen?

Het is alweer even geleden dat we de serie over Eens Gered, Altijd Gered (EGAG) hebben laten rusten. Toch komen we soms nog weer Bijbelverzen tegen die ons aan het twijfelen kunnen brengen. Dit keer is de beurt aan twee verzen uit het laatste hoofdstuk van de Bijbel. Kunnen we onze redding verliezen door iets toe te voegen of af te doen aan de woorden van God? Hieronder eerst nog eens een overzicht van de eerste twaalf delen.

Deel 1: Het Fundament
Deel 2: Werken
Deel 3: De Onvergeeflijke Zonde
Deel 4: Uitverkiezing & Vruchten
Deel 5: Opnieuw Bekeren
​​Deel 6: ​Niet Meer Zondigen

​Deel 7: Ga Weg van Mij
​Deel 8: Blijven Geloven
Deel 9: Bekeren en Dopen
Deel 10: Belijden en Tongentaal
Deel 11: Adam, Eva en de Engelen
Deel 12: Zeven Lastige Verzen

"Want ik getuig aan ieder die de woorden van de profetie van dit boek hoort: Als iemand iets aan deze dingen toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen die in dit boek geschreven zijn. En als iemand afdoet van de woorden van het boek van deze profetie, zal God zijn deel afdoen van het boek des levens, en van de heilige stad, van de dingen die in dit boek geschreven zijn." (Openbaring 22:18-19, HSV)

Interpretatie
Bovenstaande tekst is een pittige waarschuwing, en ik kan me dan ook helemaal voorstellen dat het u bange momenten kan bezorgen. Misschien vraagt u zich af of u dit wellicht (per ongeluk of juist heel bewust) hebt gedaan, in uw interpretatie van dit boek. Voordat we die vraag beantwoorden, is het goed om nog eens herhalen dat de Bijbel heel duidelijk maakt dat u uw redding absoluut niet kunt verliezen. Jezus maakt dit heel duidelijk in o.a. het evangelie van Johannes:

" 37. Alles wat de Vader Mij geeft, zal tot Mij komen; en wie tot Mij komt, zal Ik beslist niet uitwerpen. 38. Want Ik ben uit de hemel neergedaald, niet opdat Ik Mijn wil zou doen, maar de wil van Hem Die Mij gezonden heeft. 39. En dit is de wil van de Vader, Die Mij gezonden heeft, dat Ik van alles wat Hij Mij gegeven heeft, niets verloren laat gaan, maar het doe opstaan op de laatste dag. 40. En dit is de wil van Hem Die Mij gezonden heeft, dat ieder die de Zoon ziet en in Hem gelooft, eeuwig leven heeft, en Ik zal hem doen opstaan op de laatste dag." (Johannes 6:37-40, HSV)

Verzoening
Diezelfde Johannes schrijft ook het boek Openbaring, en aangezien Jezus Zichzelf niet tegen kan spreken, moet er dus een manier zijn om deze teksten op een logische manier met elkaar te verzoenen. Wat bedoelt Hij hier dan precies mee? Pastor Dennis Rokser schreef twee belangrijke boeken over EGAG, te weten "Salvation in Three Time Zones" en "Shall Never Perish". In het laatste boek gaat hij verder in op diverse van dit soort pittige Bijbelteksten, en noemt als oplossing dat het hier gaat om ongelovigen die de woorden uit het boek Openbaring niet in acht nemen en zelfs nog verder gaan dan dat, door iets toe te voegen of af te doen aan dit Bijbelboek (Shall Never Perish, p. 274-275). Hij kijkt hierbij naar de grotere context en begint te kijken naar markers in de tekst, die aangeven wat het beoogde publiek is. Hij stelt dat het voorafgaande vers (17) duidelijk een uitnodiging is aan ongelovigen, en dat we derhalve ook kunnen stellen dat de volgende twee verzen ook in dat licht bezien moeten worden:

" 17. En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En laat hij die het hoort, zeggen: Kom! En laat hij die dorst heeft, komen; en laat hij die wil, het water des levens nemen, voor niets. 18. Want ik getuig aan ieder die de woorden van de profetie van dit boek hoort: Als iemand iets aan deze dingen toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen die in dit boek geschreven zijn. 19. En als iemand afdoet van de woorden van het boek van deze profetie, zal God zijn deel afdoen van het boek des levens, en van de heilige stad, van de dingen die in dit boek geschreven zijn. 20. Hij Die van deze dingen getuigt, zegt: Ja, Ik kom spoedig. Amen. Ja, kom, Heere Jezus! 21. De genade van onze Heere Jezus Christus zij met u allen. Amen. (Openbaring 22:17-21, HSV)

Boek des Levens
Hoewel dit op zich geen vreemde manier is om een Bijbeltekst te benaderen, zijn er woorden in de verzen 18 en 19 zélf die aan lijken te geven dat het om een waarschuwing aan gelovigen gaat. Er wordt immers gesproken over iemands deel in het boek des levens, en zoals we weten staan enkel de gelovigen in dat boek (Op. 20:15). Het is ook niet zo dat we daaruit geschrapt kúnnen worden, zoals sommigen menen aan de hand van de onderstaande tekst. 

"Wie overwint, zal bekleed worden met witte kleren en Ik zal zijn naam beslist niet uitwissen uit het boek des levens, maar Ik zal zijn naam belijden voor Mijn Vader en voor Zijn engelen." (Openbaring 3:5, HSV)

Overwinnaars
Wie denkt dat iemands naam kan worden gewist uit het boek des levens, heeft deze tekst absoluut niet begrepen. Laat me uitleggen waarom. Het gaat hier over degene die overwint: de overwinnaar dus. Dat is een thema door het hele boek Openbaring heen; overwinnaar zijn. Wie zijn dan die overwinnaars? Zijn dat de mensen die heiliger zijn dan de rest? Paulus vertelt het u in Romeinen 8:37: "Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars door Hem Die ons heeft liefgehad." Wíj zijn die overwinnaars, als we in Hem zijn door het geloof. Sterker nog, we worden dan méér dan overwinnaars genoemd. Het hele punt van Jezus in bovenstaande tekst is juist dat dat absoluut níet kan. In het Grieks staat hier een dubbele ontkenning, wat de ontkenning enorm veel krachtiger maakt. Er staat dus zoiets als "Ik zal zijn naam never, ever nooit niet uitwissen uit het boek des levens."

Deel
Maar hoe zit het nu dan precies? Wat wordt er dan bedoeld met het "deel afdoen van het boek des levens?" Ik denk dat hoewel Roksers poging heel nobel is om deze tekst te verzoenen met de doctrine van EGAG, het niet helemaal recht doet aan wat de tekst beoogt te zeggen. Het gaat wel degelijk over gelovigen, maar op een andere manier dan we misschien denken. Laten we eens focussen op het woord "deel". Dr. Thomas Constable geeft in zijn Bijbelcommentaar over Openbaring 22:19 aan dat we hierbij beter kunnen denken aan iemands erfdeel in de wereld hierna. Wie afdoet aan dit boek van profetie (dit beperkt de uitspraak in beginsel tot het boek Openbaring - hoewel ik sowieso niet denk dat het aan te raden is voor andere Bijbelboeken als we zoals Deuteronomium 4:2 lezen) zal ook afgedaan worden aan zijn erfdeel, is wat de schrijver lijkt te zeggen. De toevoeging "en van de heilige stad" lijkt ook op een geografisch erfdeel te hinten. Dit stemt overeen met wat we bijvoorbeeld lezen in de Eerste Korinthebrief, als het gaat over het verdienen of verliezen van loon. 

" 11. Want niemand kan een ander fundament leggen dan wat gelegd is, dat is Jezus Christus. 12. Of nu iemand op dit fundament bouwt met goud, zilver, edelstenen, hout, hooi of stro, 13. ieders werk zal openbaar worden. De dag zal het namelijk duidelijk maken, omdat die in vuur verschijnt. En hoe ieders werk is, zal het vuur beproeven. 14. Als iemands werk dat hij op het fundament gebouwd heeft, standhoudt, zal hij loon ontvangen. 15. Als iemands werk verbrandt, zal hij schade lijden. Hijzelf echter zal behouden worden, maar wel zo: als door vuur heen." (1 Korinthe 3:11-15, HSV)

Plagen
Hoe zit het dan met de plagen uit het boek Openbaring voor degenen die iets toevoegen aan de woorden van Jezus? Laten we daarvoor eerst eens een gedachtenexperiment doen. Voor iemand die in de tijd leeft van de grote verdrukking uit Openbaring, is dit misschien nog een denkbaar scenario. Maar hoe zit dit met iemand die in het verleden iets heeft toegevoegd aan Zijn woorden en nu allang is overleden? Hoe kan hij dan iets merken van die plagen uit het boek Openbaring (hoofdstuk 16)? Staat hij dan weer op uit de dood om de gehele verdrukking te ondergaan? Dat lijkt me een onjuiste interpretatie. Dr. Constable heeft ook hierop een passend antwoord: "De beste oplossing lijkt te zijn dat de plagen die opgeschreven zijn in dit boek, heftige oordelen van God zijn. Wat Jezus bedoelde was dat iemand die de leringen van dit boek perverteert een oordeel van God zal ervaren dat gelijk staat aan de oordelen die komen over de aardebewoners gedurende de verdrukking. Jezus waarschuwde voor plagen, niet verlies van redding." Constable voegt ook nog het volgende commentaar toe:

"Hij is niet bezorgd over mogelijke mechanische onjuistheden in de overdracht of fouten in het beoordelen van de interpretatie van Zijn boodschap, maar in bewuste verdraaiingen en perversies ervan."

Slot
U hoeft u dus waarschijnlijk geen zorgen te maken dat u hier zich per ongeluk aan bezondigd heeft. Ik geloof dat de oprechte student van Zijn woord hier niet voor bestraft zal worden als hij of zij hier per abuis fouten in maakt. En zelfs dan nog zal het niet resulteren in het verlies van uw redding. Die was namelijk al niet van uw werken afhankelijk, dus hoe zou dit opeens wél van uw werken afhankelijk worden als het gaat om het behouden ervan? De kracht en levensduur zit al in de term "eeuwig leven" besloten; als u het kon verliezen zou het niet eeuwig meer zijn! Wel is het een ernstige waarschuwing om Zijn woord heel serieus te nemen en er niet zomaar dingen aan toe te voegen of af te doen. Ik kom nog geregeld mensen tegen die menen dat God tot hen spreekt. Denk daarbij niet alleen aan dwaalleraars die zogenaamd profetieën van God opschrijven, maar ook aan Facebook-posts zoals "God zegt tegen jou vandaag ... (en vul zelf maar in)" of "de Heilige Geest zei vanochtend tegen mij". Hebben we écht een hoorbare stem gehoord? En zo ja, stemt die boodschap dan overeen met wat er in Zijn woord staat? Als u beide vragen niet met "ja" kunt beantwoorden, verwerp die boodschap dan. Het kunnen onze eigen gedachten zijn (Jer. 23:16), of erger nog: ook wij christenen kunnen misleid worden door duistere machten. Waarom zouden Paulus en Johannes hun christenbroeders en zusters daar anders voor waarschuwen in 1 Kor. 12:10 of 1 Joh. 4:1, als dit niet mogelijk was? Wapen u liever met de geestelijke wapenrusting uit Efeze 6:12-18. God bless! (: