Eens Gered, Altijd Gered (Deel XXI): Het Lot van Lot

Eigenlijk wilde ik dit weekend over iets anders schrijven, maar na vragen over het vorige artikel heb ik toch besloten er één extra item aan te wijden: Het idee van "eens gered, altijd gered". Het roept bij velen een soort kniereflex-reactie op: "Zo makkelijk kan het toch niet zijn?" En dat is begrijpelijk. Vorige week kwam iemand bij me met vragen over een tekst uit 2 Petrus 2, die een groep beschrijft die het wel héél bont maakt. Keur ik dit dan goed? Keurt Jezus dit goed? Zijn zij eigenlijk gered? Nee, dat geloof ik zeker niet. En wie de hele serie heeft gevolgd en goed gelezen, wist dit allang. Laten we eerst eens kijken naar de bewuste tekst. We delen die even in drie stukken op, vanwege de lengte.

" 9. dan weet de Heere ook nu de godvruchtigen uit de verzoeking te verlossen, maar de onrechtvaardigen te bewaren tot de dag van het oordeel, om gestraft te worden. 10. In het bijzonder echter hen die in onreine begeerte het vlees achternalopen en het gezag verachten; die roekeloos zijn, eigenzinnig en er niet voor terugschrikken om al wat eer toekomt, te lasteren, 11. terwijl de engelen, die in sterkte en kracht hun meerdere zijn, geen aanklacht wegens lasterlijk oordeel tegen hen indienen bij de Heere. 12. Maar deze mensen lasteren wat zij niet kennen, als redeloze dieren, geboren met een natuur om gevangen te worden en te gronde te gaan. Zij zullen in hun verdorvenheid ten verderve gaan, 13. en zij die een zwelgpartij overdag als een genot beschouwen, zullen het loon van de ongerechtigheid ontvangen; schandvlekken en smetten zijn het, die zwelgen in hun bedriegerijen, als zij met u de maaltijd gebruiken." (2 Petrus 2:9-13, HSV)

Onrechtvaardigen
Merk allereerst op dat Petrus hier een heel duidelijk onderscheid maakt: godvruchtigen en onrechtvaardigen. En voor wie nog enige twijfel heeft, maakt Petrus duidelijk dat zij bewaard worden tot de dag van het oordeel, om gestraft te worden. Hij noemt vervolgens een hele rits kenmerken, die ons in deze tijd helaas maar al te bekend voor zullen komen. Zij hebben geen respect voor zaken die eer toekomen, maar lasteren deze. Hoeveel valse leraren claimen niet dat zij engelen zien en doen alsof Jezus hun "buddy" is?

" 14. Hun ogen zijn vol overspel en zondigen onophoudelijk; zij verlokken onstandvastige mensen en hebben hun hart geoefend in hebzucht; kinderen van de vervloeking zijn het. 15. Zij hebben de rechte weg verlaten en zijn verdwaald en volgen de weg van Bileam, de zoon van Beor, die het loon van de ongerechtigheid liefhad. 16. Maar hij heeft de bestraffing voor zijn overtreding gekregen, want het stomme lastdier, dat met een mensenstem sprak, heeft de dwaasheid van de profeet verhinderd. 17. Deze mensen zijn bronnen zonder water, wolken die door een wervelwind voortgedreven worden, voor wie de diepste duisternis tot in eeuwigheid bewaard wordt. 18. Want door zeer hoogdravende woorden vol onzin te spreken, verlokken zij met de begeerten van het vlees en met losbandigheden mensen die daadwerkelijk ontvlucht waren aan hen die in dwaling verkeren." (2 Petrus 2:14-18, HSV)​

Losbandig
Maar dat is niet het enige. Waar het hart vol van is, loopt de mond op den duur van over. Hun onreine begeerten kunnen soms lang verborgen blijven, maar komen uiteindelijk toch naar boven. Om even een recent voorbeeld te noemen: Todd Bentley, die mensen "genas" in de Naam van Jezus (maar soms ook in de naam van een engel genaamd Emma), was al controversieel (onder andere doordat hij bijvoorbeeld mensen in hun buik sloeg om hen te "genezen" van tumoren), maar zijn ware aard werd bevestigd doordat hij nadien niet alleen vreemd ging met één van zijn diakenen, maar daar ook mee trouwde en vervolgens weer opnieuw ergens anders een bediening op wilde starten. Dit is niet zomaar een christen die struikelt, maar iemand die totaal geen last heeft van een geweten (lees: de Heilige Geest) dat hem aanklaagt en de zonde onbeschaamd tot nog veel grotere hoogten drijft. Helaas is Todd geen uitzondering, maar zijn dergelijke "leraren" een hardnekkig probleem binnen voornamelijk de charismatische beweging.

" ​19. Zij beloven aan hen vrijheid, terwijl zij zelf slaven van de verdorvenheid zijn; want door wie iemand overwonnen is, van hem is hij ook een slaaf geworden. 20. Want als zij de besmettingen van de wereld ontvlucht zijn door de kennis van de Heere en Zaligmaker Jezus Christus, maar daarin opnieuw verwikkeld raken en daardoor overwonnen worden, dan is voor hen het laatste erger geworden dan het eerste. 21. Het zou immers beter voor hen geweest zijn dat zij de weg van de gerechtigheid niet gekend hadden, dan dat zij, nadat zij die hebben leren kennen, zich weer afkeren van het heilige gebod dat hun overgeleverd was. 22. Maar hun is overkomen wat een waar spreekwoord zegt: De hond is teruggekeerd naar zijn eigen uitbraaksel en de gewassen zeug naar het rondwentelen in de modder." (2 Petrus 2:19-22, HSV)

Hartsverandering
Het meest lastige gedeelte van deze tekst zijn echter de stukjes dat "zij de besmettingen van de wereld ontvlucht zijn door de kennis van de Heere en Zaligmaker Jezus Christus" en "dat zij de weg van de gerechtigheid (...) gekend hadden". Hoe kan dit dan? Waren zij dan wél gered, en hebben zij hun redding verloren? Zeker niet. Redding is eeuwig, zoals we in de afgelopen maanden veelvuldig hebben gezien. Wat is hier dan aan de hand? De apostel Johannes geeft in de eerste Johannesbrief (zie hieronder) aan dat er onder ons echter ook sommigen zijn die nooit bij ons hebben gehoord. Kijk maar eens om u heen op zondag. Sommige mensen zitten er al jaren, en horen alle preken, maar er heeft nooit een échte hartsverandering plaatsgevonden. Er zijn helaas voorbeelden te over.

"Zij zijn uit ons midden weggegaan, maar zij waren niet uit ons; want als zij uit ons geweest waren, dan zouden zij bij ons gebleven zijn. Maar het moest openbaar worden dat zij niet allen uit ons zijn." (1 Johannes 2:19, HSV)

Voorbeelden
Denk aan die vrouw van die ene man die recentelijk écht tot een levende relatie met Jezus is gekomen, maar door het huwelijk gebonden is en uit verplichting meegaat. Ze vindt het allemaal wel oké, maar het moet niet te dichtbij komen. Ze heeft respect voor zijn overtuiging, en ze geeft aan "dat ze ook wel in God gelooft", maar daar is in de praktijk weinig van te merken. Ze kijkt zelf de meest verwerpelijke dingen op televisie en ziet daar geen problemen mee. Of denk aan die jongen die opgroeit onder het gezag van twee prachtige christen-ouders, maar nooit een levende relatie ontwikkelt met Jezus. In zijn pubertijd komt hij onder een verkeerde invloed te staan, en misbruikt alle kennis die hij heeft opgedaan in de kerk, om die later te verdraaien en zelf een heel nieuw evangelie te brengen aan een groeiend groepje volgelingen. 

"En als God de rechtvaardige Lot, die leed onder de losbandige levenswandel van normloze mensen, verlost heeft, want deze rechtvaardige, die in hun midden woonde, heeft dag in dag uit zijn rechtvaardige ziel gekweld bij het zien en horen van hun wetteloze daden." (2 Petrus 2:7-8, HSV)

Rechtvaardig
Petrus heeft het hier over naamchristenen, bij wie nooit een échte verandering aan de binnenkant geweest is, hoewel dat aan de buitenkant soms wel zo kan lijken. Maar hoe weet u nu dan zeker of u niet misschien zo iemand bent? Het antwoord hierop vinden we in de verzen ervóór. Wordt onze ziel gekweld door onrechtvaardigheid? Dan is dat een teken dat de Heilige Geest ons overtuigt van zonden en ons terugroept. Dát is het verschil tussen Lot en Bileam. Lot was rechtvaardig, niet omdat hij nu zo'n perfect leven leidde. Hij bleef ondanks alle ongerechtigheid in het heidense Sodom wonen en werd er zelfs stadsoudste. Hij zat immers bij de poort (Gen. 19:1), een plek die in die tijd enkel bestemd was voor de oudsten van de stad. Hij was er zó aan verknocht geraakt, dat de engelen hem letterlijk mee moesten sleuren uit de stad (Gen. 19:16). Zelfs ná zijn redding blijft Lot worstelen met de zonde, en zien we hem behalve dronken zelfs twee keer incest plegen met zijn bloedeigen dochters (Gen. 19:30-38). 

" 14. Toch heeft de dood geregeerd van Adam tot Mozes toe, ook over hen die niet gezondigd hadden met eenzelfde overtreding als Adam, die een voorbeeld is van Hem Die komen zou. 15. Maar het is met de genadegave niet zoals met de overtreding. Want als door de overtreding van de ene velen gestorven zijn, veel meer is de genade van God en de gave door de genade die er is door de ene mens Jezus Christus, overvloedig geweest over velen. 16. En het is met de gave niet zoals het was door de ene die zondigde. Want de veroordeling leidde ten gevolge van één overtreding wel tot verdoemenis, maar de genadegave bij vele overtredingen tot rechtvaardiging. 17. Want als door de overtreding van de ene de dood geregeerd heeft door de ene, veel meer zullen zij die de overvloed van de genade en van de gave van de gerechtigheid ontvangen, in het leven regeren door de Ene, namelijk Jezus Christus. 18. Zoals dus door één overtreding de veroordeling gekomen is over alle mensen tot verdoemenis, zo komt ook door één rechtvaardigheid de genade over alle mensen tot rechtvaardiging van het leven. 19. Want zoals door de ongehoorzaamheid van de ene mens velen als zondaars aangemerkt worden, zo zullen ook door de gehoorzaamheid van de Ene velen als rechtvaardigen aangemerkt worden." (​Romeinen 5:14-19, HSV)

Imputatie
Hoe kan Petrus deze man nu rechtvaardig noemen? Simpel. Het gaat niet om Lots rechtvaardigheid, maar de rechtvaardigheid van Jezus: wij worden positioneel rechtvaardig. Niet door eigen kracht of geweld, maar door de genade van God. Hij legt Zijn rechtvaardigheid feitelijk als een kleed over ons. We noemen dit ook wel imputatie. Het eerste voorbeeld van imputatie zien we in de Bijbel al vrij snel. Door de onrechtvaardigheid van Adam werden álle mensen slachtoffer van zonde en de dood (Rom. 5:14-19). Andersom kunnen dus door de rechtvaardigheid van Jezus, de laatste Adam (1 Kor. 15:45), allen gered worden die Zijn offer van genade aan willen nemen. Op Golgotha, 2000 jaar geleden, was er daarom sprake van een soort transactie, die we heel kernachtig samengevat zien in de volgende tekst uit de Korinthebrief.

"Want Hem Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid van God in Hem." (2 Korinthe 5:21)

Hij ontving onze schuld, wij Zijn rechtvaardigheid.

Lot
Dat klinkt u misschien allemaal wel héél makkelijk in de oren. Kan Lot daar zomaar mee weg komen? Ja en nee. Hij kan wegkomen met zijn zonden, net zoals wij dat allemaal kunnen. Heeft u geen dingen gedaan, waarvoor u nu zich schaamt? Dingen waarvan u misschien wilt dat niemand die ooit te weten komt. Struikelen we als christenen niet allemaal soms? Toch zien we bij Lot iets dat we bij valse profeten en naamchristenen verderop in het hoofdstuk van Petrus niet zien: kwelling door de zonde. Dit geeft aan dat er wel degelijk iets is veranderd in het leven van Lot, ook al heeft hij er moeite mee om die zonde het hoofd te bieden. Hoe het verder met Lot is afgelopen, weten we niet. Bleef hij volharden in de zonde? En raakte hij daardoor al zijn loon kwijt? Of stierf hij daardoor jong? Dat is zeker mogelijk, aangezien we verder weinig meer van hem lezen na Genesis 19. Wel lijkt hij zijn les te hebben geleerd met betrekking tot het wonen in de stad. Hij bleef in de bergen wonen, en wilde niet meer in de stad Zoar zélf wonen (Gen. 19:30), vermoedelijk omdat hij nu wel door had welke gevaren dit met zich meebracht. 

"Let op uzelf, opdat wij niet verliezen waarvoor wij gewerkt hebben, maar een vol loon mogen ontvangen." (2 Johannes 1:8, HSV)

Conclusie
Laat dit ook een les voor ons zijn. Zonde is nooit zonder consequenties. Pak het bij de wortel aan, anders zult u erdoor gekweld blijven worden, net als Lot. "Maar.. Hoe doe ik dat dan precies?" hoor ik u vragen. Dat is inderdaad niet makkelijk, maar dankzij de Heilige Geest wél mogelijk. Ruim potentiële struikelblokken uit de weg. En een tip die ik ooit zelf eens van iemand kreeg, was deze: "Vul je gedachten met Christus, dan ben je daar zo mee vervuld, dat er geen ruimte meer over is voor de zonde." We hebben als christen vaak de neiging om overdreven op het níet doen van die éne zonde te focussen. Het nadeel is dat we die zonde dan juist overdreven veel aandacht geven. Het is in zekere zin vergelijkbaar met de opdracht: "Je mag níet aan een roze olifantje denken". Wat er vervolgens gebeurt, is dat we op enig moment tóch aan dat roze olifantje gaan denken, juist omdat het niet mag en bijna automatisch lijkt te gaan. We moeten ons dus niet concentreren op het probleem, maar op de Oplossing. Dat vergt discipline. Begin de dag met Jezus. Sta iets eerder op om de Bijbel te lezen en te bidden. En sluit de dag ook weer met Hem af. Doe dat bij voorkeur niet in bed, als u de neiging hebt om in slaap te vallen. Luister naar de audiobijbel of naar preken in uw auto bijvoorbeeld, als u toch een uur lang moet reizen. Maak werk van uw geloof en laat u uw loon en kroon niet afpakken. Hieronder nog eens alle delen tot nu toe, voor u ter overweging als u nog met vragen zit (: God bless!

Deel 1: Het Fundament
Deel 2: Werken
Deel 3: De Onvergeeflijke Zonde
Deel 4: Uitverkiezing & Vruchten
Deel 5: Opnieuw Bekeren
​​Deel 6: ​Niet Meer Zondigen
​​Deel 7: Ga Weg van Mij
​Deel 8: Blijven Geloven
​Deel 9: Bekeren en Dopen
​Deel 10: Belijden en Tongentaal

Deel 11: Adam, Eva en de Engelen
Deel 12: Zeven Lastige Verzen
Deel 13: Toevoegen of Afdoen
Deel 14: Teken van het Beest
Deel 15: Ultieme Zekerheid
Deel 16: Afgehouwen Takken
Deel 17: De Kerkvaders
Deel 18: Judas
Deel 19: Ons Vangnet
Deel 20: Ananias en Saffira